Page 35 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 35
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
แนวคิด หลักการ
และทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง
๒.๑ หลักกฎหมายระหว่างประเทศ ที่เกี่ยวข้องกับสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อม
5
๒.๑.๑ ทฤษฎีของกฎหมายระหว่างประเทศที่เป็นพื้นฐานให้กับพัฒนาการของประเด็นสิทธิมนุษยชน
และสิ่งแวดล้อม
๒.๑.๑.๑ ความเข้าใจค�าว่า “สิทธิมนุษยชน”
ค�าว่า “สิทธิมนุษยชน” นั้น แม้จะเป็นค�าที่มีความเข้าใจตรงกันในหมู่นักวิชาการทั้งหลายว่า
เป็นสิทธิขั้นพื้นฐานของมนุษย์ที่พึงมีหรือพึงได้รับการคุ้มครองไม่ว่าจะอยู่บนพื้นแผ่นดินของรัฐใด ๆ ในโลกก็ตาม ซึ่งวิธีการ
ขอให้คุ้มครองสิทธิมนุษยชน ก็คือ การอ้างสิทธิดังกล่าวต่อรัฐนั้น ๆ ผ่านช่องทางต่าง ๆ ที่กฎหมายภายในก�าหนดไว้ แต่
สิ่งที่ยากที่สุดก็คือการสร้างนิยามความหมายของค�าว่าสิทธิมนุษยชนให้ครอบคลุมและเป็นที่ยอมรับกันเป็นสากล แม้ใน
ปัจจุบันนิยามค�าว่าสิทธิมนุษยชนก็ไม่อาจสร้างขึ้นมาให้เกิดความชัดเจนได้และยังคงเป็นที่ถกเถียงกันในทางวิชาการ
โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ส�านักความคิดทางกฎหมายสองส�านักที่มีแนวคิดทางกฎหมายที่แตกต่างกันมากและต่างก็มีอิทธิพลต่อ
ระบบกฎหมายของทุก ๆ ประเทศในโลก ได้แก่ ส�านักกฎหมายธรรมชาติ และส�านักกฎหมายฝ่ายบ้านเมือง
๑) ที่มาของสิทธิมนุษยชน
๑.๑) ศาสนา
สิ่งที่เป็นที่มาของสิทธิมนุษยชนประการแรก คือ ค�าว่า “ศีลธรรม (Moral)” ตามหลัก
ของศาสนาแต่ละศาสนา ไม่ว่าจะเป็นศาสนาคริสต์ พุทธ หรืออิสลาม หรือศาสนาอื่นใดอันเป็นที่ยอมรับในโลก ต่างสอน
ให้มนุษย์มีศีลธรรม ไม่ฆ่าคนด้วยกัน หรือท�าให้ผู้อื่นเดือดร้อน โดยเฉพาะศาสนาคริสต์อันเป็นศาสนาที่ได้รับการยอมรับใน
5 ในรายงานวิจัยนี้ หากกล่าวถึง “กฎหมายระหว่างประเทศ (International Law)” ให้หมายถึง กฎหมายระหว่างประเทศ
(Public International Law) ที่สร้างความสัมพันธ์ระหว่างรัฐกับรัฐ หรือรัฐกับองค์การระหว่างประเทศอันเป็นหลักการทั่วไปตามความใน
มาตรา ๓๘ แห่งธรรมนูญศาลยุติธรรมระหว่างประเทศ แต่หากกล่าวถึง “กฎหมายสิทธิมนุษยชนระหว่างประเทศ (International Human
Rights Law) ให้หมายถึง กฎหมายระหว่างประเทศที่ก�าหนดให้รัฐแต่ละรัฐมีหน้าที่ต้องให้ความเคารพ คุ้มครอง และเติมเต็มด้านสิทธิมนุษยชน
แก่มนุษย์ภายในรัฐของตน อันเป็นกฎหมายระหว่างประเทศที่มีผลใช้บังคับภายในรัฐ
34
