Page 317 - รายงานโครงการศึกษา เรื่อง การจัดทำตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชนเบื้องต้นตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
P. 317
239
อาจารย์วิชัย - อยู่อีกหน้าหนึ่งครับ เป็นอีกเกณฑ์หนึ่ง คือ ตัวสิทธิในชีวิต มันจะมีสิทธิที่
ประกอบหลายๆ อย่างครับ อย่างเช่น สิทธิไม่ถูกพรากชีวิตโดยพลการ บังคับสูญหาย หรืออย่างการ
พรากชีวิตโดยพลการ คือ เรื่องของ extrajudicial execution การวิสามัญฆาตกรรม
ผู้เข้าร่วมสัมมนา - ขอย้อนไปเรื่องการมีส่วนร่วมในอนาคตทางด้านเศรษฐกิจ สังคม และ
วัฒนธรรม ตรงนี้น่าจะมีในเรื่องของสิทธิชุมชนด้วยไหมครับ เพราะเป็นสิทธิทางวัฒนธรรมเหมือนกัน
คงไม่ตกหล่นใช่ไหมครับ
อาจารย์วิชัย - สิทธิชุมชนในรัฐธรรมนูญเรามีชัด ปฏิญญาไม่พูดชัดถึงสิทธิชุมชน แต่กติกาสอง
ฉบับพูดถึงสิทธิในการกําหนดอนาคตตนเองของประชาชนซึ่งตอนหลังได้มีการอธิบายว่ามันคือการมี
ส่วนร่วมทางการเมือง อาจจะมีความหมายโดยนัยโยงถึงสิทธิชุมชนได้
ดร.อมรา พงศาพิชญ์ (ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ) - อันนี้คือกรอบอันที่สองที่
เสนอมาใช่ไหม
อาจารย์วิชัย - หัวข้อจะเขียนว่าสัมพันธ์กับ ESCR สิทธิชุมชน
ดร.อมรา พงศาพิชญ์ (ประธานกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ) - เสนอมาแล้วเขียนไว้ก็
น่าจะไว้ในนี้นะ
อาจารย์วิชัย - คือว่าสิทธิชุมชนมันกว้าง ถ้าเราจั่วหัวว่าสิทธิชุมชน มันจะไม่เห็นอะไรเลย เรา
จะมองไม่เห็นว่าอะไรเป็นองค์ประกอบของมัน ถ้าอย่างเช่น ชุมชนมีส่วนร่วม ถ้าอย่างนี้จะเห็น จะวัด
ได้คือผมคิดว่ามันจะมีอยู่ในรัฐธรรมนูญด้วย
ผู้เข้าร่วมสัมมนา - กําลังจะดูว่าพวกตัวชี้วัดทางโครงสร้าง กระบวนการ และตัววัดผลลัพธ์ จะ
ทําให้สิทธิชุมชนตรงนี้หลุดไปจากข้อนี้หรือเปล่าครับ
อาจารย์วิชัย - มีสองอย่าง ก็คือว่าเราอาจจะไปใส่ในตัวที่เราพูดถึงสิทธิการกําหนดตนเองทาง
การเมือง และสิทธิที่กําหนดตนเองที่เป็น ESCR เราไปใส่ตรงนั้น
คุณขรรค์ชัย คงเสน่ห์ (ส.น.ง. คณะกรรมการสิทธิฯ) - ผมว่าไม่เป็นไรใส่ไว้เลยจะได้ไม่ลืมว่า
เราพูดถึงเรื่องสิทธิชุมชน เวลาเราบอกเรื่องโครงสร้าง เราก็บอกได้มีการกําหนดไว้แล้วในรัฐธรรมนูญ
เพราะฉะนั้นใครเสนอประเด็นตรงไหน ถ้ามันไม่ได้อยู่ในข้ออื่นผมว่าใส่ไว้เลยแล้วเราก็จะได้ไม่ลืม
ผู้เข้าร่วมสัมมนา - แต่คําว่าสิทธิชุมชน คือเห็นด้วยกับอาจารย์ว่ามันยังไม่เข้าใจว่ามันหมายถึง
อะไร แต่ว่าจริงๆ ถ้าตัวสิทธิชุมชนเองจะหมายถึงสิทธิตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 66 กับมาตรา 67 ทีนี้
ถ้าบอกว่าให้ใส่ไว้ มันจะต้องใส่ในเชิงเนื้อหาลงไป
รายงานการประชุมสัมมนาเชิงปฏิบัติการเรื่องตัวชี้วัดสิทธิมนุษยชน ครั้งที่ 1