Page 124 - รายงานฉบับสมบูรณ์ โครงการศึกษาวิจัย เรื่อง การประเมินข้อมูลพื้นฐานระดับชาติด้านธุรกิจและสิทธิมนุษยชน : นโยบาย กฎหมาย และมาตรการที่เกี่ยวข้องกับการลงทุนของประเทศ
P. 124
Human Rights Defenders) ซึ่งเป็นที่ยอมรับในเวทีระหว่างประเทศ เพื่อใช้เป็นแนวทางให้รัฐบาลประเทศ
ต่าง ๆ รับไปปฏิบัติ รวมทั้งมีความเกี่ยวเนื่องกับกฎหมายระหว่างประเทศด้านสิทธิมนุษยชนฉบับอื่น ๆ อาทิ
กติการะหว่างประเทศว่าด้วยสิทธิพลเมืองและสิทธิทางการเมือง อนุสัญญาต่อต้านการทรมาน อนุสัญญา
46
ระหว่างประเทศว่าด้วยการคุ้มครองบุคคลทุกคนจากการบังคับให้หายสาบสูญ ฯลฯ
อย่างไรก็ตาม เมื่อพิจารณากลไกที่ผ่านมา และที่ยังคงมีอยู่ของประเทศไทย พบว่ามีกลไกที่สำคัญ
47
หลายประการด้านการคุ้มครองผู้พิทักษ์สิทธิมนุษยชน
ประการแรก กระทรวงยุติธรรมได้แต่งตั้งคณะทำงานเพื่อพัฒนามาตรการในการคุ้มครองนักต่อสู้เพื่อ
สิทธิมนุษยชนที่เสี่ยงต่อการถูกละเมิด (White List) โดยกระทรวงยุติธรรมได้มีคำสั่งที่ 412/2557 ลงวันที่ 28
ตุลาคม พ.ศ. 2557 แต่งตั้งคณะทำงานฯ โดยมี อธิบดีกรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพเป็นประธาน และมีผู้แทน
จากภาครัฐและภาคประชาสังคมร่วมเป็นคณะทำงานฯ โดยมีอำนาจหน้าที่พิจารณาหลักเกณฑ์ แนวทาง และ
มาตรการในการคุ้มครองนักปกป้องสิทธิมนุษยชน พิจารณาระเบียบ กฎเกณฑ์ และนโยบายที่เกี่ยวข้องเพื่อ
จัดทำแนวทางการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนตามมาตรฐานสากล และปฏิบัติงานอื่น ๆ ตามที่ได้รับมอบหมาย ซึ่ง
คณะทำงานฯ ได้มีการประชุมร่วมกันอย่างต่อเนื่องเพื่อพิจารณากำหนดหลักเกณฑ์และคุณสมบัติของนัก
ปกป้องสิทธิมนุษยชน พิจารณาถอดบทเรียนและแลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์ของนักปกป้องสิทธิมนุษยชน
ประการที่สอง มีการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อวางกรอบแนวทางในการคุ้มครองนักปกป้องสิทธิ
มนุษยชน กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพได้ดำเนินการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อวางกรอบแนวทางในการ
คุ้มครองนักปกป้องสิทธิมนุษยชน เมื่อวันที่ 1 กันยายน พ.ศ. 2559 โดยมีการรับฟังความคิดเห็นและมุมมองต่อ
การวางกรอบแนวทางฯ ดังกล่าว และมีการแบ่งประเภทระดับความปลอดภัยของนักปกป้องสิทธิมนุษยชน
ออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ 1) กลุ่มสีดำ หมายถึง กลุ่มนักปกป้องสิทธิมนุษยชนที่ถูกคุกคามจนถึงขั้นเสียชีวิต ซึ่ง
กรณีนี้จะต้องได้รับการเยียวยาความเสียหาย และควรมีการติดตามต่อว่าญาติหรือผู้ที่เกี่ยวข้องกับกรณีของนัก
ปกป้องสิทธิมนุษยชนรายนี้ยังมีความเสี่ยงอีกหรือไม่ 2) กลุ่มสีแดง หมายถึง กลุ่มนักปกป้องสิทธิมนุษยชน ที่มี
การถูกคุกคามแต่ยังไม่ถึงขั้นเสียชีวิต เช่น ถูกโทรศัพท์ข่มขู่ การลอบทำร้าย 3) กลุ่มสีส้ม หมายถึง กลุ่มนัก
ปกป้องสิทธิมนุษยชนที่ถูกดำเนินการทางกฎหมาย โดยหมายรวมถึงการใช้กฎหมายเป็นเครื่องมือในการโจมตี
นักปกป้องสิทธิมนุษยชนทำให้การเรียกร้องหรือต่อสู้ต้องชะงักหรือติดขัด 4) กลุ่มสีเทา หมายถึง กลุ่มนัก
ปกป้องสิทธิมนุษยชนที่เริ่มมีข้อพิพาท กล่าวคือ ยังไม่มีความชัดเจนว่ามีความรุนแรงเกิดขึ้นแต่มีเหตุสงสัยว่า
อาจเกิดความรุนแรงขึ้นได้
ประการที่สาม คือ การปรับปรุงพระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2556 ซึ่งในขณะนี้
กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพอยู่ระหว่างเสนอแก้ไขร่าง พ.ร.บ. ดังกล่าว ให้ครอบคลุมถึงกรณีการถูกข่มขู่
คุกคามโดยที่ยังไม่ได้เข้าสู่กระบวนการยุติธรรมด้วย เพื่อเป็นการเพิ่มช่องทางให้ความคุ้มครองกับนักปกป้อง
สิทธิมนุษยชน
46 โปรดดูร่างแผน NAPs http://www.rlpd.go.th/rlpdnew/images/rlpd_11/NAP-14-02-62_Online.pdf
47 โปรดดูร่างแผน NAPs http://www.rlpd.go.th/rlpdnew/images/rlpd_11/NAP-14-02-62_Online.pdf
64

