Page 73 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ

ก. ชนพื้นเมือง (Indigenous Peoples)

ชนพื้นเมือง ตามนัยขององค์การสหประชาชาติ หมายถึง ประชาชนกลุ่มแรก กลุ่มชนเผ่า คนพื้นเมือง
ดั้งเดิม และชนพื้นเมืองแต่เริ่มแรกซึ่งมีความต่อเนื่องของประวัติศาสตร์ก่อนที่จะมีการรุกราน และก่อนที่สังคมอาณานิคม

จะเข้าไปในพื้นที่นั้น ๆ ชนพื้นเมืองมีความแตกต่างจากส่วนของสังคมปัจจุบัน ที่มีอภิสิทธิ์มากกว่าในดินแดนซึ่งชนพื้นเมือง
ได้อยู่มาก่อน แต่ผู้มารุกรานในปัจจุบันกลับไม่ได้พิจารณาชนพื้นเมืองเข้าร่วมเป็นส่วนหนึ่งของสังคม ชนพื้นเมืองเหล่านี้ยัง
ด�ารงชีวิตตามจารีตประเพณีของตน มุ่งมั่นที่จะปกป้องรักษา พัฒนา และถ่ายทอดดินแดนที่ตกทอดอัตลักษณ์ของชนพื้นเมือง

ให้กับชนรุ่นถัดไป แม้ว่าการปรากฏตัวขึ้นของบุคคลกลุ่มอื่นจะมีผลต่อวัฒนธรรม สังคมและระบบกฎหมายก็ตาม

ข. เปรียบเทียบสิทธิของชนพื้นเมืองตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิชุมชนพื้นเมือง

ปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิชุมชนพื้นเมืองได้บัญญัติไว้ชัดเจนว่า ชนพื้นเมืองมีสิทธิทั้งเชิงกลุ่มและ
เชิงปัจเจกบุคคลตามที่ก�าหนดไว้ในกฎหมายระหว่างประเทศด้านสิทธิมนุษยชน และในปฏิญญาฉบับนี้ยังได้ระบุสิทธิต่าง ๆ
ของชนพื้นเมือง โดยแบ่งแยกว่าสิทธิใดเป็นสิทธิเชิงกลุ่มและเป็นสิทธิเชิงปัจเจกบุคคล ดังตารางเปรียบเทียบ

ตารางที่ ๒.๑ เปรียบเทียบสิทธิเชิงกลุ่มและเชิงปัจเจกบุคคลตามปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิชุมชนพื้นเมือง

สิทธิเชิงกลุ่มหรือสิทธิร่วมกัน สิทธิเชิงปัจเจกบุคคล

มาตรา ๓ - ๔ สิทธิในการก�าหนดเจตนาหรือการตัดสินใจ มาตรา ๖ ชนเผ่าพื้นเมืองทุกคนมีสิทธิที่จะได้สัญชาติ
ด้วยตัวเอง (Right to Self-Determination) ทั้งฐานะ
ทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคม และวัฒนธรรม สิทธิในการ
ปกครองตนเองภายในท้องถิ่นของตน

มาตรา ๕ สิทธิที่จะรักษาและสร้างความเข้มแข็งให้แก่
สถาบันทางการเมือง กฎหมาย เศรษฐกิจ สังคมและ
วัฒนธรรมของตน ในขณะเดียวกันก็มีสิทธิมีส่วนร่วม
อย่างเต็มที่ในทางการเมือง เศรษฐกิจ สังคมและวัฒนธรรม
ของประเทศ

มาตรา ๗ วรรค ๒ สิทธิของการเป็นกลุ่มชนที่จะด�ารงชีวิต มาตรา ๗ วรรค ๑ ชนเผ่าพื้นเมืองทุกคนมีสิทธิที่จะมีชีวิต
อย่างมีเสรีภาพ ความสงบสุข และความมั่นคงปลอดภัย ใน มีความสมบูรณ์ ทั้งทางร่างกายและจิตใจและมีความมั่นคง
ฐานะเป็นกลุ่มชนที่มีลักษณะเฉพาะของตนเอง และจะต้อง ปลอดภัย
ไม่เป็นผู้ถูกล้างเผ่าพันธุ์ หรือถูกกระท�าด้วยความรุนแรง
ใด ๆ รวมถึงการถูกบังคับให้แยกลูกหลานของกลุ่มชนของตน
ไปอยู่กับคนกลุ่มอื่น

มาตรา ๘ สิทธิที่จะไม่ถูกบังคับให้ถูกกลืนกลายทาง มาตรา ๘ สิทธิที่จะไม่ถูกบังคับให้ถูกกลืนกลายทาง
ชาติพันธุ์ หรือถูกท�าลายทางวัฒนธรรม ชาติพันธุ์ หรือถูกท�าลายทางวัฒนธรรม

72