Page 117 - รายงานการศึกษาวิจัย เรื่อง ความสัมพันธ์ระหว่างสิทธิมนุษยชนและสิ่งแวดล้อมเพื่อการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนที่เกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน
P. 117
ส�ำนักงำนคณะกรรมกำรสิทธิมนุษยชนแห่งชำติ
ส่วนร่วมในการส่งเสริม บ�ารุงรักษา และคุ้มครองคุณภาพสิ่งแวดล้อมตามหลักการการพัฒนาที่ยั่งยืน
ตลอดจนควบคุมและก�าจัดภาวะมลพิษที่มีผลต่อสุขภาพอนามัย สวัสดิภาพ และคุณภาพชีวิต
ของประชาชน
F มาตรา ๒๙๐ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นย่อมมีอ�านาจในการจัดการ การบ�ารุงรักษา และการใช้
ประโยชน์จากทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อยู่ในเขตพื้นที่ ตลอดจนการเข้าไปมีส่วนใน
การบ�ารุงรักษาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมที่อยู่นอกเขตพื้นที่ เฉพาะในกรณีที่อาจมีผล
กระทบต่อการด�ารงชีวิตของประชาชนในพื้นที่ของตน และการมีส่วนร่วมในการพิจารณาเพื่อ
ริเริ่มโครงการหรือกิจกรรมใดนอกเขตพื้นที่ซึ่งอาจมีผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อมหรือสุขภาพ
อนามัยของประชาชนในพื้นที่
๖) การจ�ากัดสิทธิของประชาชนเพื่อคุ้มครองสิ่งแวดล้อม – ได้มีการก�าหนดให้รัฐสามารถออก
กฎหมายเพื่อจ�ากัดสิทธิและเสรีภาพของประชาชนเพื่อการคุ้มครองสิ่งแวดล้อมได้ใน ๒ กรณี
F กรณีแรก ตามมาตรา ๔๙ เป็นการก�าหนดให้การเวนคืนอสังหาริมทรัพย์ของเอกชนอาจกระท�าได้
หากมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
F กรณีที่สอง ตามมาตรา ๕๐ ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับเสรีภาพในการประกอบอาชีพซึ่งอาจถูกจ�ากัดได้
ด้วยเหตุผลเพื่อส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
๕.๑.๓ ประเด็นสิ่งแวดล้อมมาบัญญัติไว้ในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช
๒๕๕๐
รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มีบทบัญญัติเรื่องสิ่งแวดล้อมคล้ายกับ
บทบัญญัติในรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๔๐ แต่ได้มีการแก้ไขบทบัญญัติตามรัฐธรรมนูญ เฉพาะ
ในส่วนที่เกี่ยวข้องกับสิ่งแวดล้อมให้มีความละเอียดและชัดเจนมากยิ่งขึ้น ดังนี้
๑) สิทธิในข้อมูลข่าวสารด้านสิ่งแวดล้อม
ได้มีการบัญญัติถึงสิทธิของประชาชนในการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับสิ่งแวดล้อมที่อยู่ใน
ความครอบครองของราชการไว้ โดยอาจจ�าแนกออกเป็นบทบัญญัติที่มีลักษณะเป็นการทั่วไปและบทบัญญัติที่มี
ลักษณะเฉพาะ
บทบัญญัติที่มีลักษณะเป็นการทั่วไป - มีการบัญญัติไว้ในมาตรา ๕๖ ถึงสิทธิของบุคคลในการ
รับทราบข้อมูลหรือข่าวสารสาธารณะในครอบครองของหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ
รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น ภายใต้เงื่อนไขที่กฎหมายก�าหนด ซึ่งข้อมูลข่าวสารที่ประชาชน
อาจเข้าถึงได้นี้ย่อมหมายความถึงข้อมูลข่าวสารด้านสิ่งแวดล้อมด้วย
บทบัญญัติที่มีลักษณะเฉพาะ - มีการบัญญัติไว้ในมาตรา ๕๗ ให้ประชาชนมีสิทธิที่จะได้รับข้อมูล
ค�าชี้แจง และเหตุผลจากหน่วยงานราชการ หน่วยงานของรัฐ รัฐวิสาหกิจ หรือราชการส่วนท้องถิ่น
ก่อนการอนุญาต หรือการด�าเนินโครงการ หรือกิจกรรมใดที่อาจส่งผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อม
116
