Page 98 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 98
๘๑
ดังนั้น “สิทธิมนุษยชนสากล” (Universal human rights) นอกจากจะได้รับการรับรองและคุ้มครอง
โดยชัดแจ้งตามกฎหมายภายในของแต่ละประเทศ โดยเฉพาะกฎหมายในระดับรัฐธรรมนูญ อันท าให้สิทธิ
มนุษยชนมี “คุณค่าทางกฎหมาย” ในระดับสูงสุดในอันที่มิอาจจะล่วงละเมิดได้แล้ว สิทธิมนุษยชนสากลยัง
ได้รับการรับรองและคุ้มครองโดยกฎหมายและกฎเกณฑ์ต่างๆ ในทางระหว่างประเทศอีกด้วย ไม่ว่าจะเป็น
ในรูปของสนธิสัญญา (treaties) กฎหมายจารีตประเพณี (customary international law) หลักการ
ทั่วไป (general principles) และกฎหมายระหว่างประเทศในรูปแบบอื่นๆ อันก่อให้เกิด “หลักสิทธิ
มนุษยชนสากล” ขึ้นในทางระหว่างประเทศ ผลที่ตามมาก็คือ มนุษย์หรือปัจเจกชนทั้งหลายจึงมิได้มีแต่
เพียงสิทธิและเสรีภาพขั้นพื้นฐานดังกล่าวเท่านั้น หากแต่มนุษย์หรือปัจเจกชนแต่ละคนยังมีหน้าที่ที่จะต้อง
เคารพสิทธิมนุษยชนของมนุษย์หรือปัจเจกชนซึ่งกันและกันด้วย ในท านองเดียวกัน รัฐบาลหรือหน่วยงาน
ต่างๆ ของรัฐ ตลอดจนเจ้าหน้าที่ของรัฐก็มีหน้าที่ที่จะต้องให้ความเคารพต่อสิทธิมนุษยชนของปัจเจกชน
ทุกคนเช่นเดียวกัน โดยให้การสนับสนุนและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของปัจเจกชนทุกคน และโดยเฉพาะ
อย่างยิ่งจะต้องไม่กระท าการใดๆ อันเป็นการละเมิดสิทธิมนุษยชนของปัจเจกชน เว้นแต่ในกรณีหรือ
สถานการณ์เฉพาะเจาะจง (specific situations) ที่มีกฎหมายก าหนดให้กระท าเช่นนั้นได้ภายใต้เงื่อนไขที่
กฎหมายก าหนดเท่านั้น แม้จะเป็นกรณีที่รัฐด าเนินนโยบายเกี่ยวกับความปลอดภัยหรือความมั่นคงของ
ประเทศโดยอาศัยอ านาจ ตามกฎหมายหรือกฎระเบียบใดๆ ก็ตาม รัฐก็มิอาจกระท าการใดๆ อันเป็นการ
ล่วงละเมิดสิทธิมนุษยชนของปัจเจกชนได้ตามอ าเภอใจแต่อย่างใด
ในส่วนนี้ ในเบื้องต้นจะได้กล่าวถึง ๓.๑ แนวคิดและหลักการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน และ
๓.๒ หลักกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้องกับการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
๓.๑ แนวคิดและหลักกำรคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
ดังที่ได้กล่าวแล้วข้างต้น สิทธิมนุษยชนเป็นสิทธิเสรีภาพขั้นพื้นฐานตามธรรมชาติของ
มนุษย์ทุกคนและมิได้เกิดขึ้นเพราะมีกฎหมายหรือกฎเกณฑ์ใดๆ มาก าหนดให้เกิดมีขึ้น หากแต่สิทธิ
มนุษยชนของปัจเจกชนแต่ละคนเกิดและมีอยู่แล้วตามธรรมชาติเมื่อมนุษย์แต่ละคนเกิดมา จึงมีค ากล่าวว่า
“สิทธิแห่งความเป็นมนุษย์”นั่นเอง
ในส่วนนี้ จะได้กล่าวโดยสังเขปถึง ๓.๑.๑ แนวคิดเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน และ ๓.๑.๒
หลักการรับรองและคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
๓.๑.๑ แนวคิดเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน
สิทธิมนุษยชนมีที่มาจากความต้องการสองประการของมนุษย์ คือ
ความต้องการเป็นอิสระและความเท่าเทียมกันระหว่างระหว่างมนุษย์ด้วยกันและความต้องการจ ากัด
อ านาจของผู้ปกครองที่ใช้อ านาจกดขี่ประชาชน สืบเนื่องจากสังคมมนุษย์ในสมัยบุพกาลที่เต็มไปด้วยความ
ทุกข์ยาก และความไม่เสมอภาคเท่าเทียมของมนุษย์ โดยมนุษย์ถูกแบ่งออกเป็นชนชั้นสูงกับ
ชนชั้นล่าง โดยชนชั้นล่างจะถูกเอารัดเอาเปรียบและถูกปฏิบัติเหมือนกับเป็นวัตถุสิ่งของหรือสัตว์เลี้ยงของ
ชนชั้นสูง สิทธิต่างๆ ในสังคมถูกสงวนไว้ส าหรับคนชั้นสูงเท่านั้น เนื่องจากชนชั้นล่างไม่มีความเป็นตัวของ
ตัวเอง และยังต้องพึ่งพาอาศัยชนชั้นสูงอยู่ทั้งในด้านความมั่นคงปลอดภัยในชีวิตและปัจจัยสี่ ต่อมา
เมื่อสังคมมนุษย์มีความเจริญขึ้น มนุษย์มีความเป็นตัวของตัวเองและมีเหตุผลกว่าแต่ก่อน มนุษย์จึง