Page 115 - รายงานฉบับสมบูรณ์ นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย-พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม
P. 115
๑๐๖
รายงานศึกษาวิจัย “นโยบายการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนชายแดนไทย – พม่า : กรณีผู้อพยพจากภัยสงคราม”
(๑) คณะกรรมการชายแดนส่วนภูมิภาค (Regional Border Committee – RBC) แม่ทัพภาคของ
ทั้งสอง ประเทศเป็นประธานร่วม เพื่อส่งเสริมความร่วมมือและแก้ไขปัญหาความสงบเรียบร้อยบริเวณ
ชายแดนร่วมกันจัดตั้งเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๒
(๒) คณะกรรมการการค้าร่วม (Joint Trade Commission – JTC) รัฐมนตรีว่าการกระทรวง
พาณิชย์ของทั้งสองประเทศเป็นประธานร่วม เพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์และความร่วมมือทางการค้า
ระหว่างกันจัดตั้งเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๓
(๓) คณะกรรมาธิการร่วม (Joint Commission – JC) รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศ
ของทั้งสองประเทศเป็นประธานร่วม เพื่อส่งเสริมความสัมพันธ์ในภาพรวมจัดตั้งเมื่อมกราคม พ.ศ.
๒๕๓๖
(๔) คณะกรรมการเขตแดนร่วม (Joint Boundary Committee – JBC) รัฐมนตรีช่วยว่าการ
กระทรวง การต่างประเทศของทั้งสองประเทศเป็นประธานร่วมเพื่อสํารวจ ปักปัน และแก้ปัญหาเขตแดน
ร่วมกัน จัดตั้งเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๒
ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับพม่าเป็นไปในลักษณะคล้ายกับลิ้นกับฟันที่มีการกระทบกระทั่งกัน
บ้าง เช่น เหตุการณ์ยึดสถานเอกอัครราชทูตพม่าเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๒ จนกระทั่งถึงการปะทะกันตามแนว
ชายแดนและการทําสงครามจิตวิทยาโจมตีซึ่งกันและกันอย่างรุนแรงในช่วงต้นปี พ.ศ. ๒๕๔๔ ส่งผลให้
บรรยากาศความสัมพันธ์โดยรวมอยู่ในสภาวะตึงเครียด และตกตํ่าถึงขีดสุดเมื่อรัฐบาลทหารพม่าตีพิมพ์
บทความจาบจ้วงถึงสถาบันพระมหากษัตริย์ของไทย ซึ่งพัฒนาการความขัดแย้งดังกล่าวได้ก่อให้เกิด
กระแสชาตินิยมและ ความรู้สึกต่อต้านพม่าอย่างกว้างขวางในหมู่สาธารณชนไทย
การเดินทางเยือนพม่าของนายกรัฐมนตรีไทย เมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ. ๒๕๔๔ เป็นจุดเปลี่ยน
สําคัญที่นําไปสู่การรื้อฟื้นการดําเนินความสัมพันธ์ในเชิงสร้างสรรค์ระหว่างไทยกับพม่า การเยือนดังกล่าว
เปรียบเสมือนการไขประตูไปสู่กระบวนการแก้ไขปัญหา ที่คั่งค้างรวมทั้งการผลักดันให้เกิดความร่วมมือใน
ประเด็นปัญหาเร่งด่วนระหว่างกัน โดยเฉพาะปัญหายาเสพติด ปัญหาแรงงานผิดกฎหมาย รวมทั้งปัญหา
ผู้หลบหนีภัยการสู้รบ นอกจากนี้ ทั้งสองฝ่ายมีการแลกเปลี่ยนการเยือนระดับสูงกันอย่างต่อเนื่อง ซึ่งล้วน
ส่งผลให้บรรยากาศความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับพม่าโดยรวมกลับคืนสู่สภาวะปรกติอีกครั้ง โดยในช่วงที่
ผ่านมา มีการแลกเปลี่ยนการเยือนระดับสูงหลายครั้ง ได้แก่ นายกรัฐมนตรีเยือนพม่า (๑๙-๒๐ มิถุนายน