Page 514 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 514
ั
พิเศษอาจได้รับข้อร้องเรียนจากปจเจกบุคคลต่างๆ ว่ามีการละเมิดสิทธิมนุษยชนในประเทศต่างๆ
ซึ่งกลไกพิเศษก็อาจท าการตรวจสอบเรื่องดังกล่าวโดยท าหนังสือถึงรัฐบาลที่เกี่ยวข้อง เพื่อขอค า
ชี้แจง นอกจากนั้นกลไกพิเศษดังกล่าวอาจท าเรื่องขอไปเยือนประเทศที่เกี่ยวข้อง เพื่อตรวจสอบ
เรื่องที่ได้รับการร้องเรียน ซึ่งหากรัฐบาลของประเทศดังกล่าวให้ความเห็นชอบก็จะท าหนังสือเชิญ
ให้ไปเยือนอย่างเป็นทางการต่อไป
-ทั้งนี้ภายหลังการเยือนแต่ละครั้งกลไกพิเศษก็ต้องจัดท ารายงานการ
ปฏิบัติงาน ซึ่งรวมทั้งข้อมูลที่ค้นพบ และข้อเสนอแนะสิ่งที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งก็คือ บุคคล
ต่างๆ ที่มีต าแหน่งเป็นกลไกพิเศษนี้ ล้วนแล้วแต่ท าหน้าที่ในฐานะส่วนตัว โดยไม่เกี่ยวข้องกับ
รัฐบาลของตน และบุคคลเหล่านี้ไม่ได้รับเงินเดือน หรือค่าตอบแทนแต่อย่างใดจากองค์การ
สหประชาชาติ เพื่อเป็นการรักษาความเป็นกลางของตน ซึ่งย่อมแสดงถึงความเสียสละ และความ
อุทิศตนของกลไกพิเศษต่างๆ ต่องานที่ได้รับมอบหมาย ดังนั้นจึงอาจถือได้ว่ากลไกพิเศษเป็น
กลไกหนึ่งขององค์การสหประชาชาติที่มีความส าคัญและมีประสิทธิภาพมากที่สุดในการส่งเสริม
และคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในกรอบสหประชาชาติ
-จ านวนของรัฐที่ออกค าเชิญกลไกพิเศษของคณะมนตรีสิทธิมนุษยชน
(Special Procedures) เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ในปี 2011 รวม 90 รัฐ เมื่อเทียบกับปลายปี 2010 มีเพียง
78 รัฐ และได้ไปเยือนรัฐเพิ่มขึ้นจากในปี 2010 จ านวน 67 รัฐ เพิ่มขึ้นเป็น 82 รัฐ
-ในปลายเดือน ตุลาคมปี 2011 ประเทศสมาชิกทั้งหมด 193 ประเทศ
ได้รับการทบทวนใน UPR มีอัตราการมีส่วนร่วมครบ 100 เปอร์เชนต์ ในจ านวนนี้ร้อยละ 80 เป็น
ตัวแทนในระดับรัฐมนตรีเน้นรัฐส าคัญที่แนบมากับกระบวนการเกือบ 40 ประเทศ ท าค าแนะน า
้
UPR พร้อมตามมาด้วยแผนระดับชาติที่ก าหนดเปาหมายจากการกระท า / กรอบ / แผนการ
ด าเนินงาน ที่ได้รับการเตรียมความพร้อมด้วยการสนับสนุน จากคณะมนตรีสิทธิมนุษยชน
-ในปี 2011 ร่างสนธิสัญญาบางส่วนได้ถูกน ามาใช้ใน 120 การพิจารณา
และ 130 การท าความคิดเห็นในแต่ละกรณี เลขาธิการ ส านักงานข้าหลวงใหญ่สิทธิมนุษยชนแห่ง
สหประชาชาติ ยังคงให้ความช่วยเหลือทางเทคนิคในการรายงาน การสื่อสารของแต่ละรัฐภาคี
โดยตรง และ อื่นๆ ตามค าขอของรัฐภาคี
-ความส าเร็จของคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนในช่วงที่ผ่านมา ได้แก่ การคง
ภารกิจในการสนับสนุนการจัดท ามาตรฐานและกลไกด้านสิทธิมนุษยชน โดยรับรองข้อมติเรื่อง
International Convention for the Protection of All Persons from Enforced Disappearance
เรื่อง Declaration on the Rights of Indigenous Peoples และเรื่อง Optional Protocol on
Economic, Social and Cultural Rights การจัดการประชุมสมัยพิเศษเกี่ยวกับสถานการณ์สิทธิ
- 408 -
