Page 69 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)
P. 69
ปที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม – เมษายน 2563) 67
ในรายละเอียด เปนการใหนํ้าหนักกับความมั่นคงมากไปจนไมไดสัดสวนกับการปกปองสิทธิบุคคล จึงขัดตอ
มาตรา 8 ของอนุสัญญาสิทธิมนุษยชนยุโรป
จะเห็นไดวา การพิจารณาโดยเกณฑนี้ตองนําเกณฑปกปองสิทธิประการอื่นดังกลาวขางตน
มาพิจารณาประกอบดวย ผูเขียนจึงนํามาวิเคราะหเปนเกณฑสุดทายในบทความนี้ เนื่องจาก
เปนการพิจารณาในเชิงบูรณาการของเกณฑตาง ๆ เมื่อนําเกณฑความจําเปนและไดสัดสวนมาวิเคราะห
กฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐทั้งสามฉบับอันเปนขอยกเวนของพระราชบัญญัติคุมครองขอมูล
สวนบุคคล พ.ศ. 2562 จะพบวา
1) พระราชบัญญัติสภาความมั่นคงแหงชาติ พ.ศ. 2559 พระราชบัญญัตินี้ระบุถอยคําตาม
เงื่อนไขของกฎหมายที่สามารถจํากัดสิทธิตามรัฐธรรมนูญอันสะทอนถึงหลักความจําเปนและไดสัดสวน
เชน มาตรา 19 กําหนดวา “…ใหสภาเปนผูใชอํานาจสั่งใหหนวยงานของรัฐหรือเจาหนาที่ของรัฐดําเนินการ
ตามวรรคหนึ่งไดเทาที่จําเปนและเหมาะสม…”
2) พระราชบัญญัติขาวกรองแหงชาติ พ.ศ. 2562 พระราชบัญญัตินี้ระบุถอยคําตามเงื่อนไข
ของกฎหมายที่สามารถจํากัดสิทธิตามรัฐธรรมนูญอันสะทอนถึงหลักความจําเปนและไดสัดสวน เชน
“ความจําเปน” อาทิ มาตรา 6 วรรคสอง กําหนดวา “ในกรณีที่มีความจําเปนตองไดมาซึ่งขอมูลหรือ
เอกสารอันเกี่ยวกับการขาวกรอง...” และวรรคสาม กําหนดวา “การดําเนินการตามมาตรานี้ หากได
กระทําตามหนาที่และอํานาจโดยสุจริตตามสมควรแกเหตุแลว … ใหถือวาเปนการกระทําโดยชอบ
ดวยกฎหมาย”
3) พระราชบัญญัติการรักษาความมั่นคงปลอดภัยไซเบอร พ.ศ. 2562 เปนบทบัญญัติเกี่ยวกับ
การรับมือภัยคุกคามทางไซเบอร โดยนําหลักความจําเปนและไดสัดสวนมากําหนดไวในลักษณะเงื่อนไข
ของการใชอํานาจในหลายมาตรา เชน อํานาจตามมาตรา 64 อยูภายใตเงื่อนไขวามาตรการที่นํามาใช
ตองเปน “มาตรการที่จําเปน” อํานาจออกคําสั่งใหบุคคลที่ไดรับผลกระทบจากภัยคุกคามทางไซเบอร
กระทําการตาง ๆ ตามมาตรา 65 อยูภายใตเงื่อนไขวา “ออกคําสั่งเฉพาะเทาที่จําเปน” อํานาจปฏิบัติ
การหรือสั่งใหพนักงานเจาหนาที่ปฏิบัติการตามมาตรา 66 อยูภายใตเงื่อนไข “...เฉพาะเทาที่จําเปน
เพื่อปองกันภัยคุกคามทางไซเบอร...” อํานาจเลขาธิการคณะกรรมการการรักษาความมั่นคงปลอดภัย
ไซเบอรแหงชาติดําเนินการปองกันภัยคุกคามทางไซเบอรระดับวิกฤติโดยตามมาตรา 68 อยูภายใตเงื่อนไข
“เปนเหตุจําเปนเรงดวน” และ “ดําเนินการไดทันทีเทาที่จําเปน”
4) วิเคราะหความไดสัดสวน (Proportionality) ของความจําเปนในการรักษาความมั่นคงของรัฐ
กับการจํากัดสิทธิ ในแงหนึ่งจะเห็นไดวา กฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงทั้งสามฉบับ มีการระบุเหตุผล
ความจําเปนไวในอารัมภบทและในสวนของบทบัญญัติที่ใหอํานาจกระทบสิทธิมนุษยชน อันเปนไปตาม
เงื่อนไขที่กําหนดในรัฐธรรมนูญ แตในอีกแงหนึ่งมีประเด็นวา ลําพังการระบุถอยคํา “เฉพาะที่จําเปน”
อาจไมเพียงพอที่จะสอดคลองกับเกณฑขอนี้ ดังจะเห็นไดจากตัวอยางคําพิพากษาศาลในสหราชอาณาจักร

