Page 238 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 238
๒๒๑
น ามาซึ่งอุปสรรคอย่างมากต่อการฟ้องและด าเนินคดี เพื่อน าตัวผู้กระท าความผิดมาลงโทษตามกลไกแห่ง
กระบวนยุติธรรมของประเทศไทย
นอกจากนี้ ในทางข้อเท็จจริง การเรียกร้องความยุติธรรมเพื่อหาตัวผู้กระท าความผิดมา
ลงโทษได้ด าเนินการตามกลไกและกระบวนการภายในของประเทศไทยอย่างครบถ้วนและสิ้นสุดลงแล้ว
หากแต่ไม่สามารถอ านวยความเป็นธรรมให้แก่ผู้เสียหายและครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายได้อย่างมี
ประสิทธิภาพ ดังจะเห็นได้จากเรื่องร้องเรียนจ านวนมากของครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายว่า พนักงาน
สอบสวนท าสรุปส านวนคดี โดยเสนอความเห็นให้ “งดการสอบสวน” เสนอต่อพนักงานอัยการ และพนักงาน
อัยการก็มีความเห็นพ้องตามความเห็นของพนักงานสอบสวน และท าค าสั่งให้ “งดการสอบสวน”ท าให้
ผู้เสียหายและครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายยังคงไม่ได้รับความเป็นธรรม และท าให้ผู้กระท าความผิดและ
ต้องรับผิดชอบต่อความเสียหายที่เกิดขึ้นจากการด าเนินนโยบายในการท าสงครามขั้นแตกหักกับยาเสพติด เมื่อ
ปี พ.ศ. ๒๕๔๖ ยังคงลอยนวลอยู่ เพียงเพราะกระบวนการยุติธรรมของประเทศไทยไม่สามารถอ านวยความ
เป็นธรรมได้
ข้อเสนอแนะ
ในฐานะองค์กรระดับชาติในด้านการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน คณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
แห่งชาติ จึงควรด าเนินการตามความจ าเป็นและเหมาะสมเพื่อการน าตัวผู้กระท าความผิดมาลงโทษ ทั้งนี้
คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติสามารถด าเนินการได้ในสองแนวทางไปพร้อมๆ กัน ดังนี้
แนวทำงที่หนึ่ง: ผลักดันให้มีกำรเสนอเรื่องดังกล่ำวไปสู่ศำลอำญำระหว่ำงประเทศ
(International Criminal Court)
โดยที่การก่ออาชญากรรมต่อมนุษยชาติเป็นการก่ออาชญากรรมร้ายแรงระหว่างประเทศและ
อยู่นอกเหนือกรอบของกฎหมายไทยในปัจจุบัน อันส่งผลให้เกิด “สภาวะสุญญากาศ” ในอันที่จะเอาผิดกับ
บุคคลที่ต้องรับผิดชอบต่อการก าหนดและการด าเนินนโยบายในการท าสงครามขั้นแตกหักกับยาเสพติดของ
รัฐบาล เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจึงควรผลักดันให้มีการเสนอเรื่องดังกล่าวไปสู่
ศาลอาญาระหว่างประเทศซึ่งเป็นองค์กรที่มีอ านาจหน้าที่ในการพิจารณาและพิพากษาคดีอาญาร้ายแรงเช่นนั้น
ตามธรรมนูญกรุงโรมฯ
อย่างไรก็ตาม โดยที่ประเทศไทยไม่สามารถเสนอเรื่องดังกล่าวหรือฟ้องคดีดังกล่าวต่อ
ศาลอาญาระหว่างประเทศโดยตรงได้ เนื่องจากประเทศไทยยังมิได้เป็นภาคีของธรรมนูญกรุงโรมฯ การเสนอ
เรื่องดังกล่าวไปยังศาลอาญาระหว่างประเทศจึงต้องกระท าผ่านรัฐภาคีอื่น เพื่อให้รัฐภาคีฟ้องเป็นคดีต่อศาล
อาญาระหว่างประเทศ หรือเสนอเรื่องดังกล่าวผ่านอัยการประจ าศาลอาญาระหว่างประเทศ เพื่อให้อัยการ
ประจ าศาลอาญาระหว่างประเทศใช้อ านาจเริ่มคดีหรือเริ่มการสืบสวนสอบสวนด้วยตนเอง (proprio motu)
เท่านั้น ดังนั้น คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจึงควรเสนอเรื่องดังกล่าวผ่านอัยการประจ าศาลอาญา
ระหว่างประเทศ ซึ่งน่าจะเป็นหนทางที่เหมาะสมและคล่องตัวกว่า
วิธีกำร
ในการเสนอเรื่องดังกล่าวไปยังอัยการประจ าศาลอาญาระหว่างประเทศ คณะกรรมการสิทธิ
มนุษยชนแห่งชาติอาจเสนอรายงานการเปิดเผยความจริงเกี่ยวกับการด าเนินนโยบาย ในการท าสงคราม
ขั้นแตกหักกับยาเสพติดของรัฐบาล พ.ต.ท. ทักษิณ ชินวัตร เมื่อปี พ.ศ. ๒๕๔๖ พร้อมท าเรื่องเสนอต่อรัฐบาล
ไทยให้มอบหมายคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติให้เป็นผู้แทนของรัฐบาลไทยในการประสานและเสนอ
เรื่องดังกล่าวไปยังอัยการประจ าศาลอาญาระหว่างประเทศ
