Page 33 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยสาเหตุการละเมิดสิทธิมนุษยชนในกระบวนการยุติธรรมของเจ้าหน้าที่ตำรวจ
P. 33
22
หากไม่พบบุคคลใดก็ให้วางส าเนาหมายค้นไว้ในสถานที่นั้นด้วย การตรวจค้นให้กระท าได้เพียง
ภายในขอบเขตที่ระบุไว้ในวัตถุประสงค์ของการออกหมายค้นนั้น และเจ้าหน้าที่ต ารวจผู้ท าการตรวจค้น
จะต้องบันทึกรายงานการตรวจค้นดังกล่าวว่าได้พบสิ่งของหรือบุคคลที่ต้องการพบนั้นหรือไม่ และ
ได้ตรวจยึดสิ่งใดไว้เป็นหลักฐานหรือไม่ ส่วนกรณีที่เจ้าหน้าที่ต ารวจสามารถค้นในสถานที่ส่วน
บุคคลได้โดยไม่ต้องมีหมายค้นนั้น ได้แก่กรณีที่สัมพันธ์กับการจับกุม โดยเฉพาะกรณีมีการจับกุม
บุคคลใดในข้อหาที่เป็นความผิดร้ายแรงประเภทที่กฎหมายระบุไว้ให้จับกุมได้(arrestable offences)
เช่นกรณีบุคคลอายุตั้งแต่ 21 ปีขึ้นไปต้องข้อหาว่ากระท าผิดที่มีอัตราโทษจ าคุกได้ตั้งแต่ 5 ปีขึ้นไป
เป็นต้น และมีเหตุอันควรเชื่อว่าจะพบพยานหลักฐานที่เกี่ยวข้องกับการกระท าผิดในข้อหาที่มี
การจับกุมนั้นในสถานที่ที่จะตรวจค้นนั้น โดยการตรวจค้นในกรณีนี้จะต้องได้รับความเห็นชอบเป็น
หนังสือจากเจ้าหน้าที่ที่มีต าแหน่งเป็นพนักงานสอบสวนขึ้นไปก่อนและจ ากัดขอบเขตของการตรวจ
ค้นในกรณีนี้ว่าเพียงเพื่อพบพยานหลักฐานที่เกี่ยงข้องกับการกระท าผิดในข้อหาที่มีการจับกุมนั้น
ในสถานที่ที่จะตรวจค้นนั้นเท่านั้น ในการตรวจค้นก็จะต้องมีการบันทึกรายงานการตรวจค้น
เช่นเดียวกันด้วย และไม่ว่ากรณีมีหมายค้นหรือไม่ก็ตาม ก่อนจะท าการตรวจค้นควรจะได้บอกกล่าว
เพื่อขออนุญาตผู้ที่อยู่ในสถานที่นั้นเท่าที่จะกระท าได้ด้วย
1.2) ประเทศสหรัฐอเมริกา โดยตามหลักกฎหมายอเมริกัน
มีบทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมที่ 4 ของสหรัฐอเมริกา( The Fourth Amendment)
ซึ่งบัญญัติว่า “ สิทธิของประชาชนในตัวเอง เคหสถาน เอกสาร และทรัพย์สิน ที่จะมีความปลอดภัย
จากการตรวจค้นและตรวจยึดโดยมิชอบนั้น จะถูกละเมิดไม่ได้ การออกหมายค้นและยึดนั้นจะกระท า
มิได้เว้นแต่โดยมีเหตุผลอันเป็นไปได้ ( probable cause) ประกอบด้วยค ารับรองหรือสาบานตน
และโดยเฉพาะอย่างยิ่งต้องระบุถึงสถานที่ที่จะท าการตรวจค้นและบุคคลหรือสิ่งที่ต้องการจะพบ
หรือตรวจยึด” ซึ่งศาลฎีกาสหรัฐอเมริกาได้วางหลักว่าในการค้นสถานที่ส่วนบุคคล จะต้องมีหมาย
ค้นของศาล โดยการออกหมายค้นและการด าเนินการในการค้นจะต้องอยู่ในหลักของการมีเหตุผล
อันเป็นไปได้ (probable cause) ว่าจะพบพยานหลักฐานที่จะใช้พิสูจน์ความผิดหรือบุคคลที่จะต้อง
จับกุมตามหมายจับนั้นโดยใช้หลักของการมีเหตุผลอันเป็นไปได้ดังกล่าวเป็นหลักส าคัญในการ
ตรวจสอบความชอบด้วยกฎหมายนั้นเสมอ
1.3) ประเทศเยอรมัน หลักกฎหมายเยอรมันก าหนดหลักเกณฑ์
การตรวจค้นสถานที่ส่วนบุคคลว่า การตรวจค้นนั้นอาจกระท าได้เพื่อวัตถุประสงค์ในการจับกุม
ผู้กระท าความผิดนั้นหรือมีเหตุอันท าให้สันนิษฐานได้ว่าการตรวจค้นจะท าให้พบพยานหลักฐาน
ที่จะใช้ในการด าเนินคดีนั้นหรือเพื่อค้นหาร่องรอยของการกระท าผิดหรือเพื่อยึดสิ่งของที่จะต้องยึด