Page 404 - รายงานผลการศึกษาวิจัย ฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยเพื่อการปรับปรุงแก้ไขนโยบายกฎหมายที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนด้านที่ดินและป่า
P. 404
หมายอักษร ค. แสดงถึงอาณาเขตที่ดินของเรื่อนจําชั่วคราวเขากบบริเวณหนองผักตบตั้งแต่
ถนนพหลโยธิน (ตรงกิโลเมตร 349) ถึงหนองผักตบ สําหรับที่ดินแปลงนี้เคยเป็นที่ที่กระผมเลี้ยงสุกร
มาก่อน”
จากการดําเนินการของหม่อมเจ้าวรพงษ์ทัศนาวรวุฒิดังกล่าวนําไปสู่การขอออกหนังสือสําคัญ
สําหรับที่หลวงในปี 2504 โดยยึดเอาแผนที่สังเขปที่ค้นพบโดยหม่อมเจ้าวรพงษ์ทัศนาวรวุฒิเป็น
ขอบเขตในการรังวัด จํานวน 2 แปลง คือ แปลงที่ 1 ได้รังวัดไปตามแผนที่ แปลง ก. โดยกันเขตที่ดิน
ส่วนที่มีการทับซ้อนกับที่ดินสงวนหวงห้ามตามประกาศสมุหเทศาภิบาลมณฑลนครสวรรค์ ลงวันที่ 13
มีนาคม 2473 ได้เนื้อที่น้อยกว่าเดิมโดยรังวัดใหม่ได้เนื้อที่ 2,172 - 2 - 02 ไร่ เดิมเนื้อที่เดิมประมาณ
2,273 ไร่ และแปลงที่ 2 รังวัดตามแผนที่แปลง ค. ที่เดิมมีเนื้อที่ประมาณ 285 ไร่ รังวัดใหม่ได้เนื้อที่
34 - 1 - 94 1/10 ไร่
การขอออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง (น.ส.ล.) ดังกล่าวกลายเป็นจุดเริ่มต้นของข้อพิพาท
่
โต้แย้งเกี่ยวกับกรรมสิทธิ์ในที่ดินของฝายผู้ร้องกับกรมราชทัณฑ์หรือผู้ถูกร้อง คณะอนุกรรมการฯ
มีความเห็นว่า ขอบเขตของที่ดินเรือนจําชั่วคราวเขากบ ตามแผนที่สังเขปของหม่อมเจ้าวรพงษ์ทัศ
นาวรวุฒิมีความคาดเคลื่อน เนื่องจากข้อความในบันทึกและแผนที่สังเขปมีความขัดแย้งกัน กล่าวคือ
คําอธิบายที่ตั้งที่ระบุว่า “บริเวณที่ดินเรือนจําชั่วคราวเขากบด้านใต้ตั้งแต่หลังเรือนจํา ถึงถนนสวรรค์
วิถี มีเนื้อที่ประมาณ 2,237 ไร่ ในแผนที่ฉบับนี้ได้แสดงอาณาเขตไว้โดยชัดเจนแสดงถึงอาณาเขตของ
เรือนจําชั่วคราวเขากบ ซึ่งได้เคยทําประโยชน์มาก่อนและเลยไปจนถึงที่สงวนของจังหวัด” นั้น
่
ไม่ได้เกี่ยวข้องกับพื้นที่พิพาทแต่อย่างใด และฝายผู้ต้องเองก็ยอมรับว่า เรือนจําชั่วคราวเขากบตั้งอยู่
ในบริเวณดังกล่าว ในแผนที่สังเขป “หมายอักษร ก.) กลับไม่ได้สอดคล้องกับคําอธิบายในบันทึก
ที่มีการระบุว่า อยู่ด้านหลังของเรือนจําจังหวัดนครสวรรค์ไปจันถึงถนนสวรรค์วิถี ซึ่งไม่ปรากฏอยู่ใน
แผนที่สังเขปแต่อย่างใด นอกจากนี้การระบุชื่อ ถนนพหลโยธินทั้งในแผนที่สังเขป ทั้งที่ถนนพหลโยธิน
ยังมิได้ก่อสร้างมาถึงจังหวัดนครสวรรค์และได้ใช้ชื่อถนนพหลโยธิน เมื่อปี 2493 ดังนั้นคณะอนุกรรมการฯ
มีความเห็ฯ ว่าแผนที่สังเขปฉบับดังกล่าวไม่มีความน่าเชื่อถือ ซึ่งนอกจากเอกสารฉบับนี้แล้วก็ไม่ปรากฏว่า
ทางกรมราชทัณฑ์มีเอกสารอื่นใด ที่จะยืนยันว่าที่ตั้ง ของเรือนจําชั่วคราวตั้งอยู่ในแปลงที่ดินที่พิพาท
ซึ่งสอดคล้องกับหลักฐานที่เป็นบันทึกของเจ้าพนักงานที่ดินจังหวัดนครสวรรค์ท้ายหนังสือ ที่ 2118/2506
ที่กล่าวว่าทางเรือนจําจังหวัดนครสวรรค์ก็ไม่มีเอกสารหลักฐานแสดงถึงการได้มาที่ดินชัดเจนทําให้
น่าเชื่อว่าการอ้างที่ตั้งของที่ดินสงวนหวงห้ามเป็นเรือนจําเขากบในการขอออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง
ปี 2504 น่าจะไม่ถูกต้องกับที่ตั้งเดิม
่
ในขณะเดียวกัน ฝายผู้ร้องอ้างว่า เรือนจําเขากบนั้นไม่ได้ตั้งอยู่ในที่ดินแปลงที่พิพาทตามที่
กรมราชทัณฑ์ขอออกหนังสือสําคัญสําหรับที่หลวง และผู้ร้องก็ยืนยันที่ตั้งของเรือนจําชั่วคราวเขากบ
เป็นไปตามคําอธิบายของหม่อมเจ้าวรพงษ์ทัศนาวรวุฒิ ซึ่งน่าจะอยู่ในบริเวณประกาศสงวนหวงห้าม
ของสมุหเศาภิบาลและเขตประกาศผู้ว่าราชการจังหวัดนครสวรรค์ ซึ่งคณะอนุกรรมการ ได้พิจารณา
เอกสารหลักฐานที่ผู้ร้องได้นํามาชี้แจ้งได้แก่ หนังสือศาลารัฐบาลมณฑลอยุธยา ที่ 639/6405 ลงวันที่
9 กันยายน 2475 หนังสือศาลาว่าการกระทรวงมหาดไทย ตราน้อย ที่ 489/9062 ลงวันที่ 17 กันยายน 2475
หนังสือทั้งสองฉบับดังกล่าวถึงเรือนจําชั่วคราวที่ให้ตั้งขึ้น “หลังตลาดปากนํ้าโพ จังหวัดนครสวรรค์”
7‐42