Page 242 - รายงานการศึกษา ปัญหาและผลกระทบด้านสิทธิมนุษยชนจากนโยบายของรัฐบาลในการประกาศสงครามต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด เมื่อปี พ.ศ. 2546
P. 242
๒๒๕
อย่างไรก็ตาม ไม่ว่าคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติจะเสนอให้มีการแก้ไขเพิ่มเติม
กฎหมายอาญาของประเทศไทยตามวิธีที่หนึ่งหรือวิธีที่สอง ศาลและองค์กรกระบวนการยุติธรรมที่เกี่ยวข้อง
จะต้องมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับอาชญากรรมร้ายแรงลักษณะต่างๆ ดังกล่าวเป็นอย่างดีด้วย เพื่อให้การใช้
บังคับกฎหมายเป็นไปอย่างจริงจังและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ การด าเนินกระบวนพิจารณาคดีเกี่ยวกับการ
ก่ออาชญากรรมร้ายแรงต่างๆ เหล่านี้ในศาลไทยและองค์กรกระบวนการยุติธรรมของประเทศไทยก็จะต้องมี
ประสิทธิภาพและได้มาตรฐานไม่ต่ าไปกว่าระเบียบว่าด้วยวิธีพิจารณาและพยานหลักฐานของศาลอาญา
๔๕๙
ระหว่างประเทศตามที่ก าหนดไว้ในธรรมนูญกรุงโรมฯ อีกด้วย
ผลลัพธ์
ประการที่หนึ่ง การก่ออาชญากรรมร้ายแรงลักษณะต่างๆ ดังกล่าวข้างต้นเป็นความผิดอาญา
ร้ายแรงตามกฎหมายอาญาภายในประเทศ (ตามประมวลกฎหมายอาญา หรือตามกฎหมายเฉพาะ แล้วแต่
กรณี) และตกอยู่ในเขตอ านาจของศาลอาญาในประเทศไทย อันเป็นการแก้ไขปัญหาในระยะยาว เนื่องจากใน
ปัจจุบัน ประเทศไทยยังไม่มีฐานความผิดอาญาร้ายแรงเหล่านี้ ตามกฎหมายไทยจึงลงโทษได้เพียงความผิดฐาน
ฆ่าคนตายโดยเจตนา (มาตรา ๒๘๘ หรือมาตรา ๒๘๙ (๔) แห่งประมวลกฎหมายอาญา) เท่านั้น หากแต่
อาชญากรรมร้ายแรงเหล่านั้นเป็นอาชญากรรมร้ายแรงระหว่างประเทศซึ่งกระทบต่อประชาคมโลก
และมีลักษณะของการกระท าความผิดที่แตกต่างไปจากความผิดอาญาสามัญทั่วไปดังกล่าวโดยสิ้นเชิง และหาก
มีการก่ออาชญากรรมร้ายแรงดังกล่าวเกิดขึ้นในประเทศไทย ศาลไทยย่อมมีเขตอ านาจเหนือคดีนั้นและ
สามารถด าเนินคดีนั้นได้อย่างเต็มที่ และมีวิธีพิจารณาที่สอดคล้องกับหลักเกณฑ์และเงื่อนไขของธรรมนูญ
กรุงโรมฯ โดยที่ประเทศไทยไม่จ าต้องเสนอหรือฟ้องคดีไปยังศาลอาญาระหว่างประเทศแต่อย่างใด
ประการที่สอง การแสดงความรับผิดชอบของประเทศไทยต่อประชาคมโลกในการให้ความ
ร่วมมือกับนานาอารยประเทศในการป้องกันและปราบปรามการก่ออาชญากรรมร้ายแรงเช่นนั้น ซึ่งได้รับการ
ยอมรับจากกฎหมายจารีตประเพณีระหว่างประเทศว่าเป็น “อาชญากรรมระหว่างประเทศ” และผู้กระท า
ความผิดสมควรได้รับการลงโทษ เพราะความผิดเหล่านี้มีฐานะเป็น “กฎหมายบังคับเด็ดขาด” (jus cogens
crimes) ๔๖๐ ที่มีผลกระทบต่อความสงบเรียบร้อยระหว่างประเทศอันเป็นหน้าที่ของรัฐทุกรัฐ (obligation
erga omnes) มิฉะนั้นประเทศไทยอาจกลายเป็นที่พักพิงของอาชญากรร้ายแรงระหว่างประเทศ (safe
๔๖๑
heaven) ได้
(๒) ข้อเสนอแนะเพื่อกำรแก้ไขปรับปรุงระบบกำรสืบสวนสอบสวนของพนักงำนสอบสวน
ในคดีเกี่ยวกับกำรกระท ำอันเป็นกำรละเมิดสิทธิมนุษยชน
โดยที่กระบวนการสืบสวนสอบสวนของประเทศไทยในปัจจุบันยังไม่สามารถอ านวย
ความเป็นธรรมให้แก่ผู้เสียหายหรือครอบครัวหรือญาติของผู้เสียหายจากการกระท าอันเป็นการละเมิดสิทธิ
มนุษยชนได้อย่างแท้จริง ดังนั้น นอกจากการแก้ไขปรับปรุงประมวลกฎหมายอาญาของประเทศไทยซึ่งเป็น
กฎหมายสารบัญญัติเพื่อให้ครอบคลุมถึงอาชญากรรมร้ายแรงระหว่างประเทศในลักษณะต่างๆ ดังกล่าว และ
เพื่อให้การก่ออาชญากรรมร้ายแรงเช่นนั้นตกอยู่ภายใต้เขตอ านาจของศาลอาญาของประเทศไทยดังกล่าว
๔๕๙
Rome Statute, Article 51 Rules of Procedure and Evidence.
๔๖๐
โปรดดู ไพลิน อภิทักขกุล, ผลกระทบของศาลอาญาระหว่างประเทศที่มีต่อวิธีพิจารณาคดีอาญาของไทย,
วิทยานิพนธ์นิติศาสตรมหาบัณฑิต สาขากฎหมายอาญา, คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์, ๒๕๕๓, น. ๑๑๕.
๔๖๑
โปรดดู ปกป้อง ศรีสนิท, อ้างแล้ว, ๓๖๓, น. ๑๘๔.