Page 60 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 60
สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุข รัฐจึงดํารงอยู่เพื่อมนุษย์ ไม่ใช่มนุษย์อยู่เพื่อรัฐ ดังนั้น ศักดิ์ศรี
ความเป็นมนุษย์จึงเป็นสิ่งที่รัฐต้องให้ความสําคัญ โดยยึดถือระบบนิติธรรม หลักนิติธรรม จึงมีความ
เกี่ยวพันกับสิทธิเสรีภาพของบุคคลและสิทธิในความเสมอภาคเพราะสิทธิทั้งสองถือว่าเป็นพื้นฐานของ
ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ รัฐต้องให้ความเอกภาพในสิทธิและเสรีภาพในการดํารงชีวิต คิด และกระทําการ
ต่าง ๆ ที่ต้องการอย่างเต็มที่
กรอบของการใช้สิทธิที่เป็นยอมรับในสังคมประชาธิปไตย คือ "สิทธิ" (Rights) จะจํากัดลงได้
ก็แต่โดยกฎหมายเท่านั้น กฎหมายที่รัฐออกมาเพื่อจํากัดขอบเขตการใช้สิทธิและเสรีภาพของบุคคล
ต้องเป็นกฎหมายที่ผ่านความเห็นชอบจากตัวแทนประชาชนตามหลักประชาธิปไตย (รัฐสภา) เท่านั้น
อํานาจอธิปไตยเป็นอํานาจสูงสุดในการปกครองประเทศ รัฐแม้จะมีฐานะเป็นบุคคล แต่ก็เป็นบุคคลในแง่
นามธรรมหรือนิติบุคคลเท่านั้น หาได้มีตัวตนและมีชีวิตจิตใจดังเช่นบุคคลธรรมดาไม่ ดังนั้น รัฐจึงย่อม
ไม่สามารถใช้อํานาจอธิปไตยกระทําการ ต่าง ๆ ทั้งสามอํานาจได้ด้วยตนเอง รัฐจําเป็นต้องมีบุคคล
ธรรมดาคนหนึ่งหรือคณะหนึ่งเป็นอย่างน้อย เป็นผู้ใช้อํานาจอธิปไตยกระทําการต่างทั้งสามอํานาจแทนตน
บุคคลธรรมดาที่ใช้อํานาจอธิปไตยของรัฐแทนรัฐและในนามของรัฐนี้ เรียกว่า องค์กรรัฐ (Organ of State)
การใช้สิทธิเสรีภาพอย่างไม่มีขอบเขตจํากัด จะก่อให้เกิดสภาวะอนาธิปไตยเกิดขึ้นมาในรัฐได้
และนําไปสู่การไม่มีเสรีภาพเหลือเลย ดังนั้น รัฐจึงจําเป็นต้องตรากฎหมายที่จํากัดหรือให้อํานาจรัฐ
ในการจํากัดสิทธิเสรีภาพของประชาชน เพื่อเข้ามาจัดระบบคุ้มครองประชาชน จัดระเบียบการใช้สิทธิ
เสรีภาพของประชาชนเพื่อมิให้การใช้สิทธิเสรีภาพของประชาชนคนหนึ่งไปกระทบหรือละเมิดต่อสิทธิ
เสรีภาพของประชาชนคนอื่น ๆ ในสังคมหรือต่อประโยชน์สาธารณะ ดังนั้น การใช้สิทธิตามธรรมชาติ
ของมนุษย์แต่ละคน จะมีก็แต่เพียงข้อจํากัดเฉพาะที่มอบให้สมาชิกอื่นของสังคมสามารถใช้สิทธิเหล่านี้ได้
เช่นเดียวกัน ข้อจํากัดเช่นว่านี้ จะกําหนดขึ้นได้ก็แต่ตัวบทกฎหมายให้อํานาจเท่านั้น
ทั้งหลักธรรมาภิบาลและหลักนิติธรรม ล้วนแต่มุ่งเน้นสิทธิเสรีภาพ การมีส่วนร่วม และความเป็นธรรม
หากหน่วยงานของรัฐใช้หลักธรรมาภิบาลและหลักนิติธรรมในการบริหารจัดการที่ดิน ก็จะช่วยให้ราษฎร
้
มีความรู้ความเข้าใจในสิทธิ และมีกระบวนการปกปองคุ้มครองราษฎรให้ได้รับความเป็นธรรม ไม่ถูกละเมิดสิทธิ
ั
ปญหาความขัดแย้งในสิทธิที่ดินก็จะหมดไป
3‐31
