Page 34 - รายงานการศึกษาวิจัยฉบับสมบูรณ์ สิทธิชุมชนในการจัดสรรทรัพยากรน้ำโดยใช้แนวทางสันติวิธี : กรณีศึกษาพื้นที่ต้นน้ำของประเทศไทย
P. 34
22
พ.ศ. 2560 มาตรา 65 ดังนั้น จึงได้แต่งตั้งคณะอนุกรรมการยุทธศาสตร์การบริหารจัดการทรัพยากรน้้า
เพื่อด้าเนินการปรับปรุงเป็นแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้้า 20 ปี (พ.ศ. 2561 - 2580)
ให้สอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี และแผนแม่บทภายใต้ยุทธศาสตร์ชาติ รวมถึงแผนพัฒนาอื่น ๆ
ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงสอดคล้องกับแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 12 ที่มียุทธศาสตร์ที่
เกี่ยวข้องกับการบริหารจัดการทรัพยากรน้้า คือ ยุทธศาสตร์ที่ 4 การเติบโตที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม
เพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ด้วยเป้าหมาย ดังนี้ (1) รักษา และฟื้นฟูฐานทรัพยากรธรรมชาติ (2) สร้าง
ความมั่นคงด้านน้้า และบริหารจัดการทรัพยากรน้้าทั้งน้้าผิวดินและน้้าใต้ดิน ให้มีประสิทธิภาพ
(3) สร้างคุณภาพสิ่งแวดล้อมที่ดี ลดมลพิษ และลดผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนและระบบ
นิเวศ (4) เพิ่มประสิทธิภาพการลดก๊าซเรือนกระจกและขีดความสามารถในการปรับตัวต่อการ
เปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และ (5) เพิ่มประสิทธิภาพการบริหารจัดการเพื่อลดความเสี่ยงจากภัย
พิบัติ ความสูญเสียในชีวิตและทรัพย์สินที่เกิดจากสาธารณภัยลดลง (ส้านักงานคณะกรรมการ
พัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ, 2559) และได้จัดท้าทิศทางการพัฒนาภาคในระยะ
แผนพัฒนาฯ ฉบับที่ 12 เพื่อเป็นเครื่องมือในการแปลงแผนไปสู่การปฏิบัติ การก้าหนดทิศทางการ
พัฒนาเชิงพื้นที่ตามศักยภาพภูมิสังคมของแต่ละภาค ทั้ง 6 ภาค ซึ่งในด้านการบริหารจัดการ
ทรัพยากรน้้าได้ก้าหนดทิศทางการพัฒนาด้านน้้าในแต่ละภาคไว้ให้สอดคล้องและสนับสนุนกัน
(ส้านักงานทรัพยากรน้้าแห่งชาติ, 2562)
ทั้งนี้ ในส่วนของแผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้้า 20 ปีต่อภาคส่วนของชุมชน
พบว่า แผนแม่บทฯ น้้าได้ให้ความส้าคัญต่อชุมชนในการมีส่วนร่วมต่อการจัดตั้งองค์กรผู้ใช้น้้าและ
ส่งเสริมการจัดการน้้าชุมชน (ด้านที่ 6 การบริหารจัดการ) โดยก้าหนดเป้าหมายให้ชุมชนสามารถ
บริหารจัดการทรัพยากรน้้าในพื้นที่ได้ด้วยตนเองผ่านกระบวนการมีส่วนร่วมของทุกภาคส่วน และเกิด
เครือข่ายการบริหารจัดการทรัพยากรน้้าชุมชน ตามแนวพระราชด้าริ ชุมชนมีความเป็นอยู่ที่ดี
เกิดความยั่งยืนในทุกมิติ (6,000 หมู่บ้าน) นอกจากนี้ แผนแม่บทฯ น้้า ยังให้ความส้าคัญต่อการ
อนุรักษ์พื้นที่ป่าต้นน้้าผ่านแผนแม่บทฯ น้้า ด้านที่ 5 การอนุรักษ์ฟื้นฟูสภาพป่าต้นน้้าที่เสื่อมโทรมและ
ป้องกันการพังทลายของดิน
2.3.3 การจัดการทรัพยากรน ากับเขตพื นที่ต้นน า: เนื่องจากประเทศไทยยังประสบปัญหา
เกี่ยวกับทรัพยากรน้้าดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้น ดังนั้น เพื่อลดหรือแก้ไขปัญหาดังกล่าว การน้า
“กระบวนการบริหารจัดการ” (management) เพื่อก้าหนดทิศทางการใช้ทรัพยากรน้้าทั้งหลายของ
ประเทศไทยให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผลจึงอาจเป็นทางออกส้าหรับปัญหาดังกล่าว
กระบวนการบริหารจัดการ (management process) หมายถึง กระบวนการเพื่อให้บรรลุ
จุดมุ่งหมายขององค์กรซึ่งกระบวนการบริหารจัดการนี้สามารถแสดงให้เห็นถึงความเกี่ยวเนื่องกันได้
