Page 43 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติกับการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชนในความสัมพันธ์ระหว่างเอกชนด้วยกัน

๓๙

ทั้งนี้ ทั้งศาลในระบบกฎหมายเอกชนและศาลในระบบกฎหมายมหาชน
ไดแก ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง และศาลรัฐธรรมนูญ ตัวอยางเชนในกรณีของประเทศไทย ศาลยุติธรรม

มีสวนในการคุมครองสิทธิมนุษยชน คือ การที่รัฐธรรมนูญฯ กําหนดใหศาลยุติธรรมมีอํานาจในการ

พิจารณาออกหมายจับ หมายขัง บุคคลและหมายคน เพื่อใหศาลยุติธรรม เปนผูพิจารณากลั่นกรอง
และตรวจสอบการใชอํานาจของเจาหนาที่กอนที่จะเขาทําการจับ ขัง และคน อันมีลักษณะเปนการ

คุมครองสิทธิมนุษยชนเกี่ยวสิทธิในกระบวนการยุติธรรม ศาลปกครองมีสวนในการคุมครองสิทธิ

มนุษยชน คือ เนื่องจากศาลปกครองมีอํานาจหนาที่ในการควบคุมตรวจสอบความชอบดวยกฎหมาย
ของการกระทําทางปกครองตางๆ ที่หนวยงานทางปกครองหรือเจาหนาที่ของรัฐกอใหเกิดความ

เดือดรอนเสียหายหรือละเมิดสิทธิเสรีภาพของประชาชน โดยการมีคําสั่งใหยกเลิกเพิกถอนการกระทํา

ดังกลาวหรือสั่งใหชดใชคาเสียหายหรือดําเนินการใดๆ เพื่อเยียวยาความเดือดรอนเสียหายที่เกิดแก
ประชาชน และศาลรัฐธรรมนูญมีสวนในการคุมครองสิทธิมนุษยชน คือ การที่รัฐธรรมนูญกําหนด

ใหสิทธิและเสรีภาพที่รับรองไวโดยคําวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญไดรับความคุมครองและผูกพัน
องคกรของรัฐทุกองคกรโดยตรงในการตรากฎหมาย การใชบังคับกฎหมาย และการตีความกฎหมาย

ทั้งปวง และกําหนดใหบุคคลซึ่งถูกละเมิดสิทธิและเสรีภาพที่รัฐธรรมนูญรับรองไวมีสิทธิยื่นคํารอง

โดยตรงตอศาลรัฐธรรมนูญเพื่อใหศาลรัฐธรรมนูญมีคําวินิจฉัยวาบทบัญญัติแหงกฎหมายใดขัดหรือ
แยงตอรัฐธรรมนูญไดในกรณีที่บุคคลนั้นไดยื่นคํารองตอคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติหรือตอ

ผูตรวจการแผนดินเพื่อใหเสนอเรื่องใหศาลรัฐธรรมนูญพิจารณาวินิจฉัยแลว แตองคกรทั้งสองดังกลาว
ไมไดดําเนินการเสนอเรื่องตอศาลรัฐธรรมนูญ

นอกจากนี้ศาลยุติธรรม ศาลปกครอง และศาลรัฐธรรมนูญยังมีสวนใน

การคุมครองสิทธิมนุษยชนในกรณีที่คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแหงชาติไดเสนอเรื่องพรอมความเห็น
ตอศาลรัฐธรรมนูญหรือศาลปกครองในกรณีที่เห็นชอบตามที่มีผูรองเรียน ฟองคดีตอศาลยุติธรรมแทน

ผูเสียหาย ในกรณีที่เห็นสมควรเพื่อแกไขปญหาการละเมิดสิทธิมนุษยชนเปนสวนรวมตามที่ไดกลาวไป

แลวขางตน
ตัวอยางคําวินิจฉัยของศาลไทยเกี่ยวกับการใหความคุมครองสิทธิและ

เสรีภาพของประชาชน อาทิเชน
คําวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญที่ ๒๑/๒๕๔๖ คดีนี้ศาลรัฐธรรมนูญไดวาง

หลักไววา พระราชบัญญัติชื่อบุคคล พ.ศ. ๒๕๐๕ มาตรา ๑๒ ซึ่งเปนบทบัญญัติบังคับใหหญิงมีสามี

ตองใชชื่อสกุลของสามีเทานั้น ถือเปนการลิดรอนสิทธิในการใชชื่อสกุลของหญิงมีสามี ทําใหชายและ
หญิง มีสิทธิไมเทาเทียมกัน เนื่องจากเปนการบังคับใหหญิงมีสามีใชชื่อสกุลของสามีเพียงฝายเดียวโดย

ใชสถานการสมรส ซึ่งมิไดเปนเหตุผลในเรื่องความแตกตางทางกายภาพ หรือภาระหนาที่ระหวางชาย
และหญิงที่มีผลมาจากความแตกตางทางเพศจนทําใหตองมีการเลือกปฏิบัติใหแตกตางกันอันจะถือวา

เปนการเลือกปฏิบัติที่เปนธรรม กรณีจึงเปนการขัดตอหลักความเสมอภาคเพราะเหตุแหงความ