Page 36 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยสาเหตุการละเมิดสิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมของเจ้าหน้าที่ตำรวจ
P. 36
25
ออกหมายค้นในที่รโหฐาน ซึ่งเป็นหลักประกันในการได้รับการคุ้มครองสิทธิจากการปฏิบัติหน้าที่
ของเจ้าหน้าที่ต ารวจ ซึ่งสอดคล้องกับหลักการทางกฎหมายของต่างประเทศ
2.3.3.2 มาตรการในการจับกุม คุมขัง
การจับกุม คุมขังบุคคล เป็นมาตรการของเจ้าหน้าที่ต ารวจในการ
รักษาความสงบเรียบร้อยของสังคม โดยเป็นการน าตัวบุคคลที่สงสัยว่ากระท าความผิดมาไว้ใน
อ านาจควบคุมของรัฐ ซึ่งถือว่ามีผลกระทบต่อสิทธิของบุคคลอย่างร้ายแรง เพราะเป็นการท าให้
บุคคลนั้นสูญสิ้นอิสรภาพและมีผลต่อชีวิตความเป็นอยู่ ครอบครัวและชื่อเสียงของบุคคลนั้น
การจับกุม คุมขัง ในทางสากลมีการวางหลักเกณฑ์ตาม ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
(The Universal Declaration of Human Rights) ข้อ 9 และตามกติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิ
พลเมืองและสิทธิทางการเมือง ( International Covenant on Civil and Political Rights) ข้อ 9
ในส่วนที่เกี่ยวข้องที่ได้กล่าวแล้ว
“ตามหลักการขององค์การสหประชาชาติเพื่อการคุ้มครองบุคคล
ทุกคนที่ถูกคุมขังหรือจ าคุก” ( Body of Principle for the Protection of All Persons under Any
Form of Detention or Imprisonment 1988)
“ข้อ 11 ได้ก าหนดไว้สรุปความได้ว่า บุคคลจะถูกคุมขังโดยปราศจาก
การไต่สวนของศาลหรือองค์กรอื่นนั้นไม่ได้ ศาลหรือองค์กรพึงมีอ านาจหน้าที่ในการทบทวนหรือ
ตรวจสอบความชอบด้วยเหตุผลในการจะคุมขังผู้นั้น ต่อไป “
“ข้อ 36 ก าหนดไว้สรุปความได้ว่า การจับกุมหรือคุมขังบุคคล
ในระหว่างการสอบสวนหรือการพิจารณาคดีนั้น จะกระท าได้ต่อเมื่อเป็นไปเพื่อประโยชน์แห่งความ
ยุติธรรมและต้องกระท าภายใต้เงื่อนไขและวิธีการที่กฎหมายก าหนดเท่านั้น การ ออกค าสั่งจ ากัด
อิสรภาพของบุคคลโดยที่มิได้เป็นไปเพื่อป้องกันการขัดขวางกระบวนการยุติธรรมหรือเพื่อรักษา
ความปลอดภัยหรือความเป็นระเบียบเรียบร้อยของสถานที่คุมขังนั้นแล้วจะกระท ามิได้”
“ข้อ 37 ก าหนดไว้สรุปความได้ว่า”ผู้ที่ถูกคุมขังในระหว่างการด าเนิน
คดีอาญานั้นจะต้องถูกน าตัวไปยังศาลหรือองค์กรอื่นตามที่กฎหมายก าหนดในทันทีที่จะกระท าได้
นับแต่เวลาที่ถูกจับกุม ทั้งนี้เพื่อจะได้มีการตรวจสอบและวินิจฉัยว่าการควบคุมตัวผู้นั้นเป็นการชอบ
หรือจ าเป็นหรือไม่ การคุมขังบุคคลใดในระหว่างการสอบสวนหรือการพิจารณาคดีนั้นจะกระท า
ไม่ได้เว้นแต่มีหมายคุมขังที่ออกโดยชอบขององค์กรที่ออกค าสั่งคุมขังนั้น ผู้ที่ถูกคุมขังดังกล่าวมีสิทธิ
ที่จะท าหนังสือระบุถึงสิ่งที่เขาได้รับการปฏิบัติในระหว่างที่ถูกคุมขังให้องค์กรที่ตรวจสอบความถูกต้อง
ของการคุมขังดังกล่าวนั้นได้ทราบข้อเท็จจริงด้วย ” โดยตามข้อ 32 ก าหนดไว้สรุปความได้ว่า “ผู้ที่