Page 121 - รายงานข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติต่อกรณีข้อร้องเรียนของเครือข่ายประชาชนภาคตะวันออก
P. 121
ต่อกรณีข้อร้องเรียนของเครือข่ายประชาชนภาคตะวันออก 95
รายงานข้อเสนอแนะเชิงนโยบายของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
เช่น คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติมีอำานาจในการประกาศประเภทโครงการหรือกิจกรรมที่ต้อง
ทำารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม แต่เป็นอำานาจตามพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษา
คุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติฯ แต่คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติไม่มีอำานาจในการกำาหนด
ประเภทโครงการหรือกิจกรรม ตามมาตรา ๖๗ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญ เนื่องจากวัตถุประสงค์ของ
กฎหมายทั้งสองเรื่องแตกต่างกัน
ในทางปฏิบัติ เมื่อเรื่องใดคณะรัฐมนตรีไม่มีอำานาจเพราะเป็นอำานาจของคณะ
กรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ก็ใช้มติคณะรัฐมนตรีในการสั่งให้รัฐมนตรีกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ
และสิ่งแวดล้อมไปนำาเรื่องเข้าที่ประชุมและขอมติจากคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ เช่น กรณี
ของกระบวนการในการออกประกาศกระทรวง ฉบับลงวันที่ ๒๙ ธันวาคม ๒๕๕๒ ทั้งนี้ เพื่อให้ได้ชื่อ
ว่าได้ปฏิบัติ ตามมาตรา ๖๗ วรรคสอง ของรัฐธรรมนูญแล้ว
ในทางตรงข้าม เมื่อเรื่องใดเป็นอำานาจของคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ
โดยคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติได้มีมติให้จัดทำาประกาศกระทรวงแล้ว แต่นายกรัฐมนตรีใน
ฐานะประธานคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ สั่งให้นำาเรื่องเข้าที่ประชุมคณะรัฐมนตรีอีก เพื่อให้
ออกมาเป็นมติคณะรัฐมนตรี เช่น กรณีของกระบวนการในการออกประกาศกระทรวง ฉบับลงวันที่
๓๑ สิงหาคม ๒๕๕๓ ทั้งนี้ เพื่อให้ได้ชื่อว่าได้ปฏิบัติตามมาตรา ๓๐๓ ของรัฐธรรมนูญแล้ว เพราะ
มาตราดังกล่าวกำาหนดให้เป็นหน้าที่ของคณะรัฐมนตรี ไม่ใช่หน้าที่ของหน่วยงานของรัฐอื่น
ดังนั้น จึงเห็นได้ว่า การปฏิบัติหน้าที่ของรัฐบาลในกรณีการออกประกาศ
กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ฉบับลงวันที่ ๓๑ สิงหาคม ๒๕๕๓ ซึ่งยังไม่มีความ
ถูกต้องเหมาะสม ทั้งในเชิงเนื้อหาและกระบวนการในการออกประกาศ เป็นการปฏิบัติหน้าที่ที่ไม่เป็น
ไปตามพันธกรณี ในการเคารพ (Obligation to Respect) สิทธิชุมชน ตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖๗ วรรคสอง จึงสมควรมีการพิจารณาทบทวน
และปรับปรุงแก้ไขต่อไป
๔.๘ บทบาทเชิงรุกของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
ในการพิจารณาเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับกรณีที่ชุมชนได้รับผลกระทบทั้งทางด้านคุณภาพ
สิ่งแวดล้อม ทรัพยากรธรรมชาติ และสุขภาพ จากการพัฒนาอุตสาหกรรมและการดำาเนินโครงการ
ต่างๆ ตามนโยบายของรัฐบาลนั้น นอกจากการดำาเนินการตรวจสอบและรายงานการกระทำาอันเป็น
การละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามที่มีการร้องเรียนเพื่อเสนอมาตรการการแก้ไขในแต่ละกรณีโดยจัดทำา
เป็นรายงานผลการตรวจสอบการละเมิดสิทธิมนุษยชน ตามอำานาจหน้าที่ใน มาตรา ๒๕๗ วรรค
หนึ่ง (๑) ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ และมาตรา ๑๕ (๒) แห่ง
พระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒ แล้ว คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
