Page 406 - รายงานฉบับสมบูรณ์โครงการศึกษาวิจัยเพื่อจัดทำข้อเสนอแนะนโยบายหรือมาตรการเพื่อคุ้มครองและส่งเสริมสิทธิของผู้สูงอายุ: กรณีการเลือกปฏิบัติในผู้สูงอายุ
P. 406
348 | รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ (Final Report)
ปฏิบัติการฉุกเฉินที่เข้าไปในพื้นที่จะประกอบด้วยผู้เชี่ยวชาญ 3 คน ในการเข้าช่วยเหลือผู้สูงอายุจะไม่เหมือน
คนปกติ กรณีผู้สูงอายุหกล้มส่วนใหญ่จะมีอาการสะโพกหัก ท าให้เคลื่อนย้ายล าบาก จึงต้องใช้อุปกรณ์พิเศษ
และการพูดเกลี่ยกล่อมให้ผู้สูงอายุยอมไปโรงพยาบาล
ดังนั้น ในภาพรวมของระบบบริการสุขภาพค่อนข้างมีความเหมาะสม
ประเด็นที่ 2 มาตรการเกี่ยวกับการสาธารณสุขของภาครัฐ ในปัจจุบันมีปัญหาในการดูแลสุขภาพและ
คุณภาพชีวิตผู้สูงอายุหรือไม่ อย่างไร
เนื่องจากประเทศไทยจะเข้าสู่สังคมผู้สูงอายุ ซึ่งผู้สูงอายุมีแนวโน้มอยู่ตามล าพังมากขึ้น ประกอบกับ
ผู้สูงอายุส่วนใหญ่ที่มีภาวะพึ่งพิงมีฐานะทางเศรษฐกิจปานกลางถึงค่อนข้างต่ า รูปแบบครอบครัวเปลี่ยนเป็น
ครอบครัวเดี่ยวมากขึ้นมีศักยภาพการดูแลผู้สูงอายุลดลง ผู้สูงอายุไม่สามารถเข้าถึงบริการสาธารณสุขและ
บริการอื่น ๆ ของภาครัฐได้อย่างทั่วถึง ส่งผลต่อความเป็นอยู่และคุณภาพชีวิต จากสภาพการณ์ดังกล่าว
ผู้สูงอายุจึงจ าเป็นต้องได้รับการดูแลเพิ่มสูงขึ้น สถานรับดูแลผู้สูงอายุ จึงมีความส าคัญมากขึ้น ซึ่งปัจจุบันมี
สถานดูแลผู้สูงอายุภาครัฐและภาคธุรกิจเอกชนด าเนินการอยู่ และในส่วนของภาคเอกชนนอกจากจะมีการ
ให้บริการส าหรับผู้สูงอายุแล้ว ยังมีการให้บริการดูแลผู้มีภาวะพึ่งพิงที่มีปัญหาด้านสุขภาพด้วย แต่ในปัจจุบันยัง
ไม่มีการก าหนดมาตรฐานกลางของสถานรับดูแล ยังไม่มีกฎหมายก ากับดูแลให้มีคุณภาพ และยังขาดหน่วยงาน
รับผิดชอบการขึ้นทะเบียนและก ากับดูแลสถานรับดูแลผู้สูงอายุหรือผู้มีภาวะพึ่งพิงที่มีปัญหาด้านสุขภาพ
โดยตรง ซึ่งเป็นปัญหาที่ส าคัญในการคุ้มครองผู้บริโภค
แพทย์เฉพาะทางของผู้สูงอายุภายในประเทศไทยมีน้อยมาก คือ มีเพียงแค่ 40 คนเท่านั้น โดยอยู่ใน
ภาครัฐประมาณ 10 คน เอกชนและมหาวิทยาลัยประมาณ 30 คน ซึ่งเป็นปัญหาใหญ่มาก ในขณะเดียวกัน
ปัญหาผู้สูงอายุก็มีจ านวนมากขึ้น รัฐบาลต้องเร่งผลิตบุคลากรไม่เพียงแต่แพทย์เฉพาะทางผู้สูงอายุ แต่รวมไปถึง
บุคลากรในระบบด้วย เช่น นักกายภาพ นักกิจกรรมบ าบัด แพทย์เวชศาสตร์ฟื้นฟู แพทย์จิตเวช เป็นต้น
ปัญหาในเรื่องของ polypharmacy หรือการได้รับยาซ้ าซ้อน เนื่องจากผู้ป่วยอาจต้องไปติดต่อแพทย์
ในหลายโรงพยาบาลโดยเฉพาะแพทย์เฉพาะทาง และท าให้เกิดปัญหาข้อมูลของหมอไม่เชื่อมโยงกัน หากรักษา
กับแพทย์หลายคนแต่อยู่ในโรงพยาบาลเดียวกันอาจจะไม่มีปัญหา แต่ถ้าต่างโรงพยาบาลอาจได้รับยาซ้ าซ้อน
ดังนั้น ข้อมูลคนไข้เป็นปัญหาส าคัญจึงอยากให้มีกระบวนการที่เรียกว่า Personal health record ให้คนไข้ถือ
ข้อมูลของตัวเอง เมื่อไปรักษาในแต่ละโรงพยาบาล แพทย์จะสามารถรับรู้ได้ว่าคนไข้ป่วยเป็นโรคอะไรบ้าง รับ
ยาชนิดใดอยู่ เพื่อป้องกันยาที่ใช้ร่วมกันไม่ได้และป้องกันการจ่ายยาซ้ า
ในส่วนของลักษณะการเข้ารับบริการ ควรมีการส่งเสริมเรื่องของมนุษยสัมพันธ์ของผู้ให้บริการด้วย ซึ่ง
สิ่งนี้จะไปสอดคล้องกับเรื่องของภาระงานที่บุคลากรได้รับ เพราะภาระงานที่มากเกินไปอาจก่อให้เกิดความตึง
เครียด ซึ่งกรณีนี้จะพบเห็นได้ในโรงพยาบาลที่มีขนาดใหญ่ ดังนั้นหากสามารถบริหารจัดการภาระงานต่อผู้
ให้บริการได้จะช่วยให้คุณภาพการบริการดีขึ้น
กฎหมายที่มีดีอยู่แล้วแต่ไม่สามารถบังคับใช้ได้จริง ผู้สูงอายุจึงเข้าไม่ถึงสิทธิ ไม่เพียงเรื่องสุขภาพ แต่
ยังรวมถึงเรื่องอื่นด้วย เช่น รถประจ าทางที่เหมาะกับผู้สูงอายุ ห้องน้ าที่ยังเป็นแบบนั่งยอง ผู้สูงอายุที่ได้รับการ