Page 476 - รายงานฉบับสมบูรณ์ การประเมินศักยภาพและพัฒนาระบบงานและกระบวนการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามมาตรา 257 (1) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550
P. 476
ของคณะกรรมการ คือจะแจ้งไปยังบุคคลหรือหน่วยงานที่ถูกอ้างว่าเป็นผู้ละเมิดสิทธิมนุษยชน
หรือเกี่ยวข้องกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน เพื่อด าเนินการชี้แจงข้อเท็จจริงภายใน 15 วัน
นับตั้งแต่วันที่ได้รับแจ้งจากคณะกรรมการ
-จะมีการด าเนินขั้นตอนต่อไปได้แม้ว่าผู้ถูกกล่าวหาจะไม่มาชี้แจง
ข้อเท็จจริงภายในเวลาที่ก าหนด คือ คณะกรรมการจะเริ่มกระบวนการตรวจสอบตามล าดับ
ขั้นตอนต่างๆ ต่อไป
-มีการตรวจสอบเพื่อหลีกเลี่ยงการท างานซ้อนทับกับการท าหน้าที่ของ
กระบวนการยุติธรรมในชั้นศาล โดยมีข้อก าหนดเงื่อนไขที่ชัดเจนคือ อ านาจการตรวจสอบของ
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจะเกิดขึ้นได้ต้องมีลักษณะที่ส าคัญ 3 ประการคือ 1) ต้อง
้
เป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน 2) ต้องไม่ใช่เรื่องที่มีการฟองร้องหรืออยู่ระหว่างการ
พิจารณาคดีของศาลทั้งนี้ไม่ว่าจะเป็นศาลยุติธรรมหรือศาลปกครอง (พรบ.คณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542 มาตรา 22) และ 3) ต้องไม่ใช่เรื่องที่ศาลได้เคยมีค าพิพากษาหรือมี
ค าสั่งในเรื่องนั้นมาโดยเด็ดขาดแล้ว
(5.2) ปัญหาอุปสรรค
-พระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และ
ระเบียบคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการในการตรวจสอบการ
ละเมิดสิทธิมนุษยชน พ.ศ. 2545 ไม่ได้ก าหนดหลักเกณฑ์ในการพิจารณารับค าร้อง ข้อจ ากัด และ
ั
เงื่อนไขขั้นต้น ที่จะเป็นเหตุในการปฏิเสธไม่รับค าร้องไว้อย่างชัดเจน ท าให้มีปญหาต่าง ๆ เกิดขึ้น
ตามมาอันเนื่องจากการขาดหลักเกณฑ์การปฏิบัติดังกล่าว
้
-ยังขาดนิยามเกี่ยวกับ “บุคคล” หรือ “หน่วยงาน” ที่เป็นเปาหมายในการ
ั
ตรวจสอบการเป็นผู้ละเมิดสิทธิมนุษยชนในบางประเด็นให้ชัดเจน จึงมีปญหาในการพิจารณารับ
เรื่องร้องเรียนของกสม. ทั้งนี้อ านาจหน้าที่ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติในการ
ตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนตามที่บัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ และในพระราชบัญญัติ
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542 คือ การตรวจสอบและรายงานการกระท าหรือ
การละเลยการกระท าอันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชน หรืออันไม่เป็นไปตามพันธกรณีระหว่าง
ประเทศเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนที่ประเทศไทยเป็นภาคี และเสนอมาตรการการแก้ไขที่เหมาะสม
ต่อบุคคลและหน่วยงานที่กระท า หรือละเลยการกระท าดังกล่าว แต่โดยที่ไม่มีนิยามค าว่า “บุคคล”
และ “หน่วยงาน” ตามพระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และไม่มี
้
การก าหนดข้อจ ากัดเกี่ยวกับเปาหมายของค าร้อง คือ บุคคลและหน่วยงานที่คณะกรรมการสิทธิ
- 370 -
