Page 126 - รายงานข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติต่อกรณีข้อร้องเรียนของเครือข่ายประชาชนภาคตะวันออก
P. 126
รายงานข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
100 ต่อกรณีข้อร้องเรียนของเครือข่ายประชาชนภาคตะวันออก
นอกจากนี้ คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติไม่มีอำานาจในการกำาหนดประเภท
โครงการหรือกิจกรรม ตามมาตรา ๖๗ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญ แต่นายกรัฐมนตรีในฐานะประธาน
คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติกลับสั่งให้นำาเรื่องเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีอีก เพื่อให้ออกมา
เป็นมติคณะรัฐมนตรี ทั้งนี้ เพื่อให้ได้ชื่อว่าได้ปฏิบัติตามมาตรา ๓๐๓ ของรัฐธรรมนูญแล้ว
กระบวนการดังกล่าวเป็นการสับเปลี่ยนบทบาทไปมาระหว่าง “คณะรัฐมนตรี” กับ “คณะกรรมการ
สิ่งแวดล้อมแห่งชาติ” เพื่อประโยชน์ของรัฐบาลที่จะอ้างว่าได้ดำาเนินการตามรัฐธรรมนูญแล้ว
กระบวนการดังกล่าวจึงไม่สอดคล้องกับเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
ดังนั้น จึงควรให้องค์การอิสระด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ตามมาตรา ๖๗
วรรคสอง ทำาหน้าที่กำาหนดประเภทโครงการหรือกิจกรรมที่เข้าข่าย ตามมาตรา ๖๗ วรรคสอง รวมทั้ง
พิจารณาตรวจสอบและให้ความเห็นต่อทุกขั้นตอนของการจัดทำารายงาน EIA/HIA เพื่อให้เป็นไป
ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ๒๖
๕.๒ รัฐบาลต้องปฏิบัติหน้าที่ตามพันธกรณีของรัฐในการปกป้อง (Obligation to Protect)
สิทธิชุมชน
๕.๒.๑ การจัดทำาและปรับปรุงผังเมือง
๑) รัฐบาลต้องปฏิบัติหน้าที่และรับผิดชอบในการปรับปรุงระบบ กลไก และ
กระบวนการในการติดตามตรวจสอบ (monitoring) การจัดทำาและปรับปรุงผังเมืองในทุกระดับ
เพื่อประโยชน์ในการใช้ที่ดินให้มีประสิทธิภาพ มีความโปร่งใส มีความถูกต้องและน่าเชื่อถือทาง
วิชาการ ตลอดจนรายงานผลการดำาเนินงานต่อสาธารณะ ทั้งนี้ เพื่อปกป้องชุมชนจากการดำาเนิน
โครงการหรือกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรง ทั้งทางด้านคุณภาพสิ่งแวดล้อม
ทรัพยากรธรรมชาติ และสุขภาพ
๒) รัฐบาลต้องกำาหนดให้พื้นที่อนุรักษ์และพื้นที่สงวนเพื่อการรักษาคุณภาพ
สิ่งแวดล้อมที่มีข้อกำาหนดการใช้ประโยชน์ในที่ดินตามกฎหมายเกี่ยวกับการผังเมือง เป็นพื้นที่ห้าม
ดำาเนินโครงการหรือกิจกรรมที่อาจก่อให้เกิดผลกระทบต่อชุมชนอย่างรุนแรง
๕.๒.๒ การทำา EIA/HIA
รัฐบาลต้องปฏิบัติหน้าที่และรับผิดชอบในการทำา EIA/HIA เพื่อบรรลุตาม
เจตนารมณ์ในการคุ้มครองสิทธิชุมชนตามรัฐธรรมนูญ โดยดำาเนินการ ดังนี้
๑) ปรับปรุงระบบ กลไก และกระบวนการในการทำา EIA/HIA ให้มีประสิทธิภาพ
มีความโปร่งใส มีความถูกต้องและน่าเชื่อถือ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง มาตรการติดตามตรวจสอบผล
กระทบด้านสุขภาพและสังคม
โปรดดูบทวิเคราะห์ ข้อ ๔.๓.๒.
๒๖
