Page 74 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

รายงานการศึกษาวิจัย 47
การเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

(2) ขอมูลที่ไดจากการสนทนากลุม ทั้งที่เปนการสนทนากลุมทั่วไป และการสนทนากลุมแบบปรึกษา
หารือ (deliberative focus group) ที่พัฒนาขึ้นเพื่อเก็บขอมูลในโครงการ ความแตกตางที่สําคัญระหวางผลที่ได

จากการเก็บขอมูลดวยการสัมภาษณและการจัดสนทนากลุมคือ การเก็บขอมูลดวยการสัมภาษณ โดยเฉพาะ
สัมภาษณผูติดเชื้อที่ถูกเลือกปฏิบัติ จะทําใหไดขอมูลที่เปนรายละเอียดจากกรณีศึกษาโดยตรง ในขณะที่ขอมูลที่ได

จากการสนทนากลุม จะเปนขอสรุปรวมระหวางผูรวมสนทนากลุมในขณะนั้น ขอมูลการเลือกปฏิบัติในการ
ประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวีมีทั้งที่เปนประสบการณตรงของผูติดเชื้อที่เขารวมสนทนากลุม และในหลาย

กรณีเปนขอมูลที่ผูรวมสนทนากลุมรับรูหรือพบเห็นจากเครือขายผูติดเชื้อมากกวา
3.2.1 ขอมูลที่ไดจากการสัมภาษณเชิงลึก

การเก็บขอมูลดวยการสัมภาษณเชิงลึก เก็บจากผูใหขอมูลหลัก 4 กลุม โดยกลุมแรกเปนเจาหนาที่
ในองคกรที่ทํางานเกี่ยวของกับการสงเสริมและคุมครองสิทธิในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี ซึ่งสามารถ

ใหภาพรวมของสถานการณการเลือกปฏิบัติได ผูเชี่ยวชาญดานเชื้อเอชไอวี ผูติดเชื้อเอชไอวีที่ถูกเลือกปฏิบัติและ
ยินยอมใหขอมูล และกลุมสุดทายเปนนายจางที่ยินยอมใหขอมูล ขอมูลจากการสัมภาษณเชิงลึกมีประเด็นสําคัญ

ดังนี้
1) ภาพรวมของสถานการณการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อเอชไอวี

สถานการณการเลือกปฏิบัติของผูติดเชื้อเอชไอวีจากการใหคําปรึกษาของศูนย 1663 สายดวน
104
ปรึกษาปญหาเอดส ที่ตั้งอยูที่มูลนิธิเขาถึงเอดส พบวา ในรอบปที่ผานมา มีผูติดเชื้อที่โทรศัพทมาปรึกษาเรื่องสิทธิ
ทั้งหมด 40 เรื่อง โดยมีผูติดเชื้อ 26 ราย ที่โทรศัพทมาปรึกษาเพราะกังวลวาที่ทํางานใหตรวจเลือดกอนทํางานและ
ขณะทํางาน เกรงวาจะมีผลกระทบตอการทํางานและสิทธิการรักษาพยาบาลของบริษัท และขอคําปรึกษาวาควร

จะดําเนินการอยางไร สวนขอมูลการรองเรียนและการใหคําปรึกษาจากมูลนิธิศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส
105
(Foundation for AIDS Right- FAR) มีไมมากนัก ผูติดเชื้อจํานวนหนึ่งมักจะโทรศัพทมาปรึกษา เมื่อหนวยงาน

บังคับสงตัวไปตรวจหาเชื้อเอชไอวี (พยายามหาคนตรวจแทน) ซึ่งมูลนิธิฯ มักจะเสนอทางออกดวยการใหผูติดเชื้อ
ไปสมัครงานในสถานประกอบการที่ไมมีการตรวจหาเชื้อ โดยเฉพาะบริษัทที่ไดรับมาตรฐาน ASO Thailand 106

สภาพปญหาใหญ ๆ เรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผูติดเชื้อที่ผานมา มักจะ
เปนการบังคับใหมีการตรวจหาเชื้อเอชไอวีกอนการทํางาน และเมื่อตรวจพบเชื้อเอชไอวี นายจางก็ไมจางงาน โดยมี

กรณีตัวอยางที่สําคัญ ไดแก
(1) การบังคับตรวจเลือดกอนจางงาน

การบังคับตรวจเลือดกอนจางงาน ถือเปนรูปแบบการเลือกปฏิบัติตอผูติดเชื้อที่มี
แพรหลายมากที่สุด ในบางหนวยงานใชเปนเงื่อนไขหลักในการจางงาน/ไมจางงาน โดยไมพิจารณาประสบการณ

หรือความสามารถเสียดวยซํ้า โดยเหตุผลหลักเปนเรื่องสวัสดิการที่องคกรแหงนั้นจัดใหพนักงานมากกวาที่กฎหมาย
กําหนด และความหวาดกลัวเกรงวาพนักงานจะไมสามารถทํางานไดอยางเต็มประสิทธิภาพ โดยขอมูลจากกรณีนี้

ยืนยันไดจากคํากลาวของตัวแทนแนวรวมธุรกิจไทยตานภัยเอดส ในการประชุมกลุมของโครงการ และความเห็น
107

104 ศูนย 1663 สายดวนปรึกษาปญหาเอดส ตั้งขึ้นจากความรวมมือของกรมควบคุมโรค กระทรวงสาธารณสุข รวมกับศูนยวิจัยโรคเอดส สภากาชาดไทย และ
มูลนิธิเขาถึงเอดส เมื่อวันที่ 31 พฤษภาคม 2555
105 เจาหนาที่ศูนย 1663 สายดวนปรึกษาปญหาเอดส มูลนิธิเขาถึงเอดส, สัมภาษณ,23 มกราคม 2556
106 เจาหนาที่มูลนิธิศูนยคุมครองสิทธิดานเอดส, สัมภาษณ, 25 มกราคม 2556
107 ผูจัดการฝายบุคคลของบริษัทมหาชนขนาดใหญแหงหนึ่ง, สัมภาษณ, 17 กรกฏาคม 2556 และการใหขอมูลจากตัวแทนของสมาคมแนวรวมธุรกิจไทย
ตานภัยเอดส, การประชุมกลุม ครั้งที่ 5, 14 มีนาคม 2556