Page 24 - วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน. ปีที่ 1 ฉบับที่ 1 (มกราคม - เมษายน 2563)

22 วารสารกฎหมายสิทธิมนุษยชน

จะเปนชายหรือหญิง” เปนกรณีที่แสดงใหเห็นไดชัดวาฝายนิติบัญญัติไดพยายามเชื่อมโยงคุณคาของ

“หลักความเสมอภาค” ซึ่งเปนคุณคาในระดับรัฐธรรมนูญเขามาเปนสวนหนึ่งของกฎหมายเอกชน
ดวย นอกจากนี้ ในปจจุบันหลักความเสมอภาคในเรื่องที่เกี่ยวกับเพศยังไดรับการนํามากําหนดให
มีความชัดเจนและเปนระบบมากยิ่งขึ้นในกฎหมายฉบับหนึ่ง ไดแก พระราชบัญญัติความเทาเทียม
ระหวางเพศ พ.ศ. 2558 โดยมีหลักการสําคัญที่สุดประการหนึ่งอยูในมาตรา 17 วรรคหนึ่ง
25
ที่บัญญัติวา “การกําหนดนโยบาย กฎ ระเบียบ ประกาศ มาตรการ โครงการ หรือวิธีปฏิบัติของ

หนวยงานของรัฐ องคกรเอกชน หรือบุคคลใดในลักษณะที่เปนการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวาง
เพศจะกระทํามิได” ซึ่งโดยผลของบทบัญญัติดังกลาวจะเห็นไดอยางชัดเจนวา หลักความเสมอภาคซึ่ง
เปนหลักการตามรัฐธรรมนูญนั้นถูกนําเขามาใชในการกําหนดความสัมพันธระหวางเอกชนกับเอกชน

ดวยกันภายใตการทําหนาที่ในการตรากฎหมายของฝายนิติบัญญัติ นอกเหนือจากนั้น ฝายนิติบัญญัติที่
ตรากฎหมายดังกลาวยังไดกําหนดสภาพบังคับของหลักความเสมอภาคไวอยางชัดเจนในมาตรา 18
วรรคหนึ่งและวรรคสองดวย โดยมาตรา 18 วรรคหนึ่ง บัญญัติวา “บุคคลใดเห็นวาตนไดรับหรือจะได
รับความเสียหายจากการกระทําในลักษณะที่เปนการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ และมิใช
เรื่องที่มีการฟองรองเปนคดีอยูในศาลหรือที่ศาลพิพากษาหรือมีคําสั่งเด็ดขาดแลว ใหมีสิทธิยื่นคํารอง

ตอคณะกรรมการ วลพ. เพื่อพิจารณาวินิจฉัยวามีการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวางเพศหรือไม
26
คําวินิจฉัยของคณะกรรมการ วลพ. ใหเปนที่สุด ...” และไดกําหนดใหการกระทําที่มีลักษณะเปนการ
เลือกปฏิบัติเปนความผิดฐานละเมิดดวย ตามมาตรา 18 วรรคสอง ซึ่งบัญญัติวา “การรองขอตามวรรคหนึ่ง

ไมเปนการตัดสิทธิผูรองในอันที่จะฟองเรียกคาเสียหายฐานละเมิดตอศาลที่มีเขตอํานาจ โดยให
ศาลมีอํานาจกําหนดคาเสียหายอยางอื่นอันมิใชตัวเงินใหแกบุคคลซึ่งถูกเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรม
ระหวางเพศได และหากการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวางเพศนั้นเปนการกระทําโดยจงใจหรือ
ประมาทเลินเลออยางรายแรง ศาลจะกําหนดคาเสียหายในเชิงลงโทษใหแกบุคคลซึ่งถูกเลือกปฏิบัติ
โดยไมเปนธรรมระหวางเพศไมเกินสี่เทาของคาเสียหายที่แทจริงดวยก็ได” ดังนั้น จึงเห็นไดวา

ฝายนิติบัญญัติของไทยก็ไดทําหนาที่บางสวนในการนําหลักการคุมครองสิทธิขั้นพื้นฐานเขามาใชอยางเปน
รูปธรรมในการกําหนดนิติสัมพันธระหวางเอกชนกับเอกชนดวยกันแลว

25 ในหมายเหตุทายพระราชบัญญัติความเทาเทียมทางเพศ พ.ศ. 2558 ระบุเหตุผลในการตราพระราชบัญญัติฉบับนี้วา “โดยที่
ปจจุบันไมมีมาตรการปองกันการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวางเพศที่ชัดเจน สงผลใหบุคคลซึ่งถูกเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวาง
เพศไมไดรับความคุมครองและไมไดรับความเปนธรรมเทาที่ควร สมควรมีกฎหมายเพื่อกําหนดมาตรการคุมครองผูถูกเลือกปฏิบัติโดยไมเปน
ธรรมระหวางเพศ และปองกันมิใหมีการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ ซึ่งสอดคลองกับหลักการสิทธิมนุษยชนสากลตามพันธกรณี
ระหวางประเทศที่ประเทศไทยเขาเปนภาคี จึงจําเปนตองตราพระราชบัญญัตินี้”.
26 “คณะกรรมการวินิจฉัยการเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมระหวางเพศ” (คณะกรรมการ วลพ.) ตามมาตรา 13 ของพระราชบัญญัติ
ความเทาเทียมระหวางเพศ พ.ศ. 2558 ประกอบดวย “ประธานกรรมการคนหนึ่งและกรรมการอื่นอีกจํานวนไมนอยกวาแปดคน
แตไมเกินสิบคน ซึ่งรัฐมนตรีแตงตั้ง โดยการสรรหาจากผูซึ่งมิใชกรรมการผูทรงคุณวุฒิในคณะกรรมการ สทพ. ที่มีความรูและประสบการณ
ดานการคุมครองผูถูกเลือกปฏิบัติโดยไมเปนธรรมหรือสงเสริมความเทาเทียมระหวางเพศจํานวนสามคน และผูทรงคุณวุฒิดานสิทธิมนุษยชน
ดานนิติศาสตร ดานสังคมศาสตร ดานจิตวิทยา และดานแรงงานอยางนอยดานละหนึ่งคน”.