Page 66 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 66
1. สิทธิทางแพ่งและทางการเมือง (Political and CiviL Rights) เป็นสิทธิทางธรรมชาติที่
มีมาแต่ดั้งเดิม และปรากฏอยู่ในบทบัญญัติข้อ 1-21 สิทธิดังกล่าวประกอบไปด้วย สิทธิและ
เสรีภาพในการที่จะได้รับการเคลื่อนไหว สิทธิในการเป็นเจ้าของทรัพย์สิน สิทธิในการที่จะได้รับ
การพิจารณาคดีอย่างเป็นธรรม สิทธิในความเป็นส่วนตัว สิทธิในการเลือกนับถือศาสนา สิทธิใน
การแสดงออกอย่างเสรี สิทธิในการลี้ภัยและสิทธิของผู้ถูกกระท าทารุณกรรมต่างๆ
2. สิทธิทางเศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม (Economic Social and Cultural Rights)
เป็นสิทธิที่เกี่ยวข้องกับมาตรฐานความเป็นอยู่สภาพแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของมนุษย์ ปรากฏ
อยู่ในบทบัญญัติข้อ 22 เป็นต้นไป ได้แก่ สิทธิในการศึกษา สิทธิในการก่อตั้งสหภาพแรงงาน สิทธิ
ในมาตรฐานการครองชีพที่ดีและอย่างพอเพียงตลอดจนสิทธิในการหยุดพักผ่อนจากการท างาน
เป็นต้น
จากค าจ ากัดความข้างต้น สิทธิมนุษยชนจึงหมายถึง สิทธิขั้นพื้นฐานที่พึงมี เป็นสิ่งจ าเป็น
ในการด ารงชีวิตของมนุษย์อย่างมีศักดิ์ศรีและมีคุณค่า หากมีล่วงละเมิดต่อสิทธิดังกล่าวย่อมจะ
ได้รับการรับรองและคุ้มครองโดยกฎหมาย เช่น สิทธิในชีวิต ร่างกาย และความมั่นคงปลอดภัย
สิทธิในการถือครองทรัพย์สิน สิทธิในฐานะที่เกิดมาเป็นคน ไม่ว่าคนๆ นั้นจะอยู่ที่ไหนในโลก ไม่
ว่าจะมีเชื้อชาติอะไร ศาสนาใด เพศ อายุ อาชีพหรือมีความแตกต่างกันในด้านสุขภาพ ความ
คิดเห็นทางการเมืองหรือความเชื่อทางศาสนาหรือฐานะทางเศรษฐกิจสังคมเป็นองค์รวมไม่
สามารถแยกเป็นส่วนๆ ว่า สิทธิใดมาก่อนหรือส าคัญว่าสิทธิด้านอื่น ไม่ว่าจะเป็นสิทธิพลเมือง
สิทธิทางการเมืองหรือสิทธิทางเศรษฐกิจสังคมหรือวัฒนธรรม เป็นสิทธิที่ติดตัวคนทุกคนมาแต่
เกิดและก้าวพ้นพรมแดนของประเทศเป็นสิทธิที่ต้องเขียนรับรองไว้โดยกฎหมาย ทั้งกฎหมาย
ภายในประเทศและกฎหมายหรือแนวปฏิบัติระหว่างประเทศ เพื่อให้สิทธิมนุษยชนได้รับการ
ปฏิบัติจริงเป็นมาตรฐานที่พึงมีพึงได้ของมนุษย์ทุกคน
นอกจากนี้สิทธิมนุษยชนยังหมายถึง สิทธิที่พึงมีเพื่อการพัฒนาบุคคลิกภาพ คุณภาพชีวิต
เพื่อธ ารงรักษาไว้ซึ่งคุณค่าของความเป็นมนุษย์ เช่น สิทธิในการเลือกนับถือศาสนา สิทธิในการ
เลือกที่จะประกอบอาชีพ สิทธิในการแสดงความคิดเห็นตลอดจนสิทธิในการมีส่วนร่วมในทาง
การเมือง ตลอดจนสิทธิในการเลือกถิ่นที่อยู่อาศัย เป็นต้น จะเห็นได้ว่า สิทธิมนุษยชนประกอบไป
ด้วยสิทธิต่างๆ ครอบคลุมวิถีชีวิตของมนุษย์ทุกคนตั้งแต่เกิดจนตาย โดยอาจแยกย่อเป็นข้อๆ
ดังนี้
1. สิทธิมนุษยชน คือ บรรดาสิทธิและเสรีภาพตามธรรมชาติที่ติดตัวมนุษย์ทุกคนมาแต่
ก าเนิดโดยไม่อาจถูกตัดรอนหรือพรากไปได้
- 22 -
