Page 69 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 69
ของความชอบธรรมไว้ในหนังสือจริยศาสตร์ ( Ethnics ) ความว่า “การให้อ านาจแก่กฎหมายนั้น
ถือเสมือนเป็นการให้อ านาจแก่พระผู้เป็นเจ้าหรือแก่เหตุผล แต่การให้อ านาจแก่บุคคลเป็นการให้
อ านาจแก่สัตว์เดรัจฉาน เพราะความอยากของคนนั้นมีลักษณะเป็นเดรัจฉานแม้คนที่ดีที่สุดที่อยู่
ในอ านาจก็มักเสียคนเพราะกิเลสตัณหา” อริสโตเติลไม่เห็นด้วยกับการจัดระเบียบมนุษย์ของเพล
โตโดยการแบ่งแยกชนชั้น เพราะธรรมชาติของมนุษย์จะมีความหวงแหนในอิสรภาพ หากถูก
แบ่งแยกก็จะเกิดการต่อต้านต่อผู้ปกครองได้ เขาเชื่อว่าสังคมที่ดีจะเกิดจากความรู้สึกที่เป็นมิตร
บนพื้นฐานของความเท่าเทียมกัน อริสโตเติลปฏิเสธการแสวงหาผู้ปกครองที่มีคุณธรรมในอุดมคติ
ตามความคิดของเพลโต เขาสนับสนุนการปกครองในแบบที่ทุกคนมีส่วนร่วมและโดยกฎหมาย
(The Rule of Law) เขาเชื่อว่าโดยธรรมชาติมนุษย์เป็นผู้ที่มีกิเลส หากได้ผู้ปกครองที่ไม่ดี
นอกจากจะก่อให้เกิดความเสียหายแล้วการแก้ไขเปลี่ยนแปลงยังท าได้ยาก แต่หากปกครองโดย
กฎหมายการไม่ได้รับความเป็นธรรมอาจมีได้ในบางกรณี แต่โดยตัวของกฎหมายนั้นเองมีทางแก้
อยู่แล้ว โดยการน าหลักความยุติธรรม (Equity) มาปรับใช้ ซึ่งสอดคล้องกับธรรมชาติของมนุษย์
ที่ว่า มนุษย์เป็นผู้ที่มีเหตุผล เพราะการปกครองโดยกฎหมายนั้นถือได้ว่าเป็นการปกครองด้วย
เหตุผลนั่นเอง
ในค าสอนของอริสโตเติล ยังได้กล่าวถึงความเสมอภาคของมนุษย์อันได้แก่ ความเสมอ
ภาคตามธรรมชาติ (Natural Justice) กับความเสมอภาคที่สมมติขึ้น (Conventional Justice)
ความเสมอภาคตามธรรมชาติ หมายถึง ความเสมอภาคที่เกิดขึ้นและด ารงอยู่ในธรรมชาติ ไม่
ขึ้นกับกาลเวลา การรับรู้ หรือการยอมรับของมนุษย์ ส่วนความเสมอภาคที่สมมติขึ้นนั้น หมายถึง
ความเสมอภาคที่มนุษย์สร้างขึ้นจากมาตรการของกฎหมาย เป็นที่รับรู้และยอมรับกันโดยทั่วไปใน
ช่วงเวลานั้น ความเสมอภาคในทรรศนะของอริสโตเติลนั้นมิได้หมายถึง ความเท่าเทียมกันในทุก
กรณี ราษฎรทุกคนมีฐานะเท่าเทียมกันในแง่ของความเป็นมนุษย์ แต่มิได้หมายความว่าจะท า
หน้าที่เดียวกันได้ทุกคนโดยเสมอภาค ทั้งนี้ เนื่องจากมนุษย์แต่ละคนมีความแตกต่างกันใน
ั
ความสามารถและสติปญญา ในนครรัฐเอเธนส์ พลเมืองทุกคนมีสิทธิพูดและลงคะแนนเสียงเห็น
ั
ด้วยหรือคัดค้านด้วยตนเองโดยไม่ต้องผ่านผู้แทน ชาวกรีกชื่นชอบกับการโต้เถียงกันในปญหา
ต่างๆ โดยปราศจากอคติ ทุกคนต่างเคารพสิทธิของผู้อื่นในการแสดงความคิดเห็น
เป็นที่น่าสังเกตว่า ความเสมอภาคที่กล่าวถึงนั้นจ ากัดอยู่แต่เฉพาะพลเมืองกรีกที่เป็นเสรี
ชนซึ่งเป็นเพียงคนส่วนน้อยเท่านั้น แม้แต่สตรีและเด็กที่เป็นเสรีชนเองก็ยังถูกกีดกันไม่ให้มีความ
เสมอภาคใดๆ ในส่วนของคนต่างด้าวและทาสนั้นไม่มีสิทธิเช่นว่านี้เลย อริสโตเติลกล่าวถึงพวก
ทาสว่า เป็นเสมือนเครื่องจักร ถือเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องยนต์กลไกในการท างานให้กับรัฐ คนต่าง
- 25 -
