Page 42 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี
P. 42
21
ใหบุคคลปฏิบัติตาม เชน การกําหนดใหมีการตรวจเลือดเพื่อหาเชื้อเอชไอวีกอนการรับเขาทํางาน ในกรณีที่ไม
มีกฎหมายบัญญัติเปนการเฉพาะ การกระทําดังกลาวใหถือเปนการเลือกปฏิบัติตองหามตามกฎหมายฉบับนี้
ยิ่งไปกวานั้น กฎหมายบัญญัติหามมิใหมีการคุกคามทั้งทางรางกาย วาจา หรือลายลักษณอักษร และเพศ
เปนตน
การเลือกปฏิบัติดวยเหตุอันเนื่องมาจากเปนผูติดเชื้อเอชไอวี: กรณีการจางงาน
มาตรา 15 แหงกฎหมาย DDA บัญญัติไววา หามมิใหนายจาง หรือผูกระทําการแทนนายจาง อาทิ
บริษัทจัดหางาน เลือกปฏิบัติตอบุคคลดวยเหตุแหงสภาวะสุขภาพ ทั้งในการดําเนินการจัดใหมีการพิจารณา
การจางงาน การพิจารณาการจางงาน และการกําหนดเงื่อนไขในการจางงาน นอกจากนี้ กฎหมายไดบัญญัติ
คุมครองลูกจางผูติดเชื้อเอชไอวี โดยหามมิใหนายจางหรือผูกระทําการแทนนายจางปฎิบัติตอลูกจางในการ
กําหนดเงื่อนไขการทํางานเพื่อใหลูกจางปฏิบัติ หรือปฏิเสธไมใหลูกจางมีโอกาสไดรับการเลื่อนตําแหนงงาน
โยกยายตําแหนงงาน การฝกอบรมหรือผลประโยชนจากการทํางานประการอื่นหรือใหลูกจางออก หรือกรณี
อื่นๆ
จากการศึกษาพบวา นอกจากกฎหมายกําหนดหนาที่และความรับผิดของนายจางและ/หรือ ผูกระทํา
การแทนนายจาง หนาที่และความรับผิดตามกฎหมายตามมาตราดังกลาวขางตนยังครอบคลุมไปถึง นายจาง
รับเหมาคาแรง องคกรวิชาชีพและหุนสวนของหางหุนสวน อีกดวย อยางไรก็ดี กฎหมายฉบับนี้มีขอยกเวนกรณี
การเลือกปฏิบัติตอผูติดเชื้อในการจางงาน/ประกอบอาชีพสามารถกระทําได หากการดังกลาวเปนไปตาม
หลักการที่เรียกวา คุณสมบัติที่สําคัญอยางยิ่งตอการปฏิบัติงานประเภทนั้น (inherent requirements)
กลาวคือ หากลูกจางไมสามารถปฏิบัติงานอันเปนสาระที่สําคัญอยางยิ่งตองานประเภทนั้นๆ เนื่องจากขอจํากัด
แหงสภาวะสุขภาพ นายจางก็ไมจําเปนที่จะตองมีการปรับปรุงแกไขสภาพการทํางานใหเหมาะสม
(reasonable adjustment) กับสภาวะสุขภาพ และไมถือเปนการเลือกปฏิบัติ ในกรณีดังกลาว นายจางมี
38
หนาที่ตองพิสูจนใหเห็นวาลูกจางไมสามารถประกอบอาชีพนั้นๆ ไดดวยเหตุแหงสภาวะสุขภาพ
นอกจากประเด็นการคุมครองหามมิใหมีการเลือกปฏิบัติแลว จากการศึกษาพบวา กฎหมายฉบับนี้ได
กําหนดกลไกการคุมครองที่สําคัญทั้งที่เปนสวนของการกําหนดมาตรฐานเกี่ยวกับการคุมครอง (Disability
Standard) ซึ่งมีผลผูกพันโดยกฎหมายโดยใหเปนอํานาจหนาที่ของอัยการสูงสุด (the Attorney –
39
General) นอกจากนี้ ภายใตพระราชบัญญัติ Human Rights and Equal Opportunity Commission
Act 1986 (HREOC) ซึ่งเปนกฎหมายที่เกี่ยวของกับการกําหนดกลไกการรองทุกขภายใตกฎหมายวาดวยการ
ขจัดการเลือกปฏิบัติ รวมถึง การขจัดการเลือกปฏิบัติดวยเหตุแหงความพิการ หรือ DDA โดยกําหนดให
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงเครือรัฐออสเตรเลีย (Australian Human Rights Commission) เปน
องคกร/สถาบันที่ทําหนาที่กํากับดูแลการบังคับใชกฎหมายและรับเรื่องรองทุกขจากการถูกเลือกปฏิบัติ รวมถึง
การพัฒนาแนวทางปฏิบัติ (Guidelines) ซึ่งไมมีผลผูกพันทางกฎหมาย ในคณะกรรมการสิทธิมุนษยชนได
38
คําพิพากษาศาลสูงในคดี X v Commonwealth ไดวางหลักที่สําคัญเกี่ยวกับหลักการ คุณลักษณะที่สําคัญอยางยิ่งตอการ
ปฏิบัติงานประเภทนั้น กลาวคือ การที่โจทกถูกปลดออกจากการเปนทหารเนื่องมากจากตรวจพบวาเปนผูติดเชื้อเอชไอวี แมวา
โจทกจะมีสุขภาพที่แข็งแรงและไมปรากฎอาการของโรค โดยรัฐบาลเครือรัฐอางวา การเปนผูติดเชื้อเอชไอวีทําใหโจทกขาด
คุณสมบัติที่สําคัญอยางยิ่งตอการปฏิบัติหนาที่เปนทหาร เนื่องจากสาระสําคัญในการปฏิบัติหนาที่ทหารคือการออกรบ ซึ่งใน
บางครั้งเมื่อเกิดการบาดเจ็บจะตองมีการใหเลือด ซึ่งมีความเปนไปไดวาจะเกิดการแพรเชื้อเอชไอวีจากการใหเลือดได ดวยเหตุ
ดังกลาวนายจางไมจําเปนตองมีการปรับปรุงแกไขสภาพการทํางานใหเหมาะสมกับสภาวะสุขภาพของลูกจาง และไมถือเปน
การเลิอกปฏิบัติตามบทบัญญัติแหง พรบ. DDA
39 Section 31 อาทิ Disability Standard for Education 2005 เปนตน