Page 217 - รายงานศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัยผังเมืองกับการคุ้มครองสิทธิชุมชนและสิทธิการมีส่วนร่วมของประชาชน
P. 217
สำานักงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
ทั้งนี้ แม้ความเห็นแย้งของตุลาการจะแตกต่างกับคำาสั่งขององค์คณะ ซึ่งมิได้มีผลในทางกฎหมาย
ต่อคู่กรณี แต่ก็ถือเป็นแนวทางการวินิจฉัยที่แสดงให้เห็นถึงความสำาคัญของการนำาสาระผังเมืองซึ่งผ่าน
ขั้นตอนการมีมติเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีมาแล้ว หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในการอนุมัติอนุญาตโครงการ
ต้องนำามาประกอบการพิจารณาด้วย
อย่างไรก็ตาม ศาลปกครองกลางได้วินิจฉัยคดีดังกล่าว ในประเด็นการไม่นำาข้อเท็จจริงของร่างกฎ
กระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมที่ผ่านขั้นตอนที่เป็นสาระสำาคัญไปใช้ประกอบการพิจารณาอนุมัติอนุญาต
โครงการหรือกิจกรรมที่ขัดต่อร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมและมีคำาพิพากษาเป็นคดีหมายเลข
แดงที่ 126/2556 ซึ่งมีสาระสำาคัญ ดังนี้
ร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี พ.ศ. .... แม้จะได้ดำาเนินการตามขั้นตอน
ของพระราชบัญญัติการผังเมือง พ.ศ. 2518 จนผ่านขั้นตอนที่คณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในหลักการและ
อยู่ระหว่างตรวจร่างกฎหมายของสำานักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา แต่หากรัฐมนตรีว่าการกระทรวง
มหาดไทยมิได้ลงนามและยังมิได้ประกาศในราชกิจจานุเบกษาก็ยังไม่มีผลบังคับใช้เป็นกฎหมาย การที่คณะ
รัฐมนตรีมีมติเห็นชอบในหลักการเป็นเพียงการใช้อำานาจบริหารทั่วไปตามมาตรา 11 แห่งพระราชบัญญัติ
ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 ประกอบกับระเบียบสำานักนายกรัฐมนตรีว่าด้วยการเสนอเรื่อง
ต่อคณะรัฐมนตรี พ.ศ. 2531 เมื่อพระราชบัญญัติผังเมือง ซึ่งเป็นกฎหมายเฉพาะกำาหนดให้รัฐมนตรีว่าการ
กระทรวงมหาดไทยเป็นผู้มีอำานาจออกกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวม และเมื่อประกาศใน
ราชกิจจานุเบกษาแล้วจึงมีสภาพเป็นกฎที่มีผลบังคับเป็นการทั่วไป มติของคณะรัฐมนตรีดังกล่าวจึงไม่มี
ผลกระทบกระเทือนต่อสิทธิหรือหน้าที่ของผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสามหรือบุคคลใด
ศาลปกครองกลางเห็นว่า เมื่อร่างกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมจังหวัดสระบุรี พ.ศ. .... ได้
กำาหนดให้ที่ดินในอำาเภอหนองแซงบริเวณที่กำาหนดให้เป็นสีขาวมีกรอบและเส้นทแยงสีเขียว เป็นที่ดิน
ประเภทอนุรักษ์ชนบทและเกษตรกรรมห้ามใช้ประโยชน์ที่ดินเพื่อกิจการโรงงานทุกจำาพวกตามกฎหมายว่า
ด้วยโรงงาน ยังไม่มีสภาพเป็นกฎที่จะมีสภาพบังคับเป็นกฎหมาย ประกอบกับข้อเท็จจริงรับฟังได้ว่าอำาเภอ
หนองแซง จังหวัดสระบุรี ซึ่งเป็นสถานที่ที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ขออนุญาตใช้เป็นสถานที่ประกอบกิจการโรงงาน
ผลิตพลังงานไฟฟ้า ยังไม่เคยมีกฎกระทรวงให้ใช้บังคับผังเมืองรวมมาก่อน จึงยังไม่อาจนำามาใช้บังคับให้เป็น
ผลเสียหายแก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ในฐานะที่เป็นเจ้าของที่ดินได้
คำาพิพากษาข้างต้น เป็นตัวอย่างการตีความของศาล ซึ่งเห็นว่าร่างผังเมืองที่ผ่านมติความเห็นชอบ
ของคณะรัฐมนตรีมาแล้วนั้น ไม่มีผลกระทบกระเทือนต่อสิทธิหรือหน้าที่ของบุคคลใด เนื่องจาก
พระราชบัญญัติผังเมืองกำาหนดให้รัฐมนตรีว่าการกระทรวงมหาดไทยเป็นผู้มีอำานาจออกกฎกระทรวงให้
ใช้บังคับผังเมืองรวมและเมื่อยังมิได้มีการประกาศในราชกิจจานุเบกษาเพื่อบังคับเป็นกฎหมาย ร่างผังเมือง
ดังกล่าวจึงไม่อาจนำามาใช้บังคับให้เป็นผลเสียหายแก่ผู้ซึ่งเป็นเจ้าของที่ดินได้
216