Page 174 - ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ : เล่ม 1 ระหว่างวันที่ 1 มีนาคม 2554 - 31 ธันวาคม 2557
P. 174
172 ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายหรือข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎ
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เล่ม ๑ ระหว่าง ๑ มีนาคม ๒๕๕๔ – ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๗
สามารถใช้อำานาจตามมาตรา ๕ (๓) ได้ด้วย คือ ใช้มาตรการเคลื่อนย้ายบุคคลให้ออกไปจากพื้นที่
หากได้กระทำาการอันเป็นอุปสรรคต่อการใช้อำานาจสาธารณะ การให้อำานาจเจ้าหน้าที่ในการดำาเนินการ
กับผู้ขัดขวาง ได้แก่ ฝ่ายปกครอง (L’administration) จะต้องให้เครื่องยังชีพแก่บุคคลและครอบครัว
ที่ถูกกำาหนดจำากัดพื้นที่ให้อยู่ด้วย และคำาสั่งเหล่านี้อาจถูกพิจารณาโดยศาลปกครอง (Tribunal
Administratif) หรือถูกพิจารณาโดยศาลปกครองสูงสุด เป็นการควบคุมการใช้อำานาจของฝ่ายปกครอง
คือ ผู้ว่าราชการจังหวัดด้วยไว้เป็นพิเศษ
(๔) ขอบเขตระยะเวล�ของก�รประก�ศสถ�นก�รณ์ฉุกเฉินของรัฐบัญญัติ ลงวันที่ ๓
เมษ�ยน ค.ศ. ๑๙๕๕
ระยะเวลามีผลใช้บังคับและการสิ้นสุดของประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินและ
การขยายระยะเวลาในมาตรา ๒ บัญญัติไว้ว่า สถานการณ์ฉุกเฉินมีผลใช้บังคับเป็นเวลา ๑๒ วัน
จะสิ้นผลเมื่อพ้นระยะเวลาดังกล่าว เว้นแต่จะได้รับอนุมัติจากรัฐสภาให้ขยายระยะเวลาในการใช้
บังคับออกไปอีก บทบัญญัติในมาตรา ๓ ได้กำาหนดให้ขยายระยะเวลาได้เมื่อครบกำาหนด ๑๒ วัน
แต่ไม่ได้กำาหนดระยะเวลาไว้ว่าครั้งที่ ๒ จะสามารถประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินได้อีกกี่วัน และใน
มาตรา ๔ ได้กำาหนดช่วงเวลาที่เป็นช่วงเวลาสูญญากาศเมื่อไม่มีรัฐบาล แต่สถานการณ์ฉุกเฉินยัง
มีผลอยู่จนกว่าจะมีการตั้งรัฐบาลใหม่ เป็นการแก้ปัญหาในทางปฏิบัติที่สถานการณ์ฉุกเฉินยังคงอยู่
๑๓๘
แต่ระยะเวลาสิ้นผลลงอาจทำาให้ไม่อาจขอขยายระยะเวลาของสถานการณ์ฉุกเฉินได้
มาตรการต่างๆ ในระหว่างประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินอยู่ภายใต้การควบคุม
ความชอบด้วยกฎหมายของศาลปกครอง โดยศาลปกครองจะเพิกถอนเฉพาะมาตรการที่เกินสมควร
แก่เหตุอย่างร้ายแรงเท่านั้น
จะเห็นได้ว่าระบบกฎหมายฝรั่งเศสสร้างเครื่องมือทางกฎหมายให้หลากหลาย
ไปตามแต่ละสถานการณ์ ในแต่ละเครื่องมือนั้นก็มีความเข้มข้นต่างกันไป กล่าวคือ กรณีการใช้อำานาจ
พิเศษของประธานาธิบดีตามมาตรา ๑๖ ต้องเป็นกรณีวิกฤตร้ายแรงระดับชาติ (La crisenationale)
อำานาจโอนมาที่ประธานาธิบดีคนเดียว ศาลปกครองควบคุมได้เฉพาะมาตรการต่างๆ ที่ทำาไประหว่างนั้น
แต่ไม่มีอำานาจควบคุมการตัดสินใจประกาศใช้มาตรา ๑๖ กรณีการประกาศกฎอัยการศึกต้องเป็น
เรื่องสงคราม ทหารมีอำานาจ ศาลปกครองควบคุมได้แต่ตัวมาตรการต่างๆ ที่ใช้ในระหว่างประกาศ
กฎอัยการศึก กรณีการประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินเป็นเรื่องทั่วๆ ไป พลเรือนมีอำานาจศาลปกครอง
๑๓๙
ควบคุมได้แต่ตัวมาตรการต่างๆ ที่ใช้ในระหว่างประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน
๑๓๘ เนรัญชรา กอระมณี, กฎหมายว่าด้วยความมั่นคงภายในราชอาณาจักร : ศึกษาเปรียบเทียบกฎหมายมาเลเซีย
สหรัฐอเมริกา ฝรั่งเศส และอังกฤษ, ๕๖ - ๕๘.
๑๓๙ ปิยบุตร แสงกนกกุล, บทวิเคราะห์ พ.ร.ก. การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๘ (ออนไลน์),
๑๘ กันยายน ๒๕๕๕.
