Page 403 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ
P. 403
โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดท าข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ :1111
กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ | 345
ประเด็นที่ 2 ท าไมจึงมีช่องว่างในทางปฏิบัติในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิของผู้สูงอายุ
ปัจจัยส าคัญที่ท าให้เกิดช่องว่าง คือ Political Will ทุกรัฐบาลมีนโยบายในการคุ้มครองผู้สูงอายุ แต่ใน
การด าเนินงานจะท าในลักษณะของ นโยบายประชานิยม ระบบการบริหารจัดการในหน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องก็
ท างานแบบแยกส่วน (compartmentalization) ส าหรับการเลือกปฏิบัติต่อผู้สูงอายุในการท างานในปัจจุบัน
อาจมีในแง่ความต้องการของตลาดแรงงานที่เปลี่ยนไปจากเดิม เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยี
นวัตกรรม แนวโน้มภาคธุรกิจได้เปลี่ยนมาใช้เครื่องจักร (Capital) มากขึ้น เกิดจากนโยบายอุตสาหกรรม 4.0
ของประเทศไทย เพื่อมุ่งสู่ Thailand 4.0 ส่งผลต่อตลาดแรงงานและรูปแบบการจ้างงาน รูปแบบการท างาน
และการเกิดอาชีพใหม่ ๆ เปลี่ยนจาก Traditional SMEs ไปสู่การเป็น Smart Enterprises และ Startups
บริษัทเกิดใหม่ที่มีศักยภาพสูง เปลี่ยนจาก Traditional Service ซึ่งมีการสร้างมูลค่าค่อนข้างต่ า ไปสู่ High
Value Services และเปลี่ยนจากแรงงานทักษะต่ าไปสู่แรงงานที่มีความรู้ความเชี่ยวชาญ และทักษะสูง สิ่ง
เหล่านี้ล้วนน าไปสู่การปรับตัวของธุรกิจที่ต้องการแรงงานประเภท Skilled labor มากกว่า Unskilled labor
ซึ่งทั้งสองกลุ่มนี้เมื่อมีประสบการณ์การท างานมากขึ้น ย่อมได้รับเงินเดือนที่สูงขึ้นด้วย แต่กลุ่ม Unskilled
labor เมื่ออายุมากขึ้น จะมีประสิทธิภาพการท างานน้อยลงในขณะที่เงินเดือนปรับเพิ่มขึ้น ส่วนกลุ่ม Skilled
labor ในวัยมากประสบการณ์ จะเพิ่ม productivity และเพิ่มก าไรให้สถานประกอบการนั้น ๆ ดังนั้นการจ้าง
งานผู้สูงอายุน่าจะมีแนวโน้มไปทางงานที่ต้องใช้ทักษะประสบการณ์ เช่น การเป็นที่ปรึกษา การเป็นหัวหน้า
โครงการ เป็นต้น ในการดูแลคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ มีหลายหน่วยงานทั้งในระดับท้องถิ่นและส่วนกลาง
โดยเฉพาะ หน่วยงานในระดับจังหวัดของกระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์ที่ให้การ
สนับสนุนในด้านงบประมาณแก่หน่วยงานท้องถิ่นในการจัดตั้งและจัดท าศูนย์พัฒนาคุณภาพชีวิตของผู้สูงอายุ
หรือให้ท าฐานข้อมูลเกี่ยวกับคลังภูมิปัญญาท้องถิ่น หรือมีกองทุนผู้สูงอายุ สนับสนุนผู้สูงอายุในการประกอบ
อาชีพ แต่ปัญหาในทางปฏิบัติ คือ กลไกในการสนับสนุนกิจกรรมต่าง ๆ ในการส่งเสริมการท างานของผู้สูงอายุ
นั้น ยังไม่เอื้ออ านวย เนื่องจากการตัดสินใจในการด าเนินงานในท้องถิ่นและการจัดสรรงบประมาณ ยังอยู่ที่
ส่วนกลาง ซึ่งต้องใช้เวลาในการพิจารณา ท าให้การด าเนินกิจกรรมในระดับท้องถิ่นไม่ทันกาลในการสนองตอบ
ต่อความต้องการหรือความจ าเป็นในระดับท้องถิ่น นอกจากนั้น ระบบในการเขียนข้อเสนอโครงการที่ท้องถิ่น
ต้องการ ก็มีความซับซ้อน การสร้างความมั่นคงทางเศรษฐกิจ ด้วยการออม ในรูปของการประกันสังคม และ
กองทุนการออมแห่งชาติ นั้น ในส่วนของการประกันสังคมภายใต้มาตรา 40 ที่ครอบคลุมแรงงานนอกระบบ
นั้น ประสบความส าเร็จในระดับหนึ่ง คือ มีผู้ประกันตนมากขึ้น เนื่องจากมีเจ้าหน้าที่จากกระทรวงแรงงานอยู่
ในพื้นที่ระดับอ าเภอ และการเข้าหาสมาชิกในระดับหมู่บ้าน แต่กองทุนการออมแห่งชาติ (กอช.) ยังไม่มี
เจ้าหน้าที่ในระดับท้องถิ่นที่จะเป็นกลไกในการเข้าถึงกองทุน ส าหรับการจ้างงานผู้สูงอายุนั้น กระทรวงแรงงาน
ได้มีความพยายามในการจับคู่ผู้ที่ต้องการท างาน และนายจ้างที่ต้องการจ้าง เป็นการอ านวยความสะดวก
(Facilitation) ให้แก่ผู้ต้องการจ้างงาน (Demand) และผู้ที่ต้องการท างาน (Supply) ได้พบกัน