Page 89 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ

๓.๒ การบังคับใช้สิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมขององค์การระหว่างประเทศด้านสิทธิ
มนุษยชนแห่งภูมิภาคอเมริกา

๓.๒.๑ ศาลสิทธิมนุษยชนแห่งภูมิภาคอเมริกา (Inter-American Court of Human Rights)

อนุสัญญาหลักในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา ได้แก่ อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิมนุษยชน
แห่งอเมริกา (The American Convention on Human Rights) ซึ่งได้ก�าหนดกรอบพันธกรณีของรัฐภาคีในการที่จะต้อง

รับรองและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนประเภทต่าง ๆ เช่น สิทธิในการมีชีวิต (Right to Life) สิทธิในการได้รับการปฏิบัติอย่าง
มีมนุษยธรรม (Right to Human Treatment) และสิทธิในเสรีภาพส่วนบุคคล (Right to Personal Liberty) เป็นต้น
นอกจากนี้ เพื่อให้สิทธิมนุษยชนภายใต้อนุสัญญาฉบับนี้ได้รับการคุ้มครองและสามารถบังคับได้อย่างมีประสิทธิภาพ จึง

มีระบบการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา (Inter-American System of Human Rights) อันประกอบด้วย
องค์กรหลักที่มีบทบาทในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน ๒ องค์กร ได้แก่ ศาลสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา (Inter-
American Court of Human Rights) และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา (Inter-American Com-

75
mission on Human Rights)
ทั้งนี้ แม้ทั้งสององค์กรจะมีบทบาทในการพิจารณาข้อพิพาทเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน แต่ค�าวินิจฉัย

76
ของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกาจะมีสถานะเป็นเพียงข้อเสนอแนะ (Recommendation) ในขณะที่
ค�าชี้ขาดของศาลสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกาจะมีสถานะเป็นค�าพิพากษาผูกพันคู่พิพาทซึ่งเป็นรัฐภาคีของอนุสัญญา
78
77
ว่าด้วยสิทธิมนุษยชนแห่งอเมริกา และสามารถก�าหนดค่าชดเชยซึ่งจ�าเลยที่แพ้คดีจะต้องชดใช้ให้แก่ผู้เสียหายได้
อย่างไรก็ดี ค�าชี้ขาดของคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา แม้จะมีสถานะเป็นเพียงข้อเสนอแนะ แต่ก็มี
ความส�าคัญในการแสดงให้เห็นถึงพัฒนาการของแนวทางการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในภูมิภาคอเมริกา เพียงแต่ค�าชี้ขาด

ดังกล่าวไม่มีผลผูกพันและไม่สามารถบังคับการเยียวยาความเสียหายหรือก�าหนดบทลงโทษได้
อนึ่ง หากประชาชนผู้ใดหรือกลุ่มใดต้องการร้องเรียนถึงการละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือมีข้อพิพาทเกี่ยวกับ
สิทธิมนุษยชน ประชาชนผู้นั้นหรือกลุ่มนั้นไม่สามารถยื่นข้อพิพาทต่อศาลสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกาได้เองโดยตรง

เนื่องจากผู้มีสิทธิร้องต่อศาลสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา ได้แก่ รัฐภาคี และคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนของภูมิภาค
79
อเมริกาเท่านั้น ส่วนองค์กรที่ประชาชนของรัฐภาคีสามารถยื่นข้อร้องเรียนหรือข้อพิพาทเกี่ยวกับการละเมิดสิทธิมนุษยชน
80
ได้เองโดยตรง คือ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกา ซึ่งคณะกรรมการจะด�าเนินการพิจารณาว่าเป็น
กรณีที่มีการละเมิดสิทธิมนุษยชนหรือไม่ หากเป็นกรณีที่มีการละเมิดสิทธิมนุษยชน คณะกรรมการจะพยายามหาหนทาง
ในการยุติข้อพิพาท โดยคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนของภูมิภาคอเมริกาเป็นผู้มีดุลพินิจในการพิจารณาส่งข้อพิพาท
81
ดังกล่าวขึ้นสู่ศาล

75 From “American Convention on Human Rights 1969 - Article 13” by United Nations Treaty Series 1144

129 I.L.M. 673 (entered into force July 18, 1978). Retrieved from https://treaties.un.org/pages/Content.aspx?path=DB/
UNTS/pageIntro_en.xml.
76 Article 41 of the American Convention on Human Rights.
77 Article 62 of the American Convention on Human Rights.
78 Article 63 of the American Convention on Human Rights.
79 Article 61.1 of the American Convention on Human Rights.
80 Article 44 of the American Convention on Human Rights.
81 Article 48 -51 of the American Convention on Human Rights.

88