Page 175 - ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ : เล่ม 1 ระหว่างวันที่ 1 มีนาคม 2554 - 31 ธันวาคม 2557
P. 175
173
ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายหรือข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎ
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เล่ม ๑ ระหว่าง ๑ มีนาคม ๒๕๕๔ – ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๗
๔.๔ ความเห็นจากการสัมมนา
ผู้เข้าร่วมสัมมนาได้มีความเห็นต่อประเด็นต่างๆ เกี่ยวกับกฎหมายพิเศษด้านความมั่นคง
๓ ฉบับ โดยสรุป ดังนี้
๔.๔.๑ พระราชบัญญัติกฎอัยการศึก พระพุทธศักราช ๒๔๕๗
๑) ประเด็น พระราชบัญญัติกฎอัยการศึกฯ เป็นกฎหมายที่กระทบสิทธิและเสรีภาพ
ของประชาชนอย่างมาก การที่มาตรา ๔ บัญญัติว่า เมื่อมีสงครามหรือจลาจลขึ้น ณ แห่งใดให้ผู้บังคับ
บัญชาทหาร ณ ที่นั้น ซึ่งมีกำาลังอยู่ใต้บังคับไม่น้อยกว่าหนึ่งกองพัน หรือเป็นผู้บังคับบัญชาในป้อมหรือ
ที่มั่นอย่างใดๆ ของทหารมีอำานาจประกาศใช้กฎอัยการศึกเฉพาะในเขตอำานาจหน้าที่ของกองทหารนั้น
ได้มีความเหมาะสมหรือไม่ ผู้ประกาศใช้กฎอัยการศึกควรเป็นผู้มีระดับสูงกว่าผู้บังคับบัญชาซึ่งมีกำาลัง
อยู่ใต้บังคับไม่น้อยกว่าหนึ่งกองพัน หรือไม่ ผู้เข้าร่วมสัมมนาได้ให้ความเห็นดังนี้
(๑) พระร�ชบัญญัติกฎอัยก�รศึกฯ ม�ตร� ๔ บัญญัติขึ้นในสมัยที่เทคโนโลยี
การสื่อสารไม่ก้าวหน้าจึงบัญญัติไว้เช่นนี้เพื่ออุดช่องว่าง แต่ปัจจุบันเทคโนโลยีดังกล่าวมีความก้าวหน้า
มากขึ้น ประกอบกับมีกฎหมายหลายฉบับให้อำานาจเจ้าหน้าที่ในการรักษาความมั่นคงอยู่แล้ว
(๒) ประเด็นคว�มแตกต่�งระหว่�งบทบัญญัติม�ตร� ๒ กับม�ตร� ๔ คือ มาตรา ๒
มีบทบัญญัติที่กว้างกว่า โดยใช้เมื่อเวลามีเหตุจำาเป็นเพื่อรักษาความเรียบร้อยปราศจากภัย
ส่วนมาตรา ๔ จำากัดเฉพาะเมื่อมีสงครามหรือการจลาจลเท่านั้น
(๓) ประเด็นที่ควรเสนอให้ปรับปรุงแก้ไขพระร�ชบัญญัติกฎอัยก�รศึกฯ หรือปัญห�
ก�รบังคับใช้กฎหม�ยดังกล่�ว
(๓.๑) ควรยกเลิกมาตรา ๔ เนื่องจากพระราชบัญญัติกฎอัยการศึกฯ เป็น
กฎหมายที่บัญญัติใช้มานานมากไม่เหมาะสมกับปัจจุบัน และทางปฏิบัติมาตรา ๔ มีการประกาศใช้
น้อยมาก โดยมีการประกาศใช้เมื่อปี พ.ศ. ๒๔๗๖ ซึ่งผู้บัญชาการทหารบกประกาศใช้ในเหตุการณ์
จลาจลที่กรุงเทพมหานคร
(๓.๒) หากผู้บังคับบัญชาทหาร ณ ที่นั้น ซึ่งมีกำาลังอยู่ใต้บังคับไม่น้อยกว่า
หนึ่งกองพันหรือเป็นผู้บังคับบัญชาในป้อมหรือที่มั่นอย่างใดๆ ของทหารเป็นผู้ที่ประกาศกฎอัยการศึก
ก็ควรให้นายกรัฐมนตรีมีอำานาจสั่งการไม่ให้มีการประกาศใช้กฎอัยการศึกได้
(๓.๓) ประเทศไทยการประกาศสงครามต้องขอความเห็นชอบจากรัฐสภา
๑๔๐
ตามที่รัฐธรรมนูญฯ กำาหนดไว้ในมาตรา ๑๘๙ แต่ในสถานการณ์จังหวัดภาคใต้นั้น ทหารเป็น
๑๔๐ รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐
มาตรา ๑๘๙ พระมหากษัตริย์ทรงไว้ซึ่งพระราชอำานาจในการประกาศสงครามเมื่อได้รับความเห็นชอบของ
รัฐสภา