Page 576 - รายงานวิจัยฉบับสมบูรณ์ เรื่อง กฎหมายว่าด้วยความเสมอภาคและการไม่เลือกปฏิบัติ
P. 576
552
“ชายที่มีสัญชาติเป็นไทยตามกฎหมาย มีหน๎าที่รับราชการทหารด๎วยตนเองทุกคน” อยํางไรก็ตาม ในกรณีผู๎
ได๎สัญชาติไทยจากการ “แปลงชาติ” ไมํอยูํในขอบเขตของหน๎าที่ในการเกณฑ์ทหาร เหตุผลของกฎหมาย
ดังกลําวสืบเนื่องจากแนวคิดด๎านความมั่นคงที่อยูํบนสมมุติฐานวําคนตํางด๎าวอาจสํงผลกระทบตํอความ
มั่นคงทางการทหารได๎ อยํางไรก็ตาม สภาพการณ์ในปัจจุบันได๎เปลี่ยนแปลงไปเนื่องจากคนตํางด๎าวจํานวน
มากเข๎ามาดํารงชีวิต สร๎างครอบครัวในประเทศไทย มีบุตรหลานซึ่งได๎รับสัญชาติไทย ความผูกพันและความ
รักชาติของบุคคลเหลํานี้อาจไมํแตกตํางไปจากคนไทยโดยกําเนิด นอกจากนี้คนตํางด๎าวเมื่อแปลงชาติแล๎วก็
เป็นคนสัญชาติไทยมีหน๎าที่ประการอื่นๆเชํนเสียภาษีเชํนเดียวกับคนไทยทั่วไป นอกจากนี้ ในปัจจุบันมี
612
พระราชบัญญัติกําลังพลสํารอง พ.ศ. 2558 ซึ่งให๎อํานาจเรียกกําลังพลสํารองมาปฏิบัติราชการทหารใน
แตํละปีได๎ โดยเหตุผลนอกจากการทําหน๎าที่ด๎านปูองกันประเทศแล๎ว ยังมีการให๎เหตุผลวําเพื่อเกณฑ์กําลัง
พลสํารองมาใช๎กรณีเหตุสาธารณภัยตํางๆ ซึ่งในแงํนี้จะเห็นได๎วํา มีลักษณะบริการสาธารณะที่ไมํเกี่ยวข๎อง
กับความมั่นคงทางทหารโดยตรง แตํกฎหมายกําลังสํารองก็ยังคงครอบคลุมเฉพาะบุคคลที่อยูํภายใต๎ระบบ
กําลังสํารองตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร ทําให๎คนตํางชาติที่ได๎สัญชาติไทยโดยการแปลงชาติไมํอยูํ
ภายใต๎การเรียกพลตามกฎหมายกําลังสํารองนี้เชํนเดียวกับการเกณฑ์ทหาร ดังนั้นหากพิจารณาตามลาย
ลักษณ์อักษรแล๎วอาจกลําวได๎วํากฎหมายการเกณฑ์ทหารที่ยกเว๎นสําหรับคนได๎สัญชาติไทยโดยการแปลง
ชาติเป็นการปฏิบัติที่ “แตกตํางกัน” ระหวํางสิ่งที่ “เหมือนกัน” นั่นก็คือ คนสัญชาติไทยเชํนเดียวกัน
อยํางไรก็ตามประเด็นที่ต๎องพิจารณาก็คือ เหตุผลด๎านความมั่นคงทางทหารที่ไมํเกณฑ์คนไทยที่มาจากการ
แปลงชาตินั้น มีเหตุผลสมควรและได๎สัดสํวนเพียงไร
กรณีที่ 4 การเลือกปฏิบัติอันเป็นผลต่อเนื่องจากการปฏิเสธการเกณฑ์ทหาร : การจ้างแรงงาน
และประกอบอาชีพ
การปฏิเสธการเกณฑ์ทหารนั้นเกี่ยวข๎องกับประเด็นการเลือกปฏิบัติในหลายมิติ นอกจากในขั้นตอน
ของการปฏิเสธการเกณฑ์ทหารซึ่งอาจเกี่ยวข๎องกับการเลือกปฏิบัติในแงํของเพศ หรือกรณีทางเลือกในการ
รับใช๎ชาติรูปแบบอื่น หรือการที่ไมํรับรองสิทธิในการปฏิเสธด๎วยเหตุมโนสํานึกแล๎ว ในขั้นตอนหลังจากการ
ปฏิเสธทหารด๎วยเหตุมโนสํานึกหรือศาสนา อาจเกิดการเลือกปฏิบัติอีกระดับหนึ่ง เชํน การที่รัฐนั้นไมํรับรอง
สิทธิในการปฏิเสธทหารด๎วยเหตุมโนสํานึก อีกทั้งยังกําหนดโทษจําคุกสําหรับผู๎ปฏิเสธ นอกจากนี้หลังจาก
บุคคลนั้นพ๎นโทษจําคุกแล๎วและประสงค์จะดําเนินชีวิตตํอไป ก็มีปัญหาอุปสรรคด๎านการทํางานเนื่องจาก
กฎหมายภายในมีการกําหนดคุณสมบัติโดยไมํรับผู๎ที่เคยต๎องโทษจําคุกเข๎าทํางาน ในขั้นตอนนี้จะมีประเด็น
เกี่ยวกับการเลือกปฏิบัติคือ แม๎วํากฎหมายกําหนดคุณสมบัติการทํางานจะใช๎บังคับกับทุกคน กลําวคือ
612 http://www.osce.org/odihr/29103?download=true

