Page 62 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการจัดทำข้อเสนอแนะ มาตรการหรือแนวทางในการเพิ่มประสิทธิภาพการปฏิบัติงานตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่ 5) พ.ศ. 2555 เพื่อส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน

55

ร้องและเอกสารประกอบของคนไทยพลัดถิ่นที่ประกอบไปด้วยเอกสารทางทะเบียนเกี่ยวกับถิ่นที่อยู่ ผังเครือ

ญาติซึ่งต้องอธิบายได้ถึงความเชื่อมโยงในตัวบุคคลไร้สัญชาติกับจุดเกาะเกี่ยวในความเป็นคนไทยนั้น ต้องมี

พยานรับรองความถูกต้องแท้จริงของเอกสารจำนวน 2 คน ซึ่งหน่วยงานท้องถิ่นบางหน่วยจะต้องเป็นผู้นำ

หมู่บ้านหรือผู้ที่มีความน่าเชื่อถือในหมู่บ้าน ซึ่งเงื่อนไขที่กำหนดขึ้นมาโดยหน่วยงานก่อให้เกิดความไม่แน่นอน
ในการปฏิบัติของเจ้าหน้าที่ในกระบวนการพิสูจน์
72

อย่างไรก็ดีปัญหาการพิสูจน์ข้อเท็จจริงหรือคุณสมบัติ 3 ประการ ในการขอสถานะต่างด้าวที่ให้พยาน

บุคคลกำนัน ผู้ใหญ่บ้าน หรือข้าราชการ เป็นผู้ลงนามรับรองหรือยืนยันความจงรักภักดีต่อประเทศไทยและ

เลื่อมใสการปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข และความประพฤติของบุคคล
ผู้ยื่นคำร้องนั้น ในสภาพแห่งความเป็นจริงอาจก่อให้เกิดปัญหาในทางปฏิบัติได้ด้วย เพราะด้วยสภาพแวดล้อม

ทางสังคมในการอยู่อาศัยแต่ละพื้นที่ของคนไร้รัฐ ไร้สัญชาตินั้นมีความแตกต่างกัน หมู่บ้านบางแห่งผู้ใหญ่บ้าน

หรือกำนันอาจจะไม่ได้ยินยอมลงนามรับรองให้เนื่องจากไม่ได้รู้จักกันมาก่อน หรือบางครั้งอาจเป็นช่องทางที่

ก่อให้เกิดการทุจริตคอร์รัปชั่นหรือกระบวนการต่อรองเรียกรับผลประโยชน์ได้

2.5.2 ปัญหาในกระบวนการพิสูจน์และการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น ตามพระราชบัญญัติ

สัญชาติ (ฉบับที่ 5 ) พ.ศ. 2555

กระบวนการพิสูจน์และการรับรองความเป็นคนไทยพลัดถิ่น นับตั้งแต่มีการประกาศใช้พระราชบัญญัติ

สัญชาติ (ฉบับที่ 5 ) พ.ศ. 2555 จากงานศึกษาของชนน หนูทอง ในประสิทธิผลการนำนโยบายคืนสัญชาติคน

ไทยพลัดถิ่น ตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่5) พุทธศักราช 2555 ไปปฏิบัติในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัด

ระนอง พบว่าปัจจัยในการนำนโยบายการคืนสัญชาติไปปฏิบัติ อำเภอเมือง จังหวัดระนอง ในภาพรวมนั้นมีการ
นำไปปฏิบัติอยู่ระดับน้อย ซึ่งสอดคล้องกับงานศึกษาของเสาวนีย์ แก้วจุลกาญจน์และวิศรุต สำลีอ่อน ในการ
73
ให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายแก่คนไทยพลัดถิ่นให้ความช่วยเหลือทางกฎหมายแก่คนไทยพลัดถิ่นผ่านความ

ร่วมมือพหุภาคีระหว่างภาครัฐองค์กรวิชาการและภาคประชาสังคม ในพื้นที่จังหวัดระนองและประจวบคีรีขันธ์

พบเหตุข้อจำกัดและอุปสรรคหลายประการที่ส่งผลให้คนไทยพลัดถิ่นที่ได้ยื่นคำขอพิสูจน์และรับรองความเป็น

72 อ้างแล้ว, เสาวนีย์ แก้วจุลกาญจน์ และวิศรุต สำลีอ่อน
73 ชนน หนูทอง, ประสิทธิผลการนำนโยบายคืนสัญชาติคนไทยพลัดถิ่น ตามพระราชบัญญัติสัญชาติ (ฉบับที่5)

พุทธศักราช 2555 ไปปฏิบัติในพื้นที่อำเภอเมือง จังหวัดระนอง , (วิทยานิพนธ์หลักสูตรรัฐประศาสนศาสตรมหาบัณฑิต
บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยนานาชาติแสตมฟอร์ด, 2560)