Page 75 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

๗๑

สิทธิและเสรีภาพกับภาครัฐและภาคเอกชนทั้งในและตางประเทศ รวมทั้งติดตามและประเมินการ
๑๑๗
ดําเนินการดานคุมครองสิทธิและเสรีภาพ เปนตน
(๒.๒.๕.๓) องคกรในฝายตุลาการ

สําหรับการพิจารณาองคกรในฝายตุลาการที่ทําหนาที่คุมครองสิทธิและเสรีภาพแก
ประชาชนนั้นอาจแยกพิจารณาออกเปน การคุมครองสิทธิและเสรีภาพโดยศาลยุติธรรม การคุมครอง

สิทธิและเสรีภาพโดยศาลปกครอง และการคุมครองสิทธิและเสรีภาพโดยศาลรัฐธรรมนูญ

ซึ่งรายละเอียดมีดังนี้
๑) การคุมครองสิทธิและเสรีภาพโดยศาลยุติธรรม

ในมาตรา ๒๑๘ ของรัฐธรรมนูญไดกําหนดเขตอํานาจของศาลยุติธรรมไวโดยบัญญัติ

วา “ศาลยุติธรรมมีอํานาจพิจารณาพิพากษาคดีทั้งปวง เวนแตคดีที่รัฐธรรมนูญนี้หรือกฎหมายบัญญัติ
ใหอยูในอํานาจศาลอื่น” ประกอบกับมาตรา ๒๘ วรรคสองของรัฐธรรมนูญ บัญญัติวา “ บุคคลซึ่งถูก

ละเมิดสิทธิและเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญรับรองไวสามารถยกบทบัญญัติแหงรัฐธรรมนูญนี้เพื่อใชสิทธิ
ทางศาลหรือยกขึ้นเปนขอตอสูคดีในศาลได” จากบทบัญญัติสองมาตรานี้แสดงถึงเขตอํานาจของศาล

ยุติธรรมในการทําหนาที่ตัดสินคดี กรณีที่บุคคลผูถูกละเมิดสิทธิและเสรีภาพยกขึ้นตอสูในคดีทั่วไปที่

มิไดอยูในเขตอํานาจของศาลอื่นอันไดแก ศาลปกครอง ศาลทหาร และศาลรัฐธรรมนูญ เมื่อเกิดกรณี
ขอพิพาทจนมีการฟองรองคดีมายังศาลยุติธรรมและคูความไดยกบทบัญญัติในเรื่องสิทธิและเสรีภาพที่

รัฐธรรมนูญรับรองขึ้นเปนขอตอสู ศาลยุติธรรมยอมมีหนาที่ในการนําบทบัญญัติแหงกฎหมายในเรื่อง
ดังกลาวมาใชในการตัดสินขอเท็จจริงวามีกรณีการละเมิดสิทธิและเสรีภาพของคูความเกิดขึ้นหรือไม

นอกจากนี้แลว ในกรณีที่บทบัญญัติแหงกฎหมายที่ศาลใชในการตัดสินคดีมีลักษณะ

ตองดวยบทบัญญัติมาตรา ๖ ของรัฐธรรมนูญ กรณีนี้หากศาลเห็นเองหรือคูความโตแยงวากฎหมาย
ฉบับนั้นขัดหรือแยงกับรัฐธรรมนูญและยังไมเคยมีคําวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญในสวนที่เกี่ยวกับ

บทบัญญัตินั้นๆ มากอน ศาลที่กําลังพิจารณาคดีตองรอการพิจารณาพิพากษาคดีไวชั่วคราวแลวอาศัย

อํานาจตามมาตรา ๒๑๑ ของรัฐธรรมนูญ สงความเห็นไปยังศาลรัฐธรรมนูญเพื่อตัดสินวาบทบัญญัติ
ของกฎหมายดังกลาวขัดหรือแยงกับรัฐธรรมนูญหรือไม กรณีนี้จึงหมายความรวมถึงกรณีที่บทบัญญัติ

แหงกฎหมายขัดหรือแยงกับสิทธิและเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญรับรองไวดวยเชนกัน
ตัวอยางเชน คําพิพากษาฎีกาที่ ๓๖๙๙ - ๓๗๓๙/๒๕๔๑ ซึ่งเปนกรณีที่ศาลฎีกา

หยิบยกบทบัญญัติเกี่ยวกับสิทธิและเสรีภาพตามมาตรา ๓๘ ของรัฐธรรมนูญ ใชตัดสินในคดีโดยตรง

ซึ่งมีประเด็นวา การใชสิทธิเสรีภาพในการนับถือศาสนาของสมณะพิสุทโธเปนการใชสิทธิเสรีภาพที่ขัด
ตอกฎหมายหรือไม โดยศาลฎีกาตัดสินวา “แมรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐

มาตรา ๓๘ จะบัญญัติให บุคคลยอมมีเสรีภาพบริบูรณในการนับถือศาสนา มีเสรีภาพในการปฏิบัติ

๑๑๗
กุลพล พลวัน, สิทธิมนุษยชนในสังคมโลก, (กรุงเทพฯ : สํานักพิมพนิติธรรม, ๒๕๔๗), น. ๑๙๖-๑๙๙.