Page 78 - รายงานผลการปฏิบัติงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563

รายงานผลการปฎิบัติงานคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ 077
ประจ�าปีงบประมาณ พ.ศ. 2563

กรณีที่ 7 สิทธิชุมชน กรณีขอให้ตรวจสอบกระบวนการรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนได้เสียในโครงการเหมืองแร่
ถ่านหิน จังหวัดเชียงใหม่

ประเด็นการร้องเรียน การยื่นค�าขอประทานบัตรเพื่อประกอบกิจการเหมืองแร่ถ่านหินในพื้นที่หมู่บ้าน
กะเบอะดิน ต�าบลอมก๋อย อ�าเภออมก๋อย จังหวัดเชียงใหม่ ซึ่งได้รับความเห็นชอบจากคณะ
กรรมการผู้ช�านาญการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ด้านเหมืองแร่

และอุตสาหกรรมถลุงหรือแต่งแร่ เมื่อปี 2544 ไม่ครอบคลุมกลุ่มชาวบ้านที่อาจได้รับผล
กระทบโดยตรง อีกทั้งการด�าเนินการดังกล่าวไม่ถูกต้องและไม่สามารถน�าไปใช้ประกอบ
การพิจารณาการขอประทานบัตรเหมืองแร่ได้ เช่น ผู้เข้าร่วมประชุมรับฟังความคิดเห็นบางส่วน

ยังไม่บรรลุนิติภาวะ มีลายนิ้วมือหรือลายมือชื่อของชาวบ้านที่ไม่ได้เข้าร่วมประชุมรับฟัง
ความคิดเห็นเป็นผู้เข้าร่วมประชุม เป็นต้น

การด�าเนินการ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติได้ตรวจสอบข้อเท็จจริงแล้ว สรุปได้ว่า บทที่

1. การด�าเนินกระบวนการมีส่วนร่วมของประชาชนเพื่อประกอบการจัดท�ารายงาน 3
การวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม โครงการเหมืองแร่ถ่านหินดังกล่าวไม่สอดคล้องกับสิทธิ
ในการมีส่วนร่วมของประชาชนและชุมชนในการจัดการ การบ�ารุงรักษา และการใช้ประโยชน์
จากทรัพยากรธรรมชาติสิ่งแวดล้อม รวมทั้งความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสมดุลและ

ยั่งยืน เนื่องจากในการประชาคมหมู่บ้านกะเบอะดิน หมู่ที่ 12 เพื่อรับฟังความคิดเห็นของ
ประชาชน ครั้งที่ 1 ได้มีการน�ารายชื่อที่ไม่ถูกต้องดังกล่าวไปประกอบเป็นส่วนหนึ่งของการ
จัดท�ารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการท�าเหมืองแร่ถ่านหิน ซึ่งต่อมาได้
ผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการผู้ช�านาญการฯ และใช้เป็นเอกสารประกอบการยื่นขอ

ประทานบัตรเหมืองแร่ต่อหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
2. ตามรายงานการตรวจสภาพป่าเพื่อประกอบการขออนุญาตให้เข้าท�าประโยชน์
ในพื้นที่ป่าไม้ เมื่อปี 2551 และยื่นขอประทานบัตรเหมืองแร่ถ่านหิน ระบุว่าพื้นที่ตาม
ค�าขอประทานบัตรเป็นไร่นาเก่าและสวนเก่าของราษฎร แตกต่างกับข้อเท็จจริงที่ปัจจุบัน

บ้านกะเบอะดินมีกลุ่มชาติพันธุ์กะเหรี่ยงอาศัยอยู่ประมาณ 139 ครัวเรือน ส่วนใหญ่ประกอบ
อาชีพเกษตรกรรมเพื่อการยังชีพมาอย่างต่อเนื่องและยาวนาน จึงเห็นว่าการพิจารณาใน
ประเด็นการใช้ประโยชน์ในพื้นที่อาจไม่สอดคล้องกับวิถีชีวิตและการใช้ประโยชน์ตามจริง
ของราษฎรบ้านกะเบอะดินที่ได้รับการคุ้มครองตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 3 สิงหาคม

2553 และแนวนโยบายแห่งรัฐในด้านการคุ้มครองกลุ่มชาติพันธุ์และการจัดให้มีทรัพยากรน�้า
ในการประกอบเกษตรกรรม ตามมาตรา 70 มาตรา 72 (4) และมาตรา 75 ของรัฐธรรมนูญ
แห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560

มาตรการหรือแนวทาง 1. ส�านักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมควรน�ารายงาน
ที่เหมาะสมในการป้องกัน การวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมโครงการท�าเหมืองแร่ดังกล่าว ค�าขอประทานบัตร
และแก้ไขการละเมิด
สิทธิมนุษยชน ที่เสนอต่อคณะกรรมการผู้ช�านาญการพิจารณารายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม
ด้านเหมืองแร่และอุตสาหกรรมถลุงหรือแต่งแร่ เพื่อให้ทบทวนรายละเอียดในส่วนของ