Page 125 - รายงานผลการดำเนินงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ชุดที่ 3 (วันที่ 26 พฤศจิกายน 2558 ถึง 25 พฤษภาคม 2564)

ระหว่างกัน รวมทั้งจะไม่ถูกกระท�าโดยมิชอบต่อเกียรติ มาตรา ๘๔ ที่มุ่งคุ้มครองสิทธิของเด็กและเยาวชน
และชื่อเสียง” โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเปิดเผยประวัติของ โดยป้องกันมิให้มีการเปิดเผยประวัติการกระท�าผิดของเด็ก 1
เด็กจะต้องไม่ขัดต่อหลักการคืนเด็กสู่สังคมตามอนุสัญญา และเยาวชนที่อาจส่งผลต่อการใช้ชีวิตอย่างปกติสุข
ว่าด้วยสิทธิเด็ก ข้อ ๓๙ ซึ่งบัญญัติว่า “... การฟื้นฟูหรือ คุ้มครองเด็กและเยาวชนที่ถูกกล่าวหาว่ากระท�าความผิด 2
การกลับคืนสู่สังคมดังกล่าว จะเกิดขึ้นในสภาพแวดล้อมที่ อาญาหรือถูกศาลพิพากษาว่ามีความผิดให้ได้รับการ
ส่งเสริมสุขภาพ การเคารพตนเอง และศักดิ์ศรีของเด็ก” ปฏิบัติที่แตกต่างไปจากผู้ต้องหาหรือจ�าเลยที่เป็นผู้ใหญ่ 3
จึงเห็นสมควรให้มีการพิจารณาจัดท�าข้อเสนอแนะมาตรการ โดยให้ได้รับผลกระทบจากการต้องถูกด�าเนินคดีและ

หรือแนวทางในการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน ควบคุมตัวน้อยที่สุด ส�าหรับเด็กและเยาวชนที่มีปัญหา
รวมทั้งข้อเสนอในการแก้ไขปรับปรุงกฎหมาย กฎ ระเบียบ ความประพฤติหรือกระท�าความผิดทางอาญา คุ้มครอง 4
หรือค�าสั่งใด ๆ เพื่อให้สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชน ให้ได้รับโอกาสแก้ไขให้สามารถเติบโตเป็นพลเมืองดี
ของสังคม โดยมีสมมติฐานว่าเด็กและเยาวชนกระท�าการ 5
การด�าเนินการ ใด ๆ เพราะขาดวุฒิภาวะ การรู้เท่าไม่ถึงการณ์ ตลอดทั้ง
กสม. ได้พิจารณาเอกสารที่เกี่ยวข้อง ข้อกฎหมาย สิ่งแวดล้อมมีอิทธิพลในการผลักดันความประพฤติของเด็ก
หลักการสิทธิมนุษยชน ความเห็นจากหน่วยงานภาค
รัฐ ผู้ทรงคุณวุฒิด้านสิทธิเด็ก และความเห็นของคณะ ทั้งนี้ เนื่องจากระเบียบส�านักงานต�ารวจแห่งชาติว่าด้วย
อนุกรรมการด้านสิทธิเด็กและการศึกษาแล้วมีความเห็น ประมวลระเบียบการต�ารวจไม่เกี่ยวกับคดี ลักษณะที่ ๓๒

มีสาระส�าคัญและปัญหาความพิจารณา ดังนี้ การพิมพ์ลายนิ้วมือ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๗ ข้อ ๔.๓ นั้น
เป็นบทบัญญัติท่ี่ก�าหนดไว้เพียงลักษณะทั่วไปโดย
ส�านักงานต�ารวจแห่งชาติได้บังคับใช้ระเบียบ ไม่เจาะจงแก่บุคคลใดบุคคลหนึ่ง และไม่มีบทเฉพาะ
ส�านักงานต�ารวจแห่งชาติว่าด้วยประมวลระเบียบการ ส�าหรับเด็กหรือเยาวชนและเป็นบทบัญญัติที่ให้ดุลพินิจ
ต�ารวจไม่เกี่ยวกับคดี ลักษณะที่ ๓๒ การพิมพ์ลายนิ้วมือ แก่ผู้บัญชาการต�ารวจแห่งชาติในการอนุญาตให้
(ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๗ ข้อ ๔ ซึ่งก�าหนดว่า “เพื่อประโยชน์ ตรวจสอบประวัติการกระท�าผิดของบุคคลทุกคนได้
ในทางราชการให้กองทะเบียนประวัติอาชญากรน�าข้อมูล โดยไม่มีหลักเกณฑ์หรือเงื่อนไขที่ชัดเจนว่ากรณีใด

ที่ได้คัดแยกออกจากสารบบ หรือฐานข้อมูลประวัติ สามารถเปิดเผยได้ และกรณีใดที่ไม่สามารถเปิดเผยได้
อาชญากรไปแล้วตาม ๒.๒ มาตรวจสอบรายการประวัติ มีเพียงตัวอย่างบางกรณี เช่น เพื่อการศึกษา ค้นคว้า
หรือบัญชีของบุคคลได้ในกรณีดังต่อไปนี้ ๔.๓ กรณีอื่น ๆ วิจัยทางวิชาการ ทางการแพทย์ เป็นต้น รวมถึงกรณีที่มี
ตามที่ผู้บัญชาต�ารวจแห่งชาติอนุญาตให้ตรวจสอบได้ เช่น ผู้ร้องขอให้ตรวจสอบโดยมีเหตุผลความจ�าเป็นอย่างยิ่ง ผลการดำาเนินงานของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ
เพื่อประโยชน์ในการศึกษา ค้นคว้า วิจัยทางวิชาการ และเจ้าตัวยินยอม ซึ่งหมายความว่า ผู้บัญชาการต�ารวจ
ทางอาชญาวิทยา ทางการแพทย์ เป็นต้น รวมถึงกรณีที่มี แห่งชาติสามารถอนุญาตให้ตรวจสอบประวัติการกระท�า
ผู้ร้องขอให้ตรวจสอบโดยมีเหตุผลความจ�าเป็นอย่างยิ่ง ผิดของเด็กและเยาวชนโดยอาศัยอ�านาจตามระเบียบ
และเจ้าตัวยินยอม” กรณีตามค�าร้องมีปัญหาที่ต้อง ส�านักงานต�ารวจแห่งชาติว่าด้วยประมวลระเบียบการ
พิจารณาว่า ประมวลระเบียบการต�ารวจไม่เกี่ยวกับคดี ต�ารวจไม่เกี่ยวกับคดี ลักษณะที่ ๓๒ การพิมพ์ลายนิ้วมือ
ลักษณะที่ ๓๒ การพิมพ์ลายนิ้วมือ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๗ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๗ แต่หากพิจารณาตามพระราช

สอดคล้องกับหลักสิทธิมนุษยชนหรือไม่ บัญญัติข้อมูลข่าวสารของราชการ พ.ศ. ๒๕๔๐ มาตรา
๒๔ จะเห็นว่า หน่วยงานต่าง ๆ จะเปิดเผยข้อมูลข่าวสาร
พิจารณาแล้วเห็นว่า ระเบียบส�านักงานต�ารวจแห่งชาติ ส่วนบุคคลโดยปราศจากความยินยอมมิได้ เว้นแต่
ว่าด้วยประมวลระเบียบการต�ารวจไม่เกี่ยวกับคดี ลักษณะ ในกรณีหน่วยงานของรัฐที่ท�างานวางแผนหรือการสถิติ
ที่ ๓๒ การพิมพ์ลายนิ้วมือ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๕๗ ข้อ หรือส�ามะโนต่าง ๆ หรือเป็นการให้ข้อมูลเพื่อประโยชน์
๔.๓ เป็นบทบัญญัติที่อาจเป็นการละเมิดสิทธิเด็ก และ ในการศึกษาวิจัยโดยไม่ระบุชื่อหรือส่วนที่ท�าให้รู้ว่า
ไม่เป็นตามพระราชบัญญัติศาลเยาวชนและครอบครัว เป็นข้อมูลข่าวสารส่วนบุคคลที่เกี่ยวกับบุคคลใด ฯลฯ

และวิธีพิจารณาคดีเยาวชนและครอบครัว พ.ศ. ๒๕๕๓ ประกอบกับค�าวินิจฉัยคณะกรรมการเปิดเผยข้อมูล

123