Page 103 - สถานการณ์การละเมิดสิทธิแรงงานและบทเรียนหกปีของคณะอนุกรรมการสิทธิแรงงานในคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ (กสม.)
P. 103
การละเมิดสิทธิแรงงาน
คนทำงานภาคเอกชน
ในส่วนของภาคประชาสังคม ก็มีการโต้แย้งทางความคิดกันว่า สัญญาจ้างเหมาค่าแรงเป็น
สัญญาที่เป็นธรรม หรือชอบด้วยกฎหมาย หรือละเมิดหลักสิทธิมนุษยชน หรือขัดต่อหลัก
ความสงบเรียบร้อยและศีลธรรมอันดีของประชาชน รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย หรือ
ขัดต่ออนุสัญญาองค์การแรงงานระหว่างประเทศ หรือไม่
การจ้างเหมาค่าแรงหรือการจ้างเหมาช่วง เป็นการแสดงเจตนาของบุคคลในการทำสัญญาให้มี
ผลผูกพันตามกฎหมายหรือที่เรียกว่ามีนิติสัมพันธ์ โดยพื้นฐานของสัญญาดังกล่าวเป็นเสรีภาพของ
บุคคลที่จะแสดงเจตนาต่อกันได้ ดังจะเห็นได้ว่ามีธุรกิจบางส่วนหรือบางกลุ่มได้แสดงเจตนาทำสัญญา
จ้างเหมาโดยสุจริตและให้ความเป็นธรรมแก่คู่สัญญา มีส่วนร่วมในการรับผิดชอบต่อการจ้างงานและ
อยู่ในขอบเขตที่พอควรแก่กรณี
แต่ก็มีธุรกิจอีกจำนวนมากที่แสดงเจตนาและ
ปฏิบัติต่อคู่สัญญาในทางตรงกันข้ามดังจะเห็นได้ว่า
เป็นการแสดงเจตนาโดยไม่สุจริต เอาเปรียบผู้อื่น
หรือมีเจตนาหลบเลี่ยงกฎหมาย เป็นข้อสัญญาที่ไม่
เป็นธรรม หรือเป็นสัญญาที่ละเมิดสิทธิมนุษยชน
คณะอนุกรรมการฯ เห็นว่า สัญญาที่ชอบด้วย
กฎหมายอาจเป็นสัญญาที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนได้
ดังจะเห็นได้จากข้อเท็จจริงที่ปรากฏชัดว่าสัญญาจ้าง
เหมาค่าแรงเป็นสัญญาที่กำหนดให้ผู้ประกอบการ
สามารถใช้แรงงานให้ทำงานในวันหยุด ทำงานล่วง
เวลา หรือโยกย้ายสถานที่ทำงานไปยังสถานที่ใดๆ
ก็ได้ ให้อำนาจนายจ้างหรือสถานประกอบกิจการ
บอกเลิกสัญญาหรือเปลี่ยนตัวได้ตลอดเวลา ไม่ว่า
ลูกจ้างจะทำผิดสัญญาหรือไม่ก็ตาม ล้วนแต่เป็น
สัญญาที่ละเมิดสิทธิมนุษยชนทั้งสิ้น
นอกจากนี้ ระบบจ้างเหมาเป็นระบบที่ทำให้
เกิดผลประโยชน์ทับซ้อนระหว่างสถานประกอบ
กิจการกับธุรกิจรับเหมาแรงงาน และลุกลามขยาย
ตัวมายังผู้นำแรงงานหรือเจ้าหน้าที่ของรัฐเข้าไปมี
ประโยชน์ส่วนได้ส่วนเสีย นำมาซึ่งการทุจริตและ
ประพฤติมิชอบ ขาดการบังคับใช้กฎหมายหรือการ
แก้ไขปัญหาอย่างจริงจังและมีประสิทธิภาพ ทำให้
ประเทศชาติสูญเสียประโยชน์ และประชาชนผู้ด้อย
โอกาสถูกเอาเปรียบมากยิ่งขึ้น ดังนั้นระบบการจ้าง
เหมา จึงเป็นปัญหาเชิงโครงสร้างหรือเชิงนโยบาย
และบทเรียนหกปีของคณะอนุกรรมการสิทธิแรงงาน ๑๐๓
Master 2 anu .indd 103 7/28/08 8:59:47 PM
