Page 40 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเรื่องการเลือกปฏิบัติในการประกอบอาชีพของผู้ติดเชื้อเอชไอวี

19

เฉพาะบางประเภทถือไดวามีความสําคัญเปนอยางยิ่งในการสงเสริมการคุมครองสิทธิมนุษยชนของกลุมผูที่อยู
รวมกับเชื้อเอชไอวี

การศึกษาเกี่ยวกับแนวปฏิบัติที่ดีระดับประเทศ เปนการศึกษาเชิงเปรียบเทียบเพื่อวิเคราะห
แนวนโยบายและกรอบกฎหมายที่เกี่ยวของกับการแกไขปญหาดานโรคเอดส โดยเฉพาะอยางยิ่งกฎหมาย
เกี่ยวกับการขจัดการเลือกปฏิบัติกลุมผูติดเชื้อเอชไอวีในการประกอบอาชีพ สําหรับการศึกษาในสวนนี้มุงศึกษา
ในประเด็นโครงสรางของกฎหมาย สถาบันที่ทําหนาที่กํากับดูแลกฎหมายและนโยบาย รวมตลอดถึงการ

ติดตามประเมินผลการบังคับใชกฎหมายและนโยบายที่เกี่ยวกับการแกปญหาดานเอดส และประเด็นการเขาถึง
ความยุติธรรม อาทิ การรองทุกข และการเยียวยาจากหนวยงานรับผิดชอบ
จากการศึกษาพบวา ในระดับประเทศ กรอบกฎหมายที่เกี่ยวกับการคุมครองสิทธิผูติดเชื้อเอชไอวี
สามารถแบงออกเปน 4 ประเภทดวยกัน กลาวคือ

1) การคุมครองสิทธิมนุษยชนตามรัฐธรรมนูญ พบวา ประเทศสวนใหญทั่วโลกมีบทบัญญัติที่คุมครอง
สิทธิของประชาชนจากการถูกเลือกปฏิบัติ และสงเสริมใหประชาชนทั้งหญิงและชายมีความเสมอ
ภาคเทาเทียมในดานตางๆ รวมถึงความเสมอภาคในโลกแหงการทํางาน อยางไรก็ดี พบวา การ
บังคับใช และการดําเนินการรองทุกขตามสิทธิแหงรัฐธรรมนูญนั้นมีขั้นตอนที่ยุงยาก และใช

เวลานาน
2) การคุมครองสิทธิภายใตกฎหมายสาขาตางๆ อาทิ กฎหมายเกี่ยวกับคนพิการ และกฎหมาย
แรงงานและการจางงาน ซึ่งอาจมีบทบัญญัติหามมิใหมีการเลือกปฏิบัติตอผูติดเชื้อเอชไอวีในการ

ประกอบอาชีพ
3) การคุมครองสิทธิของผูติดเชื้อภายใตพระราชบัญญัติที่เกี่ยวกับการแกไขปญหาโรคเอดสเปนการ
เฉพาะ นอกจากบทบัญญัติที่คุมครองผูติดเชื้อเอชไอวีจากการเลือกปฏิบัติแลว การบัญญัติ
กฎหมายในฐานะกฎหมายเฉพาะนี้ อาจมีบทบัญญัติที่เปนมาตรการการปองกัน และการ
ใหบริการดูแล เปนตน

4) คําพิพากษา (Case law) ซึ่งวางหลักเกี่ยวกับการขจัดการเลือกปฏิบัติเนื่องมาจากเปนผูติดเชื้อ
เอชไอวี โดยสวนใหญจะพบในประเทศที่มีระบบกฎหมายจารีตประเพณี (common law)

แมวากรอบกฎหมายที่เกี่ยวกับการคุมครองสิทธิผูติดเชื้อเอชไอวีจะมีความแตกตางกันไปขึ้นอยูกับ
บริบทของแตละประเทศ แตกรอบกฎหมายทั้ง 4 ประเภทนี้สามารถนํามาใชเพื่อขจัดการเลือกปฏิบัติไดและ
เปนหลักประกันสิทธิมนุษยชนของผูติดเชื้อเอชไอวีทั้งในการใชชีวิตประจําวันและในโลกของการทํางาน และ
เปนแนวทางที่สําคัญในการกําหนดแนวนโยบายและกฎหมายที่เกี่ยวของ นอกจากนี้ในการพิจารณาแนวปฏิบัติ
ที่ดีควรนําหลักการภายใตแนวปฏิบัติเรื่องโรคเอดสในโลกแหงการทํางานมาพิจารณาประกอบเพื่อเปน

หลักประกันที่สําคัญใหกับกลุมแรงงานที่เปนผูติดเชื้อเอชไอวี

เพื่อประโยชนในการศึกษาเปรียบเทียบ การศึกษาครั้งนี้มีเกณฑในการคัดเลือกกรณีศึกษาดังตอไปนี้

1. ประเทศที่ไดรับการยอมรับจากประชาคมโลกวามีความกาวหนาในการพัฒนากฎหมายและ
นโยบายเกี่ยวกับดานเอดสในลําดับตนๆ และดวยผลของการมีกฎหมายและนโยบายฯรวมถึงการบังคับใช
กฎหมายอยางมีประสิทธิภาพ ทําใหกลุมผูติดเชื้อเอชไอวีไดรับการคุมครองดานสิทธิ และไดรับการเยียวยาใน
กรณีที่สิทธิถูกละเมิด ไดแก เครือรัฐออสเตรเลีย