Page 172 - ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายและข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ : เล่ม 1 ระหว่างวันที่ 1 มีนาคม 2554 - 31 ธันวาคม 2557
P. 172
170 ประมวลรายงานผลการพิจารณาเพื่อเสนอแนะนโยบายหรือข้อเสนอในการปรับปรุงกฎหมาย และกฎ
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ เล่ม ๑ ระหว่าง ๑ มีนาคม ๒๕๕๔ – ๓๑ ธันวาคม ๒๕๕๗
(๑) ทำาหน้าที่ตรวจค้นทั้งกลางวัน และกลางคืนในเคหสถานของประชาชน
(๒) สั่งให้มอบอาวุธและดินระเบิด และทำาการค้นและการนำาเอาสิ่งของเหล่านั้น
ออกไปเสีย
(๓) ให้ผู้เคยต้องคำาพิพากษาและบุคคลที่ไม่มีภูมิลำาเนาของตนเองออกไปจาก
บริเวณที่ประกาศกฎอัยการศึก
(๔) ห้ามการโฆษณาหรือการร่วมชุมนุมซึ่งเจ้าหน้าที่ฝ่ายทหารเห็นว่าเป็นการยั่วยุ
หรือส่งเสริมให้เกิดความวุ่นวาย ๑๓๖
อย่างไรก็ตามไม่ได้หมายความว่ามาตรการต่างๆ ที่ใช้ในระหว่างประกาศ
กฎอัยการศึกจะหลุดพ้นจากการควบคุมโดยศาลปกครอง ศาลปกครองยังยืนยันเสมอมาว่าตนมี
อำานาจในการควบคุมความชอบด้วยกฎหมายของมาตรการเหล่านั้น เพียงแต่ว่าศาลปกครองจะ
ลดระดับความเข้มข้นในการควบคุมลงมาและจะเพิกถอนเฉพาะมาตรการที่เกินสมควรแก่เหตุ
อย่างร้ายแรงเท่านั้น ๑๓๗
๓) รัฐบัญญัติสถานการณ์ฉุกเฉิน ลงวันที่ ๓ เมษายน ค.ศ. ๑๙๕๕
จากวิกฤติอันเกิดจากการลุกฮือในอัลจีเรีย ซึ่งฝ่ายบริหารเห็นว่า “สถานการณ์
ดังกล่าวไม่ใช่สถานการณ์สงครามที่จะนำากฎอัยการศึกมาใช้ได้ จึงได้มีการตราพระราชบัญญัติฉบับนี้
ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินมี ๒ ประเภท คือ
ประเภทแรก “ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินแบบธรรมดา” (L’état d’urgence
simple) มีผลในทางเพิ่มอำานาจของเจ้าหน้าที่ฝ่ายพลเรือนในอันที่จะจำากัดสิทธิเสรีภาพของบุคคล
ได้หลายประการ เช่น ห้ามสัญจร ห้ามเข้าไปในเขตหวงห้าม ห้ามออกจากบ้าน ควบคุมตัวไว้ใน
สถานที่กักขัง สั่งปิดโรงมหรสพ สถานที่ชุมนุม ร้านจำาหน่ายเครื่องดื่ม และสั่งห้ามการชุมนุม
ทุกรูปแบบ และ
ประเภทที่สอง “ประกาศสถานการณ์ฉุกเฉินแบบร้ายแรง” (L’état d’urgence
aggravé) มีผลเป็นการเพิ่มอำานาจของเจ้าหน้าที่ฝ่ายพลเรือนมากกว่าประกาศสถานการณ์ฉุกเฉิน
แบบธรรมดา คือ อำานาจตรวจค้นในเคหสถานทั้งกลางวันและกลางคืน อำานาจตรวจสอบหนังสือพิมพ์
สิ่งตีพิมพ์ทุกชนิด รายการวิทยุ โทรทัศน์ และมหรสพต่างๆ
๑๓๖ วิบูลย์ สุนทรพันธ์, การปรับปรุงกฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศไทย : ศึกษากรณีพระราชบัญญัติ
อัยการศึก พระพุทธศักราช ๒๔๕๗ พระราชบัญญัติว่าด้วยการบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ.
๒๔๙๕ และพระราชบัญญัติป้องกันการกระทำาอันเป็นคอมมิวนิสต์ พ.ศ. ๒๔๙๕, ๖๙.
๑๓๗ ปิยบุตร แสงกนกกุล, บทวิเคราะห์ พ.ร.ก. การบริหารราชการในสถานการณ์ฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๔๘ (ออนไลน์),
๑๘ กันยายน ๒๕๕๕.
