Page 71 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 71
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
เป็นสิ่งที่รัฐธรรมนูญรับรองเพิ่มเติม ไม่ถือว่าเป็นสิทธิมนุษยชน (เพราะมิได้เป็นสากลทั่วไป) ดังนั้น การไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย
อาจคุ้มครองเฉพาะคนไทยเท่านั้นก็ได้ ไม่ถือว่ารัฐละเมิดสิทธิมนุษยชนหากชาวต่างชาติในประเทศไทยอ้างสิทธินี้ต่อรัฐ
เป็นต้น ปัญหาที่ยากขึ้นไปอีกชั้นหนึ่งก็คือ หากตัวบทรัฐธรรมนูญบัญญัติสิทธิบางประการที่ขัดหรือแย้งกับสิทธิมนุษยชน
สิทธิใดจะมีค่าบังคับเหนือกว่ากัน
การแปรรูปสิทธิมนุษยชนมาเป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญนั้น รัฐต่าง ๆ มีแนวทางในการแปรรูปหลายประการ
เช่น การน�าสิทธิมนุษยชนไปบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญโดยส่วนใหญ่ การบัญญัติให้คุ้มครองสิทธิมนุษยชนในภาพกว้าง ๆ โดย
ให้น�ากฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนมาใช้บังคับ หรือการบัญญัติในกฎหมายอื่น เช่น Bill of Rights
ของสหรัฐอเมริกา เป็นต้น ดังนั้น การแปรรูปสิทธิมนุษยชนมาเป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญจึงกระท�าได้หลายแนวทางตาม
แนวคิดทางรัฐธรรมนูญของแต่ละประเทศ
ส่วนสิทธิในสิ่งแวดล้อมนั้นไม่ใช่ว่าประเทศใดประเทศหนึ่งจะกล่าวอ้างว่าเป็นสิทธิมนุษยชนได้ เพราะ
สิทธิมนุษยชนต้องมีลักษณะเป็นสากล ได้รับการยอมรับจากนานาประเทศว่าสิทธิในสิ่งแวดล้อมเป็นสิทธิมนุษยชนโดย
พร้อมเพรียงกัน มีความเป็นสากล ดังเช่น สิทธิในชีวิต สิทธิในสุขภาพ สิทธิความเป็นส่วนตัว ฯลฯ อันเป็นสิทธิมนุษยชนที่
ทั่วโลกยอมรับเสียก่อน หากสิทธิในสิ่งแวดล้อมเป็นสิทธิมนุษยชนแล้ว การแปรรูปให้เป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญก็สามารถ
ด�าเนินการได้เช่นเดียวกันกับสิทธิมนุษยชนทั่ว ๆ ไป
อย่างไรก็ดี หากประเทศไทยจะรับเอาสิทธิในสิ่งแวดล้อมมาบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญ โดยที่สิทธิในสิ่งแวดล้อม
ยังไม่ได้รับการยอมรับว่าเป็นสิทธิมนุษยชนนั้น หากได้กระท�าการดังกล่าวเท่ากับเป็นการรับรองคุ้มครองสิทธิในสิ่งแวดล้อม
ให้เป็นสิทธิตามรัฐธรรมนูญ (Constitutional Rights) ที่มิใช่สิทธิมนุษยชน และจะต้องวิเคราะห์ถ้อยค�าของการรับรองว่า
สิทธิที่คุ้มครองอยู่ในระดับใด ตามแผนภาพ เช่น
International Human Fundamental
Human Rights Rights Rights
Legal
Rights
สิทธิในรัฐธรรมนูญ
70
