Page 72 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)

70 วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน

บทสรุป

พระราชบัญญัติคุมครองขอมูลสวนบุคคล พ.ศ. 2562 ซึ่งรางขึ้นตามแบบของกฎหมายสหภาพ
ยุโรป (GDPR) มีหลักการรับรองสิทธิในขอมูลสวนบุคคลโดยการวางหลักสําคัญวา การเก็บรวบรวม ใช
หรือเปดเผยขอมูลสวนบุคคลจะตองอาศัยความยินยอมจากเจาของขอมูลกอน แตมีขอยกเวนในกรณี

การดําเนินการของหนวยงานของรัฐซึ่งอาศัยกฎหมายอื่นที่เกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐ แมขอยกเวนนี้
เปนหลักการเดียวกันกับกฎหมายคุมครองขอมูลสวนบุคคลของสหภาพยุโรป และสิทธิในขอมูล
สวนบุคคลตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทยอาจถูกจํากัดโดยกฎหมายอื่นก็ตาม แตเมื่อพิจารณา

กฎหมายยุโรปจะพบวา สิทธิ ในขอมูลสวนบุคคลมิไดอยูภายใตกฎหมายคุมครองขอมูลสวนบุคคลฉบับเดียว
โดยตองพิจารณาในเชิงระบบควบคูกับอนุสัญญาสิทธิมนุษยชนยุโรปและกลไกคุมครองสิทธิดังกลาว
ของศาลสิทธิมนุษยชนยุโรปดวย ซึ่งศาลวางเกณฑหลายประการ (Safeguard criteria) ในการ
ชั่งนํ้าหนักกฎหมายภายในของรัฐเกี่ยวกับความมั่นคงและการคุมครองสิทธิในขอมูลสวนบุคคล ดังนั้น
ผูเขียนจึงนําเกณฑดังกลาวมาวิเคราะหและประเมินกฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงของรัฐ 3 ฉบับ

ซึ่งตราขึ้นในชวงเวลาเดียวกันกับพระราชบัญญัติคุมครองขอมูลสวนบุคคล พ.ศ. 2562 ภายใตกระบวนการ
ที่เรงดวนของฝายบริหาร และไมมีการตรวจสอบทางนิติบัญญัติจากฝายคานที่มาจากการเลือกตั้งตาม
ระบอบประชาธิปไตย และพบวากฎหมายเกี่ยวกับความมั่นคงซึ่งใหอํานาจหนวยงานของรัฐ

หลายประการรวมถึงการเก็บและใชขอมูลสวนบุคคลเหลานี้ มีแนวโนมไมสอดคลองกับเกณฑหลายประการ
เชน ความเฉพาะเจาะจงในหลายมิติ ความจําเปนและไดสัดสวน บทความนี้จึงสะทอนใหเห็นวา
การบัญญัติกฎหมายคุมครองขอมูลสวนบุคคลของไทยโดยนําตนแบบ (Model) จากกฎหมายสหภาพยุโรป
ในขณะที่สภาพแวดลอมทางกฎหมายอื่นและกลไกการคุมครองสิทธิมนุษยชนของไทยแตกตางจากยุโรป
โดยรากฐานนั้นสงผลให “สิทธิในขอมูลสวนบุคคล” ของพลเมืองไทยยังไมไดรับการคุมครองที่เพียงพอ

โดยเฉพาะกรณีการเก็บรวบรวม ใช หรือเปดเผยขอมูลสวนบุคคล โดยหนวยงานของรัฐที่อาศัย
อํานาจอยางกวางตามกฎหมายเกี่ยวกับ “ความมั่นคงของรัฐ”