Page 513 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 513
แต่ละปีจะมีประเทศที่ถูกทบทวนปีละ 48 ประเทศ และมีการจัดประชุมของคณะท างาน UPR
พิจารณาเรื่องนี้ปีละ 3 ครั้ง ครั้งละ 2 สัปดาห์ การทบทวนแต่ละประเทศอาศัยเอกสารที่จัดท าขึ้น
เพื่อการนี้ ได้แก่รายงานประจ าชาติ (National Report) ซึ่งประเทศที่ถูกทบทวนได้จัดท าขึ้น
นอกจากนั้น ก็อาศัยข้อมูลจากรายงานของผู้เชี่ยวชาญอิสระ ด้านสิทธิมนุษยชนและกลไกด้าน
สิทธิมนุษยชนต่างๆ และข้อมูลจากผู้มีส่วนเกี่ยวข้องอื่น (stakeholders) รวมทั้งองค์กรพัฒนา
เอกชน (non-governmenttal organizations) และสถาบันด้านสิทธิมนุษยชนในระดับชาติของ
ประเทศต่างๆ การทบทวนใช้เวลาครั้งละ 3 ชั่วโมง ซึ่งในช่วงดังกล่าวประเทศต่างๆ สามารถตั้ง
ค าถามและข้อคิดเห็นหรือข้อเสนอแนะ ประเทศที่ถูกทบทวนได้ ทั้งนี้ตอนท้ายที่สุดจะมีการจัดท า
รายงาน outcome report ซึ่งท าโดยประเทศสมาชิกคณะมนตรีสิทธิมนุษยชน 3 ประเทศ (troika)
ที่ได้รับเลือกโดยการจับฉลาก และท างานร่วมกับประเทศที่ถูกทบทวนและส านักข้าหลวงใหญ่สิทธิ
มนุษยชน (OHCHR) หลังจากที่คณะท างาน UPR ได้ท าการทบทวนประวัติด้านสิทธิมนุษยชน
ของแต่ละประเทศ และได้มีการจัดท ารายงานผลลัพธ์ของการทบทวน outcome report แล้ว
จะต้องมีการให้ความเห็นชอบต่อรายงานดังกล่าวโดยที่ประชุม ซึ่งเป็นโอกาสให้ประเทศที่ถูก
ทบทวนสามารถแสดงข้อคิดเห็นต่อข้อเสนอแนะของประเทศต่างๆ และประกาศว่าจะยอมรับหรือ
ปฏิเสธข้อเสนอใดบ้าง อย่างไรก็ดี ข้อเสนอแนะทั้งหมดของประเทศต่างๆ ก็จะต้องปรากฏอยู่ใน
รายงานเพื่อให้ทุกประเทศได้เห็น เมื่อรายงานได้ผ่านการเห็นชอบจากที่ประชุม คณะท างาน UPR
แล้วก็จะส่งต่อไปเพื่อให้ได้รับความเห็นชอบจากที่ประชุมคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนเต็มคณะต่อไป
ซึ่งเป็นโอกาสให้ประเทศที่ถูกทบทวนสามารถตอบข้อซักถามของสมาชิกได้อีกครั้งหนึ่ง
นอกจากนั้น ประเทศสมาชิก และประเทศผู้สังเกตการณ์ ตลอดจนองค์กรพัฒนาเอกชนต่างๆ ก็มี
โอกาสที่จะแสดงข้อคิดเห็นในวาระนี้ด้วยเช่นกัน โดยทฤษฏีแล้ว ประเทศต่างๆมีพันธะที่จะปฏิบัติ
ตามข้อเสนอแนะที่ปรากฏอยู่ในรายงานผลลัพธ์ และเมื่อถึงเวลาที่ประเทศดังกล่าวจะต้องถูก
ทบทวนเป็นรอบที่ 2 ในเวลาอีก 4 ปีข้างหน้าประเทศดังกล่าวก็จะต้องน าเสนอข้อมูลว่า ตนได้
ด าเนินการอย่างไรบ้างเพื่อที่จะปฏิบัติตามข้อเสนอแนะ ทั้งนี้ในกรณีที่บางประเทศไม่ยอมให้ความ
ร่วมมือและไม่ปฏิบัติตามข้อก าหนดอย่างต่อเนื่องคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนก็จะต้องตัดสินใจต่อไป
ว่าจะใช้มาตรการอย่างไรกับประเทศดังกล่าว
11) การศึกษาวิจัย และจัดท ารายงานด้านสิทธิมนุษยชน
จุดแข็ง/จุดเด่น
-กลไกพิเศษมีอ านาจที่จะตรวจสอบ ติดตามให้ค าแนะน า และจัดท า
รายงานเกี่ยวกับสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนในประเทศต่างๆ หรือในเรื่องต่างๆ โดยกลไก
- 407 -
