Page 119 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 119
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
เอกชนด้านสิ่งแวดล้อมและผู้แทนสถาบันอุดมศึกษาที่จัดการศึกษาด้านสิ่งแวดล้อมให้ความเห็น
ประกอบด้วย ในกรณีที่จะด�าเนินโครงการหรือกิจกรรมที่อาจก่อผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมอย่างรุนแรง
มาตรา ๘๕ มีการเพิ่มส่วนว่าด้วยแนวนโยบายของรัฐในเรื่องทรัพยากรธรรมชาติและ
สิ่งแวดล้อม โดยก�าหนดให้รัฐต้องด�าเนินนโยบายในด้านการใช้และการจัดสรรที่ดิน การจัดการน�้า
และทรัพยากรธรรมชาติ รวมถึงการผังเมือง ให้สอดคล้องกับการดูแลรักษาทรัพยากรธรรมชาติ
มาตรา ๒๙๐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีอ�านาจหน้าที่ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม รวมทั้ง
การจัดการ การบ�ารุงรักษา และการใช้ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อยู่ในเขต
พื้นที่ การเข้าไปมีส่วนร่วมในการบ�ารุงรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อยู่นอกเขตพื้นที่
เฉพาะในกรณีที่อาจมีผลกระทบต่อการด�ารงชีวิตของประชาชนในพื้นที่ของตน การมีส่วนร่วมในการ
พิจารณาเพื่อริเริ่มโครงการหรือกิจกรรมใดนอกเขตพื้นที่ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมหรือ
สุขภาพอนามัยของประชาชนในพื้นที่ และการมีส่วนร่วมของชุมชนท้องถิ่น
๖) การจ�ากัดสิทธิของประชาชนเพื่อคุ้มครองสิ่งแวดล้อม
ได้มีการก�าหนดให้รัฐสามารถออกกฎหมายเพื่อจ�ากัดสิทธิและเสรีภาพของประชาชนเพื่อการคุ้มครอง
สิ่งแวดล้อมได้ใน ๒ กรณี
กรณีแรก ตามมาตรา ๔๒ เป็นการก�าหนดให้การเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ของเอกชนอาจกระท�าได้
หากมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
กรณีที่สอง ตามมาตรา ๔๓ ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับเสรีภาพในการประกอบอาชีพซึ่งอาจถูกจ�ากัดได้ด้วย
เหตุผลเพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
๕.๑.๔ การน�าประเด็นสิ่งแวดล้อมมาบัญญัติไว้ในร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับศาสตราจารย์กิตติคุณ
ดร. บวรศักดิ์ อุวรรณโณ (๒๕๕๘)
ร่างรัฐธรรมนูญฉบับนี้จัดท�าขึ้นภายหลังจากที่คณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) เข้าท�าการยึดอ�านาจ
การปกครองประเทศ โดยมีความหวังที่จะน�าเอาร่างฉบับนี้มาใช้เป็นกลไกส�าคัญในการขับเคลื่อนการปฏิรูปประเทศในด้าน
ต่าง ๆ โดยในประเด็นทางด้านสิ่งแวดล้อมนั้น ร่างรัฐธรรมนูญฯ ได้มีการร่างไว้ ดังนี้
๑) สิทธิในข้อมูลข่าวสารด้านสิ่งแวดล้อม
ได้มีการบัญญัติถึงสิทธิของประชาชนในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่อยู่ในความ
ครอบครองของราชการไว้ โดยอาจจ�าแนกออกเป็นบทบัญญัติที่มีลักษณะเป็นการทั่วไปและบทบัญญัติที่มีลักษณะเฉพาะ
บทบัญญัติที่มีลักษณะเป็นการทั่วไป ได้มีการบัญญัติไว้ในมาตรา ๖๑ ถึงสิทธิพลเมืองในการรับทราบ
ข้อมูลหรือข่าวสารสาธารณะในครอบครองของหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ
หรือราชการส่วนท้องถิ่น ภายใต้เงื่อนไขที่กฎหมายก�าหนด ซึ่งข้อมูลข่าวสารที่ประชาชนอาจเข้าถึงได้นี้
ย่อมหมายความถึงข้อมูลข่าวสารด้านสิ่งแวดล้อมด้วย
บทบัญญัติที่มีลักษณะเฉพาะ ได้มีการบัญญัติไว้ในมาตรา ๖๒ วรรคสอง ให้ประชาชนมีสิทธิที่จะ
ได้รับข้อมูล ค�าชี้แจง และเหตุผลจากหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการ
ส่วนท้องถิ่น ก่อนการอนุญาตหรือการด�าเนินโครงการหรือกิจกรรมใดที่อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพ
สิ่งแวดล้อม
118
