Page 22 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563)

ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563) 21

2.3 กรอบแห่งความสงบเรียบร้อยของสาธารณะ : ข้อยกเว้นเสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพ แม้ว่�
ผู้ประกอบก�รมีเสรีภ�พในก�รพิจ�รณ�ที่จะเลือกจ้�งหรือไม่เลือกจ้�งใครต�มหลักแห่งก�รเค�รพเสรีภ�พ
้
ในก�รประกอบก�รก็ต�ม แต่ห�กก�รใช้เสรีภ�พเช่นว่�นั้นรุกลำ�เข้�ไปในเขตแดนแห่งอ�ณัติเรื่องคว�มมั่นคง
ท�งดินแดนหรือบริบทอื่นที่เกี่ยวกับคว�มสงบเรียบร้อยของส�ธ�รณะแล้ว ก็ย่อมถือเป็นกรอบพิจ�รณ�ที่จะ
จำ�กัดเสรีภ�พดังกล่�วของผู้ประกอบก�รให้ไม่ไปกระทบเขตแดนแห่งอ�ณัติดังกล่�วนี้ซึ่งเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับ
อธิปไตยตลอดจนคว�มมั่นคงแห่งรัฐอันเป็นเรื่องคว�มสงบเรียบร้อยของส�ธ�รณะ ซึ่งปัจจัยที่อ�จใช้เพื่อช่วย
วิเคร�ะห์คว�มสงบเรียบร้อยของส�ธ�รณะเช่นว่�นี้ ส�ม�รถพิจ�รณ�จ�กองค์ประกอบที่เกี่ยวกับสถ�นะของ
ตัวบุคคล วิธีก�รจ้�ง และบริบทอันเป็นองค์ประกอบแวดล้อมสำ�หรับก�รปฏิบัติง�น
2.3.1 ก�รพิจ�รณ�กรอบแห่งคว�มสงบเรียบร้อยของส�ธ�รณะจ�ก “ตัวบุคคล” ผู้ใช้แรงง�น
แรงง�นสตรี แรงง�นเด็ก และแรงง�นต่�งด้�ว ถือเป็นกลุ่มแรงง�นที่ส�กลยอมรับในข้อจำ�กัดของก�ร
จ้�งง�นและก�รปฏิบัติง�น

ก. ก�รทำ�ง�นของหญิง ในอดีต “สตรี” ถูกจำ�กัดสิทธิที่จะเข้�สู่ตล�ดแรงง�นในบ�งอ�ชีพ
ด้วยลักษณะของก�รง�น ตลอดจนสภ�วะและบริบทอื่นอันเป็นปริมณฑลทำ�ให้สังคมตั้งข้อรังเกียจถึงคว�ม
ไม่เหม�ะสมของสตรีที่จะปฏิบัติก�รง�นดังกล่�ว ตัวอย่�งเช่นก�รทำ�ง�นในหน่วยรบทิ้งระเบิดช่วงสงคร�มโลก
30
ครั้งที่สอง ครั้นเมื่อก�รเรียกร้องสิทธิคว�มเท่�เทียมระหว่�งช�ยหญิงได้ถูกรับรองในปฏิญญ�ส�กลว่�ด้วย
สิทธิมนุษยชน ประเด็นปัญห�ดังกล่�วก็ค่อย ๆ ได้รับก�รแก้ไขเยียวย� แต่ก�รกำ�หนดง�นบ�งประเภทว่�
เป็นข้อต้องห้�มสำ�หรับแรงง�นสตรีด้วยเหตุแห่งคว�มปลอดภัยและคว�มเหม�ะสมในอ�ชีวะอน�มัยท�งด้�น
31
สรีระร่�งก�ยต�มธรรมช�ติของหญิงก็ยังคงเป็นเรื่องที่ยอมรับได้ในปัจจุบัน
ข. ก�รทำ�ง�นของเด็ก ก�รทำ�ง�นของ “เด็ก” เป็นปัญห�ม�ตั้งแต่เริ่มหน้�ประวัติศ�สตร์
32
กฎหม�ยแรงง�นสมัยใหม่ (หลังปฏิวัติอุตส�หกรรม) และก็ยังคงเป็นข้อท้�ท�ยต่อเนื่องม�ถึงบทบัญญัติ
ของกฎหม�ยแรงง�นปัจจุบันว่�ควรให้เสรีภ�พแก่เด็กได้ประกอบอ�ชีพต�มคว�มประสงค์อย่�งสมบูรณ์
หรือควรยอมรับในเสรีภ�พภ�ยใต้เงื่อนไขข้อจำ�กัดที่อ�จอ้�งถึงหลักคว�มสงบเรียบร้อยของส�ธ�รณะได้
โดยคุณวุฒิก�รศึกษ�ขั้นพื้นฐ�นและอ�ชีวะอน�มัยที่ดีในก�รทำ�ง�นของเด็ก มักถูกกำ�หนดเป็นม�ตรฐ�น
ก�รใช้แรงง�นเด็กที่ชอบด้วยหลักส�กล โดยอธิบ�ยได้ว่�เด็กและเย�วชนที่ผ่�นก�รศึกษ�ขั้นพื้นฐ�นย่อม
หม�ยถึงคุณภ�พประช�กรที่อ�จยึดโยงกับแรงง�นคุณภ�พของรัฐ แต่ด้วยประสบก�รณ์ของแรงง�นเด็กที่ยัง
ต้องก�รเติมเต็ม คือ เหตุผลอันชอบธรรมที่ควรให้เด็กเข้�สู่ตล�ดแรงง�นภ�ยใต้ก�รทำ�ง�นที่มีขอบเขตที่จะ
ต้องไม่ก่อให้เกิดหรือเป็นอันตร�ยต่อสภ�วะท�งร่�งก�ยและจิตใจของลูกจ้�งเด็กซึ่งอ�จส่งผลต่อพัฒน�ก�ร
และก�รเจริญเติบโตได้
ค. ก�รทำ�ง�นของคนต่�งด้�ว “แรงง�นต่�งด้�ว” คือ กลุ่มบุคคลอีกประเภทหนึ่งที่มักถูก
ตั้งคำ�ถ�มถึงเสรีภ�พในก�รเข้�สู่ตล�ดแรงง�น ซึ่งคำ�ตอบของข้อปัญห�นี้จะเป็นไปในทิศท�งใด อ�จต้อง
พิจ�รณ�จ�กสภ�พเศรษฐกิจของรัฐนั้น ๆ ว่�มีคว�มต้องก�รแรงง�นต่�งด้�วม�กน้อยเพียงใดและในลักษณะใด
กล่�วคือ ในลักษณะที่เป็นแรงง�นฝีมือที่เข้�ม�ทำ�ง�นเพื่อถ่�ยทอดเทคโนโลยีประสบก�รณ์คว�มรู้ หรือเข้�ม�
ในลักษณะแรงง�นพื้นฐ�นที่ปฏิบัติง�นทั่วไปอันเป็นก�รลดต้นทุนก�รผลิต แต่ไม่ว่�ก�รเข้�ม�ของแรงง�น
ต่�งด้�วด้วยเหตุผลใด รัฐผู้รับจักต้องตระหนักถึงผลพวงอันเป็นบริบทของก�รเดินท�งเข้�ม�ในรัฐของ
แรงง�นต่�งด้�วเหล่�นั้น ได้แก่ ภ�ระหน้�ที่ดูแลสม�ชิกในครอบครัวของแรงง�นต่�งด้�วที่เดินท�งเข้�ม�
พร้อมกับแรงง�น อันทำ�ให้รัฐผู้รับต้องตระหนักถึงก�รจัดเตรียมม�ตร�ก�รต่�ง ๆ รองรับ โดยเฉพ�ะม�ตรก�ร

30 Conseil d’Etat, Assemblée, du 3 juillet 1936, 43239 43240, publié au recueil Lebon, Arrêt Demoiselle Bobard.
31 International Trade Union Confederation, Charte des droits de la femme au travail, 2008, (En ligne) https://www.ituc-csi.org/IMG/pdf/
ITUC-charteA6FR-WEB.pdf, accès 30 octobre 2020.
32 ศุภศิษฏ์ ทวีแจ่มทรัพย์, หน่วยที่ 1 วิวัฒน�ก�ร แนวคิด และหลักก�รก�รใช้กฎหม�ยแรงง�น, เอกส�รก�รสอนชุดวิช� กฎหม�ยแรงง�น หน่วยที่ 1 - 7, มห�วิทย�ลัย
สุโขทัยธรรม�ธิร�ช, พิมพ์ครั้งที่ 1, 2555, หน้� 1 – 1 ถึง 1 – 15.