Page 63 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)

ปที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2563) 61

1) พระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแหงชาติ พ.ศ. 2559 กําหนดมาตรการไวในลักษณะกวาง

กลาวคือ ไมไดระบุลักษณะของมาตรการหรือการดําเนินการที่เจาะจง รวมทั้งใหอํานาจสั่งการที่เชื่อมโยง
ถึงกฎหมายอื่น ทําใหไมอาจระบุขอบเขตเปาหมายของบุคคลที่อาจไดรับผลกระทบไดอยางชัดเจน
นอกจากนี้ ยังกําหนดใหการใชอํานาจเชื่อมโยงไปยังกฎหมายอื่นที่ไมไดระบุเจาะจงกฎหมายไว
โดยเฉพาะดังกลาวมาแลวในเกณฑความเจาะจงในแงมาตรการ จึงเปดทางใหใชมาตรการที่กระทบถึง
เปาหมายในแงบุคคลหรือขอมูลสวนบุคคลในวงกวางหรือไมเจาะจง ขึ้นอยูกับวาจะใชอํานาจสั่งให

ดําเนินการตามกฎหมายใด เชน สั่งใหบุคคลปฏิบัติหรืองดเวนปฏิบัติเกี่ยวกับเครื่องมือหรืออุปกรณ
อิเล็กทรอนิกสตามกฎหมายวาดวยการรักษาความมั่นคงภายในราชอาณาจักร หรือสั่งใหใชเครื่องมือ
สื่อสารของหนวยงานรัฐหรือเอกชนตามกฎหมายวาดวยการปองกันและบรรเทาสาธารณภัย หรือสั่งให

ใชอํานาจเขาถึงระบบหรือขอมูลตามกฎหมายวาดวยการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร
2) พระราชบัญญัติขาวกรองแหงชาติ พ.ศ. 2562 ใหอํานาจปฏิบัติงานเกี่ยวกับกิจการการขาวกรอง
การตอตานขาวกรอง การขาวกรองทางการสื่อสาร ฯลฯ ซึ่งเมื่อพิจารณานิยามของถอยคําดังกลาวจะ
เห็นไดวา อํานาจตามพระราชบัญญัตินี้คือการดําเนินการใด ๆ เพื่อใหไดมาซึ่งขอมูลขาวสาร
อันเปนการกระทําในลักษณะสอดแนม (Surveillance) เชน การดักรับขอมูล (Interception) โดย

กฎหมายกําหนดมาตรการหรือวิธีการไวกวาง ไมจํากัดเทคโนโลยีหรือรูปแบบขอมูลเปาหมาย จึงรวมถึง
การสอดแนมทางอิเล็กทรอนิกส (Electronic surveillance) การใชอํานาจลักษณะนี้จึงอาจครอบคลุม
เปาหมายที่เปนขอมูลของบุคคล อันอาจไดรับผลกระทบอยางกวางหรือไมเจาะจง

3) พระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร พ.ศ. 2562 ในแงขอบเขตเปาหมาย
ในแงตัวบุคคลนั้น พระราชบัญญัตินี้ไมมีวัตถุประสงคสืบสวนและนําตัวผูกอใหเกิดภัยคุกคามทาง
ไซเบอรมาลงโทษ แตใหอํานาจเพื่อปองกันและรับมือภัยคุกคามทางไซเบอร บุคคลที่เปนเปาหมาย
ของการใชอํานาจจึงกวาง ซึ่งแบงไดสองกลุมคือ กลุมที่หนึ่ง อํานาจสั่งใหบุคคลกระทําการ ตามมาตรา 65
ครอบคลุมบุคคลหลายฝาย ไมจํากัดเฉพาะผูดูแลระบบแตรวมไปถึงผูใชงานและบุคคลอื่นใดที่อาจไดรับ

ผลกระทบจากภัยคุกคามทางไซเบอร กลุมที่สอง อํานาจเขาถึงหรือไดมาซึ่งขอมูลของบุคคล
ตามมาตรา 61 (2) อํานาจเขาถึงขอมูล ตามมาตรา 66 มีขอบเขตกวางไมจํากัดเฉพาะขอมูลของ
ผูกอภัยคุกคาม รวมถึงขอมูลของผูใชงาน ผูประกอบธุรกิจที่ไมใชหนวยงานโครงสรางพื้นฐานสําคัญ

หรือประชาชนทั่วไปที่ไดรับผลกระทบจากภัยคุกคามทางไซเบอร จะเห็นไดวา แมวาโดยทั่วไปอํานาจ
ปองกันและรับมือภัยคุกคามทางไซเบอรจะเกี่ยวของกับภัยที่เกิดกับหนวยงานโครงสรางพื้นฐานสําคัญ
ทางสารสนเทศ (Critical information infrastructure) แตบทบัญญัติที่ใหอํานาจ เชน มาตรา 65 และ
มาตรา 66 ครอบคลุมถึงบุคคล องคกร หรือทรัพยากร คอมพิวเตอรอื่นดวย จึงมีแนวโนมไมสอดคลอง
กับความเจาะจงดานเปาหมาย

จากกฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐทั้ง 3 ฉบับ จะเห็นไดวาเปดทางใหหนวยงานรัฐใช
อํานาจดําเนินมาตรการปองกันหรือตอบสนองภัยคุกคามความมั่นคงตามกฎหมายนั้น ๆ ไดอยางกวาง
มีแนวโนมไมสอดคลองกับหลักความเจาะจงในแงเปาหมาย นอกจากนี้ ยังมีแนวโนมไมสอดคลองกับ

หลักความคาดหมายได