Page 53 - รายงานฉบับสมบูรณ์ นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย-พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม
P. 53
๔๔
รายงานศึกษาวิจัย “นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย – พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม”
ปกป้ อง และคุ้มครองผู้คนที่ข้ามมา” ถ้าเรากลับไปดูเรื่องหลักการไม่ผลักดัน จริงอยู่เราอาจไม่ผลักดันเขา
ตามกฎหมายจารีตประเพณี หรือกฎหมายอื่น ๆ แต่ค าถามตามมาก็คือว่า “แล้วเวลาเขาเข้ามาอยู่เราใส่ใจ
และดูแลเขาอย่างไร” หลักการไม่เลือกปฏิบัติ ความปลอดภัยทางร่างกาย หลักเอกภาพของครอบครัว
เสรีภาพในการเคลื่อนย้าย เสรีภาพทางศาสนา หลักเหล่านี้พึงได้รับการใส่ใจควบคู่ไปกับหลักการไม่
ผลักดันด้วย
ต่อมาคือ หลักรัฐศาสตร์ เวลาที่เราเป็นภาคีอนุสัญญาหมายความว่า ๑) พันธะที่เรามี ๒) เป็น
การเพิ่มโอกาสของผู้ลี้ภัย ข้อ ๓) เป็นการก าจัดปัญหาความขัดแย้งระหว่างรัฐในปัญหาผู้ลี้ภัย เมื่อรัฐอัน
เป็นภาคีของอนุสัญญาให้ลี้ภัยแก่คนจากรัฐอื่น รัฐที่เป็นเจ้าของผู้ลี้ภัยก็สามารถเข้าใจได้ว่าเป็นการ
กระท าที่สันติตามหลักมนุษยธรรม และตามหลักกฎหมาย แทนที่จะเป็นการกระท าที่แสดงออกถึงความ
เป็นศัตรู”
ผู้คนที่ติดตามปัญหาชายแดนไทย – พม่าที่เรื้อรังทราบดีว่า หลายครั้งที่รัฐบาลทหารพม่าใช้ตรงนี้
เป็นข้ออ้างในการแสดงความไม่พอใจ หรือประท้วงรัฐบาลไทยว่า “พื้นที่พักพิงชั่วคราวของเราในหลาย ๆ
จุดเป็นที่ซ่องสุมของกองก าลังฝ่ายตรงข้าม หรือกองก าลังที่ต่อต้านรัฐบาลทหารพม่า” ดังนั้นแล้วจึงเกิด
ความไม่พอใจ ข้ออ้างข้อหนึ่งในการพยายามที่จะยุบพื้นที่พักพิงชั่วคราวแล้วส่งคนกลับไป ก็คือข้ออ้างข้อ
นี้เหมือนกัน ในแง่นี้แล้วว่ารัฐไทยควรเป็นภาคีหรือไม่ ส าหรับผมนี้คือเหตุผลที่ดีในทางรัฐศาสตร์ ที่เราพึง
จะเป็นภาคี เพราะจะท าให้เกิดความสบายใจทั้ง ๒ ฝ่าย
เหตุผลว่าท าไมไทยต้องเป็นภาคี เพราะว่า “เราท าได้ดี และมีประวัติศาสตร์ที่งดงามในการ
ช่วยเหลือผู้ลี้ภัยนับจากสงครามอินโดจีน และในหลาย ๆ ลักษณะเราท าได้ดีกว่ารัฐที่เป็นภาคีอีกหลาย ๆ
รัฐ” จริงอยู่ว่าสถานการณ์ตอนนี้ก าลังดีขึ้น คนน่าจะไม่ข้ามมาด้วยเหตุผลนั้นอีก แต่ในแง่นี้เราพึงเพื่อที่ว่า
เราจะได้ท างานอย่างสบายใจ และการเป็นภาคีอนุสัญญาจะสอดคล้องกับหลักรัฐศาสตร์ เรื่องการ
สัมพันธ์ทางการทูตที่ดีของ ๒ ประเทศ และจะไปสนับสนุนกับหลักสิทธิมนุษยชน และหลักกฎหมาย
ระหว่างประเทศ เหตุผลที่เราจะท าก็เพื่อรัฐไทยเอง และในนามของสิทธิมนุษยชน ผมเห็นว่าเรื่องนี้ส าคัญ
มาก
ตอนท้ายหน้า ๑๕ ของเอกสารประกอบการสัมมนาระบุว่า “สถานการณ์ในประเทศไทยยังคงมี
ความขัดแย้งทางชายแดน ปัญหาการลี้ภัยทางการสู้รบยังเป็นปัญหาที่ประเทศไทยต้องเผชิญ...” ดังนั้น
