Page 40 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม
เพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ตามหลักเกณฑ์ของส�านักกฎหมายธรรมชาติ อย่างไรก็ดี ตราสารระหว่างประเทศเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนที่เกิดขึ้นใหม่ ๆ

เช่น ปฏิญญากรุงเวียนนา ๑๙๙๓ ก็ยังคงไม่น�าลักษณะความเป็นสากลของสิทธิมนุษยชนออกไปจากตราสาร ยิ่งไปกว่านั้น
ตามปฏิญญานี้ยังอธิบายว่า แม้ดินแดนใดจะมีความแตกต่างด้านวัฒนธรรมหรือสังคม ก็ยังคงต้องยอมรับความเป็นสากล

(Universal) ของสิทธิมนุษยชนอยู่ดี
๒.๒) สิทธิมนุษยชนทุกสิทธินั้นไม่สามารถแบ่งแยกได้ (Indivisible)
ไม่ว่าจะเป็นสิทธิพลเมืองหรือสิทธิทางการเมือง เช่น สิทธิในการด�ารงชีวิต ความ

เท่าเทียมกันตามกฎหมายและเสรีภาพในการแสดงออก สิทธิทางเศรษฐกิจสังคมและวัฒนธรรม เช่น สิทธิในการท�างาน
สิทธิที่จะได้รับสวัสดิการสังคม และสิทธิทางการศึกษา หรือสิทธิของส่วนรวม สิทธิในการพัฒนา และสิทธิในการก�าหนด
เจตจ�านงด้วยตนเอง สิทธิเหล่านี้ไม่สามารถแบ่งแยกได้ เนื่องจากมีความส�าคัญเท่าเทียมกัน ทั้งจะจัดล�าดับความส�าคัญก็

มิได้ การปฏิเสธว่าสิทธิมนุษยชนใดส�าคัญเหนือกว่าสิทธิมนุษยชนใดก็จะกระทบกับสิทธิมนุษยชนอื่นๆ ไปด้วย เช่น การที่
บุคคลไม่ได้รับการศึกษาก็จะส่งผลให้สิทธิในการท�างาน สิทธิในทางเศรษฐกิจ และสิทธิอื่น ๆ ต้องถูกกระทบไปด้วย เป็นต้น
การจะเจาะจงว่าคุ้มครองสิทธิหนึ่ง อีกสิทธิหนึ่งจะไม่คุ้มครองก็ท�าไม่ได้

๒.๓) สิทธิมนุษยชนมีความเชื่อมโยงและสัมพันธ์กัน (Interdependent and
Interrelated)

สิทธิมนุษยชนไม่ว่าจะเป็นสิทธิใด เช่น สิทธิในชีวิต สิทธิทางเศรษฐกิจ สิทธิทางสังคม
สิทธิทางวัฒนธรรม สิทธิในการรวมกลุ่ม เสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น สิทธิเหล่านี้จะต้องมีความเชื่อมโยงและสัมพันธ์กัน
พึ่งพาอาศัยกัน พัฒนาและส่งเสริมกัน หากสิทธิใดถูกลิดรอนก็จะกระทบกับสิทธิอื่น ๆ ด้วยอีกเช่นกัน หากบุคคลใดถูก

กระทบสิทธิในสุขภาพในขณะเดียวกันก็อาจถูกกระทบสิทธิในชีวิตไปด้วย

๓) วิวัฒนาการเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชนในช่วงเวลาต่างๆ
ตามที่ได้กล่าวไว้แล้วว่าสิทธิมนุษยชนมีวิวัฒนาการมาอย่างยาวนาน ในทางวิชาการจึงมี
13
ผู้แบ่งแยกสิทธิมนุษยชนออกเป็นช่วงระยะเวลาต่าง ๆ ๓ ช่วงเวลา เพื่อให้สามารถท�าความเข้าใจกับวิวัฒนาการของ
สิทธิมนุษยชนในแง่ของเชิงทฤษฎี หรือเพื่อกล่าวถึงกลุ่มของวิวัฒนาการที่เกิดขึ้นเท่านั้น แต่วิธีการแบ่งแยกเช่นนี้ยังมีผู้ไม่
14
เห็นด้วยอีกหลายกลุ่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่ง หากพิจารณาว่า สิทธิมนุษยชนมีความเป็นสากล ไม่อาจแบ่งแยกได้ และมี
ความสัมพันธ์กัน ยิ่งท�าให้ไม่อาจแบ่งยุคหรือช่วงเวลาของสิทธิมนุษยชนได้เลยเพราะสิทธิมนุษยชนย่อมมีมาแต่ต้น เป็นสิทธิ

ที่มาแต่ก�าเนิดของมนุษย์ การน�าไปใช้อ้างอิงจะกระท�าได้เพียงในวงจ�ากัด อย่างไรก็ดี เพื่อให้เกิดความเข้าใจในแง่ของ
วิวัฒนาการอาจน�ามาเป็นตัวอย่างในการกล่าวอ้างสิทธิมนุษยชน ๓ ช่วงระยะเวลาได้ ดังนี้

13 From A Thirty-Year Struggle: the sustained efforts to give force of law to the Universal Declaration of Human

Right , Karel Vasak 1977 Paris: United Nations Educational, Scientific, and Cultural Organization.
14 From “Re-thinking-Third Generation Human rights” by Bulent Algan (2004) Ankara Law Review, Vol.1 No. 1,

pp 121-155. Retrieved from http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/64/1536/16863.pdf.

39