Page 18 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563)

ปีที่ 1 ฉบับที่ 3 (กันยายน - ธันวาคม 2563) 17

ทว่� สถ�นะคว�มเป็นสิทธิมนุษยชนของสิทธิแรงง�นยังไม่ใคร่มีคว�มชัดเจนเท่�ใดนัก ด้วยช่วงเวล�
ดังกล่�วนั้น ประเทศมห�อำ�น�จซึ่งเป็นกลุ่มประเทศผู้ชนะสงคร�มในฐ�นะสัมพันธมิตร อีกทั้งยังเป็น
กลุ่มผู้ก่อตั้งองค์ก�รแรงง�นระหว่�งประเทศยังประสงค์ที่จะรักษ�ไว้ซึ่งอำ�น�จเหนือดินแดนและชนพื้นเมือง
ของเมืองอ�ณ�นิคมตน ดังเห็นได้จ�กก�รที่อนุสัญญ�บ�งฉบับขององค์ก�รแรงง�นระหว่�งประเทศได้กำ�หนด
ขอบเขตก�รบังคับใช้เนื้อห�ของอนุสัญญ�บ�งฉบับแต่กับเฉพ�ะชนพื้นเมืองซึ่งหม�ยถึงประช�กรในเมือง
อ�ณ�นิคม อันแสดงถึงคว�มแตกต่�งที่ส�กลได้แสดงให้เห็นถึงก�รปฏิบัติต่อมนุษย์ที่มีสถ�นะเป็นพลเมือง
15
ของเมืองเจ้�อ�ณ�นิคมและประช�กรในเมืองอ�ณ�นิคมต่�งกัน ซึ่งย่อมแปลคว�มได้ว่�ก�รยอมรับคว�มเป็น
ส�ธ�รณะ .
สิทธิมนุษยชนของสิทธิแรงง�นในช่วงเวล�ก่อนที่จะมีก�รประก�ศปฏิญญ�ส�กลว่�ด้วยสิทธิมนุษยชน
อย่�งเป็นท�งก�รในปี ค.ศ. 1948 ยังมีคว�มคลุมเครืออยู่นั่นเอง

ดังนี้แล้ว ข้อคำ�ถ�มแรกที่รัฐสม�ชิกจำ�ต้องแสดงให้เห็นก็คือก�รมีม�ตรก�รทั้ง 3 ข้อเพื่อกิจกรรมต่�ง ๆ
อันเป็นส�รัตถะแห่งสิทธิแรงง�นที่บทบัญญัติข้อ 23 และข้อ 24 แห่งปฏิญญ�ส�กลว่�ด้วยสิทธิมนุษยชน
ได้กำ�หนดลงไว้ กระนั้น ก็ยังเกิดเป็นข้อคำ�ถ�มย่อยซึ่งเป็นหัวใจของง�นเขียนชิ้นนี้ว่� กรอบของเสรีภ�พ
2 หลักก�รคุ้มครองและรับรองเสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพนั้นมีวิวัฒน�ก�รที่ซับซ้อน กว่�จะถูก
ในก�รประกอบอ�ชีพซึ่งเป็นเนื้อห�ส่วนหนึ่งในข้อบทที่ 23 นั้น มีจำ�กัดม�กน้อยเพียงใด

2. กรอบแนวคิดเกี่ยวกับเสรีภาพในการประกอบอาชีพ ในฐานะองค์ประกอบหลักของสิทธิ
แรงงาน

แปลงออกม�เป็นองค์ประกอบของเสรีภ�พดังกล่�วที่ยอมรับในท�งหลักวิช�ก�ร แต่ไม่ว่�อย่�งไรก็ต�ม

2.1
เสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพย่อมถูกยอมรับได้ภ�ยใต้ข้อจำ�กัดว่�ด้วยหลักแห่งคว�มสงบเรียบร้อยของ
วิวัฒนาการของเสรีภาพในการประกอบอาชีพ ในยุโรปได้มีก�รกล่�วถึงคำ�ว่�
“เสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพ” ม�แล้วกว่� 3 ศตวรรษ ดังปร�กฏให้เห็นในส�ธ�รณรัฐฝรั่งเศส ต�มคว�ม
16
ในรัฐบัญญัติอ�ล�ร์ดลงวันที่ 2 และ 17 มีน�คม ค.ศ. 1791 ที่ให้ก�รรับรอง “ก�รประกอบอ�ชีพว่�เป็น
เสรีภ�พของทุกคนที่จะประกอบก�รหรือต่อรองใด ๆ เกี่ยวกับก�รประกอบอ�ชีพต�มที่บุคคลนั้นเห็นว่�เป็นเรื่อง
17
ที่ถูกต้องและควรจะเป็นในท�งก�รง�นและวิช�ชีพ” ซึ่งเข้�ใจได้ว่�บทบัญญัติดังกล่�วต้องก�รแสดงออก
ซึ่งก�รรับรองเสรีภ�พในก�รประกอบวิช�อ�ชีพอิสระ หรือ“เสรีภ�พในก�รพ�ณิชย์และก�รอุตส�หกรรม
(liberté du commerce et de l’industrie)” เป็นเบื้องต้น ก่อนที่จะมีก�รตีคว�มขย�ยกรอบคว�มคิด
ในเวล�ต่อม�ให้รวมไปถึงเสรีภ�พในก�รประกอบอ�ชีพของผู้ที่ต้องปฏิบัติง�นเพื่อผู้ว่�จ้�ง หรือจะกล่�วอีกนัย
ได้ว่�รัฐบัญญัติฉบับนี้ได้หม�ยคว�มรวมถึงก�รรับรอง “ เสรีภ�พในก�รทำ�ง�น (liberté du travail)”
ของลูกจ้�งผู้ใช้แรงง�นนั้นเอง

15 โปรดศึกษ�ตัวอย่�งใน อนุสัญญ�องค์ก�รแรงง�นระหว่�งประเทศฉบับที่ 64 ว่�ด้วยสัญญ�จ้�งแรงง�น (ชนพื้นเมือง) ค.ศ. 1939 และอนุสัญญ�
องค์ก�รแรงง�นระหว่�งประเทศฉบับที่ 65 ว่�ด้วยก�รลงโทษท�งอ�ญ�กับคนง�นพื้นเมือง ค.ศ. 1939.
16 Matthieu Bertozzo, Le décret d’Allarde des 2 et 17 mats 1791 ou la matérialisation des idées libérales de la Révolution
française, (En ligne) https://www.revuegeneraledudroit.eu/blog/2015/03/09/le-decret-dallarde-des-2-et-17-mars-1791-ou-la-materialisation-
des-idees-liberales-de-la-revolution-francaise, accès 29 octobre 2020.
17 โปรดศึกษ� Liberté du travail, (En ligne) https://www.universalis.fr/encyclopedie/liberte-du-travail, accès 29 octobre 2020.