Page 67 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)
P. 67
ปที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2563) 65
3) พระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร พ.ศ. 2562 อํานาจการรับมือภัยคุกคาม
ทางไซเบอร จําแนกเปนสองกรณี คือ
กรณีที่ 1 การใชอํานาจที่ไมตองขอคําสั่งศาล เชน มาตรา 62 ใหอํานาจเลขาธิการคณะกรรมการ
การรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอรแหงชาติสั่งใหพนักงานเจาหนาที่ดําเนินการหลายประการ เชน
ขอขอมูล เอกสาร หรือสําเนาขอมูลหรือเอกสาร ซึ่งอยูในความครอบครองของผูอื่น (มาตรา 62 (2))
อํานาจคณะกรรมการกํากับดูแลดานความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร (กกม.) ตามมาตรา 65 (1) (2) (3)
และ (4) ออกคําสั่งตอเจาของกรรมสิทธิ์ ผูดูแลระบบคอมพิวเตอร ผูใชงาน ฯลฯ ใหกระทําการตาง ๆ
เชน เฝาระวังคอมพิวเตอรหรือระบบคอมพิวเตอร ดําเนินมาตรการแกไขภัยคุกคามทางไซเบอร และ
อํานาจในกรณีภัยคุกคามทางไซเบอรระดับวิกฤติ ซึ่งแยกเปนสองกรณี คือ กรณีมาตรา 67 วรรคหนึ่ง
อยูภายใตพระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแหงชาติ พ.ศ. 2559 ซึ่งใหอํานาจนายกรัฐมนตรีสั่งการ
ดําเนินการโดยไมมีเงื่อนไขขอคําสั่งศาล และกรณีมาตรา 68 วรรคหนึ่ง คณะกรรมการการรักษา
22
ความมั่นคงปลอดภัยไซเบอรแหงชาติ (กมช.) มีอํานาจมอบหมายใหเลขาธิการคณะกรรมการการรักษา
ความมั่นคงปลอดภัยไซเบอรแหงชาติมี “อํานาจดําเนินการไดทันทีเทาที่จําเปน” ซึ่งเปนถอยคํากวาง
อาจรวมถึงการดําเนินการตาง ๆ เชน การไดมา เขาถึง หรือตรวจสอบขอมูลของผูอื่น โดยไมตองขอคําสั่งศาล
แตหลังจากการดําเนินการแลวตองแจงรายละเอียดใหศาลทราบ นอกจากนี้ มาตรา 68 วรรคสอง
ใหอํานาจเลขาธิการขอขอมูล “ที่เปนปจจุบันและตอเนื่อง” โดยไมกําหนดเงื่อนไขวาตองขอคําสั่งศาล
กรณีที่ 2 การใชอํานาจที่ตองขอคําสั่งศาล ไดแก อํานาจสั่งใหบุคคลทําการเขาถึงขอมูล
คอมพิวเตอรหรือระบบคอมพิวเตอร ตามมาตรา 65 (5) อํานาจปฏิบัติการ เขาถึงขอมูลคอมพิวเตอร
ระบบคอมพิวเตอรหรือขอมูลอื่นที่เกี่ยวของ ทําสําเนา หรือสกัดคัดกรองขอมูล (มาตรา 66 (2)) อํานาจ
ทดสอบการทํางานของคอมพิวเตอรหรือระบบคอมพิวเตอร (มาตรา 66 (3)) อํานาจยึดหรืออายัด
คอมพิวเตอร ระบบคอมพิวเตอร หรืออุปกรณใด ๆ ตามมาตรา 66 (4)
แมวาการใชอํานาจบางกรณีตองขอคําสั่งศาล แตในกรอบสิทธิมนุษยชนมีเกณฑหรือเงื่อนไข
การปกปองสิทธิที่ตองนํามาพิจารณาอีก เชน กฎหมายนําหลักปกปองสิทธิตาง ๆ เชน หลักความจําเปน
และไดสัดสวน หลักทางเลือกอื่นที่จํากัดสิทธินอยกวา ฯลฯ มากําหนดเปนเงื่อนไขในการที่ศาลจะ
พิจารณาคํารองของเจาหนาที่เพื่อใชอํานาจเขาถึงหรือไดมาซึ่งขอมูล อยางไรก็ตาม พระราชบัญญัติ
การรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร พ.ศ. 2562 มาตรา 65 วรรคทาย และมาตรา 66 วรรคทาย
22 พระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแหงชาติ พ.ศ. 2559 มาตรา 19 ในกรณีที่มีสถานการณอันเปนภัยคุกคามตอ
ความมั่นคงแหงชาติ ใหสภาประกาศระดับความรายแรงของภัยคุกคามดังกลาว พรอมทั้งเสนอความเห็น แนวทาง มาตรการ หรือ
การดําเนินการอื่นที่จําเปนตอนายกรัฐมนตรีหรือคณะรัฐมนตรีเพื่อพิจารณาอนุมัติหรือสั่งการใหหนวยงานของรัฐหรือเจาหนาที่ของ
รัฐดําเนินการตามอํานาจหนาที่ตามที่บัญญัติไวในกฎหมายเพื่อปองกัน แกไข หรือระงับยับยั้งภัยคุกคามดังกลาว.

