Page 94 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม
เพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

แม้ในค�าตัดสินคดี Yanomami หรือในรายงานว่าด้วยสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศ

เอกวาดอร์ คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนยังไม่มีการรับรองสิทธิในสิ่งแวดล้อมในฐานะเป็นสิทธิมนุษยชนประเภทหนึ่งใน
ตัวเอง โดยยังคงอ้างอิงการละเมิดสิทธิในการมีชีวิตเพื่อแสดงถึงการละเมิดสิทธิมนุษยชนอยู่ก็ตาม แต่คดี Yanomami ได้

เกิดขึ้นในปี ค.ศ. ๑๙๘๙ และรายงานว่าด้วยสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศเอกวาดอร์ได้ท�าขึ้นในปี ค.ศ. ๑๙๙๗
อันเป็นช่วงเวลาก่อนที่พิธีสารซานซัลวาดอร์มีผลบังคับใช้ในปี ค.ศ. ๑๙๙๙ ซึ่งในช่วงเวลาก่อนการมีผลบังคับใช้ของพิธีสาร
ซานซัลวาดอร์นั้น อนุสัญญาว่าด้วยสิทธิมนุษยชนแห่งอเมริกายังไม่มีการกล่าวรับรองถึงสิทธิในสิ่งแวดล้อม แต่ในปัจจุบัน

พิธีสารซานซัลวาดอร์มีผลบังคับใช้แล้ว แนวทางการตีความเมื่อเกิดปัญหาสิ่งแวดล้อมน่าจะเปลี่ยนแปลงไปให้สอดคล้อง
กับพิธีสารซานซัลวาดอร์ จึงยังคงต้องพิจารณาต่อไปว่า ในอนาคตจะมีแนวทางค�าตัดสินหรือค�าพิพากษาตีความสิทธิที่ได้
รับการรับรองตามมาตรา ๑๑ นี้เป็นสิทธิในสิ่งแวดล้อม (Right to Environment) ในฐานะสิทธิมนุษยชนประเภทหนึ่งโดย

เอกเทศจากสิทธิในชีวิตหรือไม่ เนื่องจากถ้อยค�าที่ใช้ ยังคงสะท้อนถึงการเชื่อมโยงการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมเข้ากับสิทธิใน
การมีชีวิต ซึ่งเป็นสิทธิมนุษยชนที่ได้รับการรับรองอยู่แล้ว
กล่าวโดยสรุป จากการศึกษาแนวทางการตีความหรือตัดสินข้อพิพาทเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมข้างต้น

เห็นได้ว่าภูมิภาคอเมริกาได้มีพัฒนาการเกี่ยวกับการคุ้มครองสิทธิในสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง จากการอาศัยการอ้างอิงสิทธิ
ในการมีชีวิตโดยไม่ได้มีการเชื่อมโยงเข้ากับสิ่งแวดล้อมไว้อย่างชัดเจน ในคดี Yanomami v. Brazil จนต่อมาคณะกรรมการ

สิทธิมนุษยชนได้วางแนวทางไว้อย่างชัดเจนมากขึ้นว่าคุณภาพสิ่งแวดล้อมมีความเกี่ยวโยงกับสิทธิในการมีชีวิต โดยระบุ
ข้อคิดเห็นนี้ไว้ในรายงานว่าด้วยสถานการณ์สิทธิมนุษยชนในประเทศเอกวาดอร์ และในปัจจุบันได้มีการรับรองสิทธิในการ
มีชีวิตในสิ่งแวดล้อมที่ดีไว้ในพิธีสารซัลวาดอร์ ซึ่งยังคงเป็นการยึดโยงการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมเข้ากับสิทธิในการมีชีวิตอยู่

๓.๓ การบังคับใช้สิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมขององค์การระหว่างประเทศด้าน
สิทธิมนุษยชนแห่งภูมิภาคแอฟริกา

๓.๓.๑ กฎบัตรแห่งแอฟริกันว่าด้วยสิทธิประชาชนและมนุษยชน (The African Charter on
Human and Peoples’ Rights (the Banjul Charter))

The African Charter on Human and Peoples’ Rights หรือที่รู้จักกันในอีกชื่อว่า The Banjul Charter
เป็นตราสารสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศในระดับภูมิภาคที่มีชื่อเสียง ซึ่งได้รับการรับรองโดยประมุขของรัฐและผู้น�า

รัฐบาลของประเทศในกลุ่มแอฟริกา ในการประชุมสมัยสามัญ ครั้งที่ ๑๘ ขององค์การเอกภาพแอฟริกา เมื่อวันที่ ๒๗
มิถุนายน ค.ศ. ๑๙๘๑ ณ เมืองไนโรบี ประเทศเคนยา กฎบัตรฉบับนี้ได้รับการให้สัตยาบันจากประเทศต่าง ๆ ในภูมิภาค
และมีผลผูกพันในวันที่ ๒๑ ตุลาคม ค.ศ. ๑๙๘๖ มีวัตถุประสงค์ในการส่งเสริมและปกป้องสิทธิมนุษยชนและเสรีภาพ

ขั้นพื้นฐานในทวีปแอฟริกา โดยรับรองทั้งสิทธิของปัจเจกชน (Individuals) และสิทธิของประชาชน (Peoples) นอกจากนี้
92
เนื้อหาในกฎบัตรฉบับนี้ ยังก�าหนดเรื่องหน้าที่ไว้ด้วย ซึ่งถือว่าเป็นเครื่องมือทางสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศที่มีเอกลักษณ์

92
From “Enhancing Environmental Protection and Socio-Economic Development in Africa: A Fresh Look at
the Right to a General Satisfactory Environment under the African Charter on Human and Peoples’ Rights” by Emeka
Polycarp Amechi (2009) Law, Environment and Development Journal Vol 5/1, pp. 60-72. Retrieved from http://www.
lead-journal.org/content/09058.pdf.

93